گروهی از نویسندگان، هنرمندان، و روزنامهنگاران ایرانی فعال در خارج از ایران اعلام کردهاند که بنیاد «ایران ندا» را با هدف راهاندازی یک شبکه تلویزیونی ماهوارهای «متفاوت برای گرد هم آمدن استعدادهای جنبش مردمی ایران» شکل دادهاند.
گروهی از نویسندگان، هنرمندان، و روزنامهنگاران ایرانی فعال در خارج از ایران اعلام کردهاند که بنیاد «ایران ندا» را با هدف راهاندازی یک شبکه تلویزیونی ماهوارهای «متفاوت برای گرد هم آمدن استعدادهای جنبش مردمی ایران» شکل دادهاند.
موسسان این بنیاد اعلام کردهاند که قصد دارند «رسانهای ایرانی و مردمنهاد» راه اندازند که به طرح و اندیشه و تلاش «نمایندگانی از فعالان سیاسی و حقوق بشری، روزنامهنگاران شهروندی، چهرههای شناختهشده پهنه همگانی جامعه ایرانی، هنرمندان و فیلمسازان و وبلاگنویسان» اتکا دارد.
15 امضاکننده در این بیانیه اعلام کردهاند که به هیچ کمککننده مالی و به هیچ فرد یا نهادی وابستگی سیاسی ندارند و نخواهند داشت و به «اصول حرفهای و پیشرو در کار رسانه» پایبند میمانند.
بر اساس این اطلاعیه، داریوش آشوری (نویسنده و مترجم)، مهران براتی (روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی)، شهرنوش پارسیپور (نویسنده و فعال مسائل زنان)، مهدی جامی (روزنامهنگار و مدیر سابق رادیو زمانه)، رامین جهانبگلو (مترجم و تحلیلگر)، رضا دقتی (عکاس و فعال مدنی)، آرش سبحانی (خواننده و رهبر گروه موسیقی کیوسک)، رضا علامهزاده (مستندساز و نویسنده)، محبوبه عباسقلیزاده (روزنامهنگار و فعال حقوق زنان)، کاظم علمداری (جامعهشناس و فعال سیاسی)، مسیح علینژاد (روزنامهنگار و فعال سیاسی)، مهرانگیز کار (روزنامهنگار و فعال حقوق زنان)، نیکآهنگ کوثر (روزنامهنگار و مدیر سایت خودنویس)، محسن نامجو (خواننده و نوازنده) و محمدرضا نیکفر (جامعهشناس و تحلیلگر) اعضای موسس این بنیاد هستند که در کالیفرنیا به ثبت رسیده و ریاست هیئتمدیره آن را آرش سبحانی به عهده دارد.
این گروه در اطلاعیه خود آوردهاند که ضرورت داشتن رسانههای تصویریای که به همت ایرانیان شکل گرفته باشد، همواره مطرح بوده است.
در این اطلاعیه آمده است که این تلویزیون ماهوارهای، «صدایی از صداهای جنبش مردمی ایران» خواهد بود و «نه ادعای جامعیت دارد و نه ادعای نمایندگی از سوی تمامی ملت».
در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده است که این شبکه تلویزیونی که در کنار آن وبسایتی هم فعالیت خواهد داشت، «رسانهای تجددخواه، باز و ضدتبعیض است و میخواهد آمال و دیدگاههای کسانی را بازتاب دهد که در سه دهه اخیر سرکوب شدهاند و در حقشان به صورتی پیگیر و نظامیافته تبعیض روا داشته شده است».
درباره این که راهاندازی این تلویزیون ماهوارهای در چه مرحلهای است، توضیحی داده نشده اما پس از انتشار این اطلاعیه، کاظم علمداری در مصاحبه با بیبیسی فارسی گفت که اعضای هئیت موسس بنیاد ایران ندا در روزهای اول و دوم شهریور در لندن نشستی خواهند داشت که در پی آن تاریخ تقریبی راهاندازی و جزئیات بیشتری مشخص و اعلام خواهد شد.
سه روز پیش از این اطلاعیه، مهدی کروبی و میرحسین موسوی، دو رهبر معترضان پس از انتخابات، از مردم خواستند که با تشکیل شبکههای اجتماعی، در مقابل «آمارهای غلط و دروغین» دولت، محتوا و آمار صحیح در خصوص بخشهای مختلف کشور تولید کنند.
آنها گفتند: کارشناسان و صاحبنظران فعال در بخشهای مختلف با ارائه آمار صحیح، به شفافسازی شرایط موجود بپردازند و با آگاهسازی مردم، آنان را در تصمیمگیری و برنامهریزی برای آینده یاری کنند.
جمهوری اسلامی روی رسانههای فارسی خارج از ایران حساسیت دارد و بهخصوص دو تلویزیون بیبیسی فارسی و صدای آمریکا را به تاثیرگذاری در اعتراضهای سال گذشته متهم میکند.
با پارازیتهایی که حدس زده میشود توسط نهادهای حکومتی روی امواج این تلویزیونهای ماهوارهای پخش میشوند، شهروندان ایرانی بهویژه پس از انتخابات ریاستجمهوری خردادماه سال گذشته در دریافت این تلویزیونها مشکل دارند.
انحصار حکومتی بر رادیو و تلویزیون
در حال حاضر مجموعه صداوسیمای جمهوری اسلامی، هفت شبکه تلویزیونی سراسری و 12 شبکه رادیویی سراسری و 28 شبکه تلویزیونی استانی و 39 شبکه رادیویی محلی دارد.
شبکههای جام جم 1، 2 و 3 نیز که همگی زیرمجموعه این سازمان هستند برای ایرانیان مقیم اروپا، آمریکا، آسیا و اقیانوسیه برنامه پخش میکنند.
شبکههای عرب زبان العالم (خبری) و الکوثر و شبکه خبری انگلیسیزبان پرستیوی از دیگر شبکههای تلویزیونی سازمان صدا و سیمای ایران هستند که در سطح جهانی برنامه پخش میکنند.
همچنین شبکه سحر، روزانه بیست ساعت برنامه برون مرزی به شش زبان اردو، انگلیسی، بوسنیایی، ترکی آذری، فرانسه و کردی پخش میکند.
صدا و سیما شش ایستگاه رادیویی برونمرزی نیز دارد که به 25 زبان گوناگون و از جمله عبری برنامه دارد.
صداوسیما همچنین انتشارات سروش را دارد و نشریات سروش هفتگی، سروش کودکان، سروش نوجوان، سروش جوان و سروش بانوان و همچنین روزنامه جامجم را منتشر میکند.
واحد مرکزی خبر نیز یکی از خبرگزاریهای ایران است که وابسته به صدا و سیما است.
بر اساس آنچه در اصل 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده و رادیو و تلویزیون در بخش دولتی نظام اقتصادی جمهوری اسلامی تعریف شده است، تاکنون این مجموعه رسانهای در انحصار حکومت باقی مانده و جایی برای فعالیت تلویزیونهای خصوصی یا حتی فعالیت نمایندگیهای شبکههای تلویزیونی ماهوارهای فارسی در ایران باز نشده است.
در ماده 7 اساسنامه سازمان صداو سیما که در سال 1362 به تصویب مجلس رسید، آمده است: تاسيس فرستنده و پخش برنامههای رادیویی و تلويزيونی در هر نقطه كشور در انحصار اين سازمان بوده و چنانچه اشخاص حقيقی يا حقوقی اقدام به تاسيس يا بهرهبرداری از چنين رسانههایی كنند از ادامه كار آنان جلوگیری بعمل آمده و تحت تعقيب قانونی قرار خواهد گرفت.
تلویزیون کروبی، نیامده تعطیل شد
با این حال برخی کارشناسان رسانهای معتقدند فارغ از این اساسنامه که میتوان آن را تغییر داد، قرارگرفتن رادیو و تلویزیون در شمول بخش دولتی طبق اصل 44 قانون اساسی، منافاتی با فعالیت شبکههای خصوصی ندارد. به گفته این کارشناسان، این اصل صرفا به تجهیزات سختافزاری و همچنین کلیت نظارت حکومتی بر رادیو و تلویزیون اشاره کرده است. از جمله بهروز افخمی در دوره نمایندگیاش در مجلس ششم، این ایده را مطرح کرد که واکنشهای متفاوتی برانگیخت.
پنجسالپیش مهدی کروبی پس از انتخابات ریاستجمهوری دوره نهم اعلام کرد که بنا دارد یک شبکه تلویزیون خصوصی برای حزب تازهتاسیساش «اعتماد ملی» راه بیندازد. بهروز افخمی مسئولیت راهاندازی این تلویزیون را که قرار بود نامش «صبا» باشد، به عهده داشت اما سرانجام هیچگاه پخش برنامههای این تلویزیون آغاز نشد.
کروبی پس از آن در مصاحبهای گفت درباره فعالیت این شبکه از آیتالله خامنهای اجازه گرفته بود اما علی لاریجانی، رییس سابق سازمان صداوسیما و رییس وقت شورای امنیت ملی، جلوی پخش برنامههای این شبکه را گرفت.
در غیاب شبکههای تلویزیونی خصوصی، شبکههای متعددی از طریق ماهواره به زبان فارسی برنامه پخش میکنند که با توجه به فراگیری استفاده از گیرندههای ماهوارهای در ایران، ظاهرا با اقبال مخاطبان روبهرو هستند.
صداوسیمای نزدیک به دولت
اما تنها انتقادی که سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی میشود، انحصاریبودن آن نیست. برخی سیاستمداران و تحلیلگران سیاسی معتقدند این مجموعه شبکههای رادیویی و تلویزیونی نتوانسته نمایندهای برای طیف فراگیری از تفکرات مجود در جامعه ایران و فضای سیاسی کشور باشد.
پس از انتخابات ریاستجمهوری خردادماه که نتایج اعلامشده آن، اعتراضهای گسترده بخشهای از جامعه ایران را در پی داشت، اعتراضها و انتقادها به «عملکرد جهتدار و یکجانبه» صداوسیما بالاتر گرفت؛ تا جایی که محمدرضا شجریان، از مشهورترین خوانندگان ایرانی، اعلام کرد که با توجه به رویکرد این مجموعه، رضایت ندارد هیچیک از آثارش به جز دعای «ربّنا» از صداوسیما پخش شود.
آقایان کروبی و موسوی در بیانیهها و سخنان یک سال گذشته خود بارها به رویکرد «جناحی» صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعتراض کرده و آن را متهم کردند که تریبون یک بخش از حکومت شده و به معترضان امکان سخنگفتن نداده است.
در این باره آبان ماه سال گذشته قائممقام دبيركل حزب اعتماد ملي گفت: «در سالهاي اخير صداوسيما از سطح رسانه ملي نزول كرده و به عنوان يك تريبون، صرفا در دست دولتمردان قرار گرفته كه هرچه خواستند بگويند و هرگونه كه خواستند، مسائل كشور را منعكس كنند و بالاخره صداوسيما سخنگوي آنها شده است.»
رسول منتجبنيا معتقد است: «اين رسانه علاوه بر آنكه به رسانه جناحي تبديل شده، بهترين عامل و انگيزه شده كه مردم به سمت رسانههاي ماهوارهاي روي بياورند؛ كما اينكه امروز معتبرترين رسانه براي بسياري بي.بي.سي يا كانالهاي تلويزيوني و راديويي آمريكايي است. به نظر من عامل این گرایش، عملكرد ضعيف صداوسيما بوده است.»
به گفته او، «صدا و سيما در زمينه وحدت ملي و برونرفت از مشكلات ميتواند نقش بسيار مهمي داشته باشد اما به نظر من متاسفانه در جهت ايجاد اختلاف، حركت و شكافها را عميقتر كرده است.»
با این که عزتالله ضرغامی از چهرههای سیاسی اصولگرا شناخته میشود، همه اصولگرایان مانند این نماینده نزدیک به دولت فکر نمیکنند.
از جمله عماد افروغ، نماینده اصولگرای مجلس هفتم که به انتقادهایش از احمدینژاد و دولتش شناخته میشود، معتقد است در حوادث پس از انتخابات، «اصحاب قدرت باید پیشدستی کرده و دست نیاز برای رسیدن به آشتی ملی دراز کنند و به آن اهمیت دهند. اما متاسفانه من چنین تمایلی را در برخوردهای انتخاباتی و رفتارهای صدا و سیما ندیدم که نه تنها آبی بر روی این آتش ریخته نشد، بلکه بر هیزم آن نیز افزوده شد.»
to ali\nbecause in iran they get jailed and excecuted.ta ghabr aaaa
با سلام ،من نمیفهمم که چرا هر چی مخالف ،و رژیم و هر اتفاقی که میافته باید از لندن شروع بشه،غااار سم تفنگ منو بیاربا سلام ،من نمیفهمم که چرا هر چی مخالف ،و رژیم و هر اتفاقی که میافته باید از لندن شروع بشه،غااار سم تفنگ منو بیار ،اصلا چرا بزرگترین مراکز اسلامی در انگلیس است و مخالفان هم در انگلیس هستند