آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز، 22 شهریور ماه نسبت به تصمیم ایران درباره جلوگیری از ورود تعدادی از بازرسان آژانس هشدار داد و گفت که در نتیجه آن، تلاش برای بررسی برنامه هسته‌ای این کشور با مشکل روبه‌رو شده است.
آژانس بین المللی انرژي اتمی سازمان ملل امروز، 22 شهریورماه از تصمیم ایران درباره جلوگیری از ورود تعدادی از بازرسان آژانس به این کشور اظهار تاسف شدید کرد. دبیر کل آژانس در نشست شورای حکام گفت با این ممنوعیت‌ها، تلاش برای بررسی برنامه هسته‌ای این کشور با مشکل روبه‌رو شده است.
این هشدار در پی تصمیم دو ماه پیش ایران مبنی بر جلوگیری از ادامه کار دو بازرس باتجربه آژانس در این کشور داده می‌شود. پیش‌تر، این دو بازرس از انجام برخی مطالعات و آزمایش‌های هسته‌ای اعلام نشده توسط ایران خبر داده بودند.
31 خردادماه گذشته، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته بود که دو بازرس آژانس، دیگر حق ورود به ایران را ندارند.
آقای صالحی همچنین گفته بود ایران در آخرین جلسه شورای حکام آژانس در وین، به گزارش «نادرست» و «کاملا غیرواقعی» این دو نفر درباره فعالیت‌های هسته‌ای کشورش، اعتراض کرده است.
یک روز بعد منوچهر متکی، وزیر امورخارجه ایران هم اعلام کرد: این اقدام به منزله تذکر آیین‌نامه‌ای به آقای آمانو است که بازرسان و اطرافیانش را مراقبت کند تا از مقررات آژانس تخطی نکنند.
اما آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر صحت یافته‌های این دو بازرس خود، پافشاری می‌کند. در سند 11 صفحه‌ای آژانس که روز دوشنبه منتشر شد، یک بخش ویژه‌ای به این مساله اختصاص یافته که نشان‌گر اهمیت آن نزد یوکیا آمانو، رئیس آژانس انرژی اتمی است.
در گزارش آژانس آمده که مخالفت با ادامه کار چند بازرس باتجربه این نهاد بین‌المللی، «روند بازرسی‌ها را مختل می‌کند و درنتیجه از توانایی آژانس برای اجرای موثر پادمان‌ها یا تدابیر حفاظتی می‌کاهد.»
یوکیا آمانو در گزارش خود در نشست فصلی شورای حکام گفته است دو بازرس اخراجی که سابقه طولانی کار در ایران را دارند، از جمله بازرسانی هستند که به چرخه سوخت هسته‌ای، اشراف کامل دارند.
یک مقام سازمان ملل که نخواسته نامش فاش شود به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته: آژانس بین‌المللی، روند ساخت سلاح هسته‌ای را به بازرسان خود آموزش نمی‌دهد. بنابراین تنها بازرسان کشورهایی که دارای سلاح هسته‌ای هستند، تخصص لازم را برای ردیابی تلاش ها جهت ساخت چنین تسلیحاتی دارند.
به گفته او، ایران از ورود بازرسانی جلوگیری کرده که از کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای هستند و با روند ساخت سلاح هسته‌ای آشنایی دارند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی از عدم همکاری کامل ایران با بازرسان این آژانس اظهار تاسف می‌کند که پیش‌تر، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته بود: اين حق ماست که بازرسان را انتخاب کنيم و حق تمام کشورهای عضو آژانس است. اساسا تمامی کشورهای عضو، فهرست بازرسان را در اختيار می‌گيرند و پس از انتخاب به آژانس اعلام می‌کنند.
امروز علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نامه‌ای خطاب به آقای آمانو، اعتراض ایران را به گفته های او در نشست شورای حکام، اعلام کرد.
آقای سلطانیه در این نامه گفته «این ادعا که ایران همکاری لازم را مبذول نداشته است، نادرست و گمراه کننده است»، اما هم‌زمان افزوده کشورش به درخواست‌هایی که در قالب قطعنامه‌های «غیرقانونی» شورای امنیت مطرح شده، ترتیب اثر نداده است.
ایران آژانس را متهم کرده که در گزارش خود، «بدون هیچ‌گونه توجیهی و به طرزی بی‌سابقه از بخش‌هایی از قطعنامه غیرقانونی ١٩٢٩ شورای امنیت كپی‌برداری كرده است.»
آقای سلطانیه در نامه خود ابراز امیدواری کرده که این نکات، «نتیجه اشتباهات فنی» بوده و نشانه یک «رویکرد سیاسی جدید» در آژانس نبوده باشد.
