محققان آمریکایی نشان دادند که کودکانی که در دوره پیش دبستانی بیشتر به بازی آزاد پرداخته بودند و کمتر تحت نظر معلم بودند در زبان و مهارت‌های ریاضی رشد کمتری داشتند

مطالعه کودکان آمریکایی نشان می‌دهد که کودکانی که در سال‌های پیش از مدرسه بیشتر وقت خود را به بازی‌های آزاد می‌پردازند در مهارت‌های زبانی و ریاضی در کودکستان ضعیف‌تر هستند.

محققان آمریکایی در یک مطالعه جدید که با همکاری دو دانشگاه در کالیفرنیا، اروین و لوس‌آنجلس و نیز دانشگاه ویرجینیا و دانشگاه کارولینای شمالی انجام شده است نشان دادند که تعامل با معلم و کار تحت نظر او، نقش کلیدی در رشد زبان و مهارت‌های ریاضی کودکان پیش دبستانی به‌خصوص در خانواده‌هایی دارد که دارای درآمد کمتری هستند.

کارشناسان براین باورند که آموزش اولیه در کودکی برای کودکان سودمند است اما در واقع کیفیت آموزش و چگونگی آن تعیین‌کننده دقیق این مزایاست.

روشن است که این نوع آموزش چه از سوی مادر و مراقبت‌کننده کودک و چه از سوی معلم و مدرسه مزایایی برای کودکان دارد که در کودکان مختلف می‌تواند متفاوت باشد.

پژوهشگران به منظور انجام این تحقیق 2700 کودک را که در برنامه‌های پیش از کودکستان در مدارس دولتی یازده ایالت در آمریکا شرکت داشتند بررسی کردند. بیش از نیمی از این کودکان در خانواده‌های با وضعیت اقتصادی- اجتماعی پایین زندگی می‌کردند.

آن‌ها کودکان را براساس چگونگی گذران وقتشان در کلاس درس از جمله بازی آزاد یا فعالیت‌های معلم- محوردسته‌بندی کردند.

برخی از کودکان بیشتر وقت خود را آزادانه صرف بازی با مواد آموزشی می‌کردند که در کلاس وجود داشت. در این شیوه آموزشی دستورالعمل معلم و درگیرشدن او در فعالیت‌های یادگیری کودک، محدود است.

در مقابل، برخی دیگر از کودکان بیشتر وقت خود را به فعالیت‌های معلم- محور می‌پرداختند که عمدتا مجموعه فعالیت‌هایی را دربرمی‌گرفت که کودک تحت‌نظر معلم به صورت انفرادی یا گروهی به تمرین‌های اولیه در زمینه خواندن و نوشتن و رشد مهارت‌های حرکتی ظریف می‌پردازد.

مهارت‌های حرکتی ظریف فعالیت‌هایی را در برمی‌گیرد که دست‌ها و انگشت‌ها بیشترین کاربرد را در آن‌‌ها دارند و دوران کودکی، زمان حساس پرورش ماهیچه‌های دست است.

رشد این مهارت‌های حرکتی، کودک را قادر می‌سازد که در آینده تکالیف عملی زیادی را در زندگی روزمره انجام دهد مانند باز وبسته کردن بند کفش، زیپ، دگمه یا کلید، توانایی لازم برای نوشتن، نقاشی و رنگ‌آمیزی، کار با پازل، بلندکردن و نگهداشتن اشیا در دست یا چرخاندن آن‌ها و به طور کلی هر عملی که مستلزم حرکات دقیق و ظریف انگشتان و دست است.

کودکان بیشتر از فعالیت‌های معلم‌- محور سود می‌برند

نتایج یافته‌ها که در شماره اخیر مجله «رشد کودک» منتشر شده نشان می‌دهد کودکانی که بیشتر بازی آزاد کرده و وقت کمتری صرف فعالیت‌های با ساختار تحت‌نظر معلم کرده بودند در زبان و ریاضیات ضعیف‌تر از کودکانی بودند که بیشتر به فعالیت‌های معلم‌محور پرداخته بودند.

محققان براساس این یافته‌ها مطرح می‌کنند که فعالیت‌های آزاد ممکن است در زمینه رشد توانایی‌های ضروری برای شروع کار مدرسه بهترین انتخاب برای کودک نباشد.

نویسندگان مطالعه هم‌چنین یافتند که کودکان متعلق به خانواده‌های با درآمد کم از تعامل بیشتر با معلم و انجام فعالیت‌های معلم‌- محور استفاده بیشتری کرده‌اند.

این امر نشان می‌دهد که برنامه‌هایی که متمرکز بر رشد زبانی و تعامل بیشتر با معلم است به‌خصوص برای کودکان فقیر بسیار مفید است. علت آن احتمالا این است که چنین کودکانی کمتر فرصت می‌یابند که با بزرگ‌ترها در فضایی آرام و به صورت انفرادی به یادگیری بپردازند.

تحقیقات مختلف نشان می‌دهند توانایی زبانی کودک در مراحل اولیه زندگی مهم‌ترین عامل پیش‌بین توانایی خواندن او در آینده است. به همین دلیل گفته می‌شود که بهتر است والدین با کودکان سه یا چهارساله بیشتر حرف بزنند، برایشان بیشتر کتاب بخوانند و بیشتر قصه بگویند.

آموزش‌ اولیه کودکی در مدارس پیش‌دبستانی فرصت بیشتری برای کودکان فراهم می‌کند تا به آموزش مهارت‌های اولیه ضروری در یادگیری مهارت‌های زبانی و ریاضی بعدی بپردازند.