یک باستانشناس هشدار داد که مسئولان سازمان میراثفرهنگی میخواهند در ازای تخریب آثار تاریخی که حاصل بیتوجهی آنهاست، با نمایش کوتاه مدت منشور کورش آن را به عنوان فعالیت مهم خود به ملت ایران نشان بدهند.
یک باستانشناس و عضو هیئت علمی دانشگاه میگوید مسئولان سازمان میراثفرهنگی میخواهند در ازای تخریب آثار تاریخی که در نتیجه بیتوجهی آنها به وجود روی داده است، با نمایش کوتاه مدت منشور کورش آن را به عنوان فعالیت مهم خود به ملت ایران نشان بدهند.
به گزارش خبرگزاری مهر، لیلا پاپلی یزدی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد معتقد است، آوردن منشور کوروش به ایران آنقدر مهم نیست که به خاطر آن تمام توجهات را از آثار و بناهای تاریخی در حال تخریب منحرف و به سمت منشور معطوف کردهاند.
«منشور کورش»، استوانهای سفالینی که به عنوان «نخستین منشور حقوق بشر» در جهان شناخته میشود، پس از شش سال پیگیری دولت ایران 19 شهریور ماه با تدابیر امنیتی ویژه به ایران آورده شد تا چهار ماه در موزه ملی ایران به مدت دو دقیقه در معرض دید هر بازدید کننده قرار گیرد.
قدمت این شی باستانی که فرمانهای کورش دوم، پادشاه هخامنشی بر روی آن حک شده و پس از 40 سال در ایران به نمایش درآمده است، به 539 پیش از میلاد مسیح میرسد و مورد توجه چهرههای سیاسی و رسانهها قرار گرفته است.
اما درحالی که مسئولان سازمان میراث فرهنگی چندین سال بر روی پروژه بازگرداندن منشور کورش اصرار میکردند، آرامگاه وی در پاساگارد در 110 کیلومتری شمال شیراز به دلیل بیتوجهی در مرمت آن و آبگیری سد سیوند، در حال تخریب شدن است و توجه چندانی به آن نمیشود.
خانم پاپلی یزدی از اظهارات احمد خوشنویس، رئیس پژوهشکده میراث فرهنگی درباره جستوجو برای یافتن جسد کوروش انتقاد کرد و گفت: افرادی که فاقد صلاحیت مدیریت در پژوهشگاه میراث فرهنگی هستند میگویند که میخواهند مقبره کوروش را برای بدست آوردن جسد او بررسی کنند.
این باستانشناس با اشاره به بحث مرمت آثار تاریخی و باستانی به شیوهای که آنها تخریب نشوند، تصریح کرد: رئیس این پژوهشکده نمیداند حفاری، یک فرآیند تخریبی برای مکانهای تاریخی است و تا زمانیکه باستانشناس مطمئن نباشد، نمیتواند آن محل را حفاری کند.
از سوی دیگر در ایران، نوسازی بافتهای فرسوده و عملیات عمرانی جدید بهانهای برای تخریب بناها و آثار باستانی و تاریخی قرار گرفته است در حالی که در بافت تاریخی، احیا و مرمت و همچنین حفظ کاربریهای فرهنگی مورد نظر است.
با اینکه انجام پروژههای نوسازی بافتهای فرسوده و عملیات عمرانی جدید با استعلام از میراث فرهنگی و درنهایت صدور مجوز از پژوهشکده باستانشناسی صورت میگیرد اما همیشه محل اختلاف این نهادها با شهرداری و شورای شهر است.
نتیجه ناهماهنگی میان نهادها، در پروژههای عمرانی بزرگی مانند متروی اهواز در مرداد ماه امسال و متروی اصفهان در سال گذشته نمود پیدا کرد. در حفاری متروی اهواز تعدادی شاهستون و سفال سالم کشف شد و تونل شرقی متروی اصفهان در کنار سیوسه پل با طول 40 متر به اشتباه حفاری شد.
سرنوشت نامعلوم آثار موزه ملی با مدیریت جدید
لیلا پاپلی یزدی، در بخش دیگری از گفتوگوی خود با انتقاد از مدیریت موزه ملی ایران گفت که یک کارشناس میکروبیولوژی ریاست آن را بر عهده گرفته که درهای موزه را به روی تعداد زیادی از خبرنگاران و عکاسان باز کرد درحالی که دستزدن به آثار تاریخی در معرض تخریب و حتی تنفس انسان نیز میتواند به آنها آسیب وارد کند.
اشاره این استاد دانشگاه به دهم اسفند سال گذشته است که درهای انبار موزه ملی ایران در خیابان سی تیر تهران، بعد از 30 سال گشوده شد و مجموعهای از گنجینههای کمیاب و ارزشمندی در پستوهای زیرزمین و انبار این موزه در معرض دید رسانهها قرار گرفت.
آزاده اردکانی، کارشناسمیکروبشناسی و دارای تنها پنج سال سابقه در سازمان میراث فرهنگی در بهمن سال گذشته از سوی حمید بقایی، رئیس این سازمان به عنوان جوانترین رئیس موزه ملی ایران منصوب شد.
موزه ملی ایران با قدمتی 60 ساله و بیش از 550 هزار شی باستانی، نه تنها بزرگترین موزه باستانشناسی و تاریخ ایران است، بلکه از نظر حجم، تنوع و کیفیت آثار، جزو یکی از چند موزه بزرگ جهان محسوب میشود.
به گفته احمد خوشنویس، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی «این بیتوجهیها سهوی نبوده بلکه عدهای از افراد به صورت عمدی این بیتوجهی را انجام دادهاند تا وضعیت تعدادی از اشیاء تاریخی مشخص نباشد و چگونگی داخل و خارج کردن برخی از این آثار به چشم نیاید».