پس از آن‌که سایت اینترنتی ویکی‌لیکس اخباری درمورد تمایل رهبران عرب برای حمله آمریکا به ایران و «جاسوسی» آمریکا از کارمندان سازمان ملل منتشر کرد، بسیاری از رهبران و مطبوعات جهان به افشای این دو موضوع واکنش نشان دادند.

وقتی سایت ویکی‌لیکس اسنادی در مورد تمایل رهبران برخی کشوهار عربی درباره حمله آمریکا به ایران و جاسوسی آمریکا از کارمندان سازمان ملل منتشر کرد، بسیاری از رهبران جهان و مطبوعات به این دو موضوع واکنش نشان دادند.

این وب‌سایت تاکنون حدود 250 هزار سند را منتشر کرده که به گفته نیویورک تایمز «بسیاری از آنها محرمانه نیستند و به سیاست خارجی آمریکا در سه سال گذشته مربوط می‌شوند».

براساس اسنادی که سایت ویکی‌لیکس منتشر کرده است، رهبران برخی از کشورهای عربی برنامه اتمی ایران را تهدید دانسته و خواستار حمله آمریکا به ایران شده بودند.

همچنین بر طبق این اسناد، دولت آمریکا سال پیش برنامه‌ای برای جاسوسی روی سازمان ملل، دبیرکل آن و دستیاران ارشد او تدارک دیده بود و هیلاری کلنیتون، وزیر امور خارجه آمریکا، دستور جاسوسی را صادر کرده بود.

درز این دو موضوع در سطح جهان بازتاب گسترده‌ای داشت و رهبران بسیاری از کشورها به آن واکنش نشان دادند.

کریستوفر میر، سفیر پیشین بریتانیا در آمریکا به روزنامه گاردین گفته است: این موضوع که هیلاری کلینتون به دیپلمات‌های آمریکایی دستور جاسوسی روی کارمندان سازمان ملل را داده است، یک سوءتعبیر است.

آقای میر درعین حال تاکید کرده است که از خواست عربستان سعودی برای حمله به ایران نیز بی‌خبر بوده است.

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، درز این‌گونه اخبار را «حمله به جامعه بین‌الملل» دانست و اعلام کرد که آمریکا «افشای غیرقانونی اخبار محرمانه» را به شدت محکوم می‌کند.

خانم کلینتون گفت: افشای این اخبار زندگی مردم را به خطر می‌اندازد؛ امنیت ملی آمریکا را تهدید و تلاش‌های آمریکا برای همکاری با دیگر کشورها به منظور حل مشکلات مشترک را تضعیف می‌کند.

واکنش جمهوری‌خواهان و سارا پیلین

سارا پیلین، از شخصیت‌های مخالف دولت اوباما و نامزد معاون اول جمهوری‌خواهان در انتخابات 2008 آمریکا، در مطلبی که در توئیتر خود نوشته، دولت آمریکا را زیرسوال برده است: «چطور آمریکا نمی‌تواند این اقدام خیانتکارانه ویکی‌لیکس را متوقف کند.»

سناتور جو لیبرمن، از حزب جمهوری‌خواه نیز خواستار بسته شدن سایت ویکی‌لیکس شده و ابراز امیدواری کرده است که آمریکا هرکاری می‌تواند برای بستن این سایت انجام دهد.

آقای لیبرمن درعین حال گفته است که قراردادن نام ویکی‌لیکس در فهرست سازمان‌های تروریستی اشتباه است زیرا به گفته او گروه تروریستی از خشونت برای رسیدن به هدف سیاسی استفاده می‌کند. او گفه است: اگرچه ویکی‌لیکس ممکن است به مردم آسیب وارد کرده باشد، اما القاعده نیست.

پیشتر پیتر کینگ، نماینده جمهوری‌خواه کنگره، گفته بود که باید با ویکی‌لیکس به عنوان یک سازمان تروریستی برخورد کرد.

اریک هولدر، وزیر دادگستری آمریکا، نیز گفته است که تحقیقات جنایی درمورد درز اسناد محرمانه در آمریکا در جریان است.

آقای هولدر با تاکید بر این‌که درز اسناد محرمانه «نمایش قدرت نظامی نیست» گفته است برخی از افراد رسانه‌ها براساس مسئولیت‌ رسانه‌ای عمل نکرده‌اند و طبق قوانین آمریکا با آن‌ها برخورد خواهد شد.

شبکه خبری فاکس نیوز، که به جمهوری‌خواهان نزدیک است، بیشترین بخش از اخبار صبح روز دوشنبه را به ویکی‌لیکس، به‌ویژه فاش کردن اخبار مربوط به ایران و کره شمالی اختصاص داد و خوراک مطبوعاتی مفسران خود را فراهم کرد.

جان کورنبلام، سفیر پیشین آمریکا در برلین به اشپیگل گفته است که درز این اخبار موجب خواهد شد، دولت‌های دیگر اطلاعات کمتری را با آمریکا سهیم شوند.

ریچارد هس، رئيس شورای روابط خارجی آمریکا، نیز در سخنانی مشابه گفته است که دولت‌های خارجی برای سهیم کردن مقام‌های آمریکایی در اطلاعات خود بیشتر فکر خواهند کرد تا مبادا این اطلاعات روی اینترنت قرار بگیرد و دیپلمات‌های آمریکایی نیز تمایلی نخواهند داشت که افکار خود را به‌طور مکتوب بیان کنند.

پل رینولدز، تحلیلگر اخبار بین‌المللی در شبکه خبری بی.بی.سی می‌گوید: آنچه که این اسناد نشان می‌دهد این نیست که آمریکا می‌خواهد به جنگ ایران برود بلکه این اسناد نشان می‌دهد که آمریکا دربرابر فشارهای رهبران عربی و اسرائیل برای حمله به ایران مقاومت کرده است.

به گفته آقای رینولدز، «افشای جاسوسی آمریکا علیه سازمان ملل برای مردم آمریکا خیلی دردسرساز شده است زیرا درواقع تنها یک عملیات مخفیانه فاش شده است و آن هم تلاش‌های دیپلمات‌های آمریکایی در سازمان ملل برای به‌دست آوردن اطلاعات شخصی کارکنان سازمان ملل و نمایندگان دائم در شورای امنیت است».

پل رینولدز تاکید می‌کند که جاسوسی آمریکا در سازمان ملل موجب شوکه شدن سفیر بریتانیا در سازمان ملل شده است.

«بریتانیا نیز جاسوسی می‌کرده است»

اما کریگ موری، سفیر پیشین بریتانیا در ازبکستان، می‌گوید: تعجبی ندارد که دیپلمات‌های آمریکایی در سازمان ملل جاسوسی می‌کرده‌اند زیرا بریتانیا نیز همین کار را می‌کند.

به گفته آقای موری، کاترین گان، مترجم دولت بریتانیا ، به دلیل تلاش برای جلوگیری از جاسوسی بریتانیا در سازمان ملل، از کار خود برکنار شد.

کاترین گان در فوریه 2004 اعلام کرده بود که جاسوسان آمریکایی به کارمندان بریتانیایی ای-میل نوشته‌ و از آنها خواسته بودند که به مکالمات تلفنی سران کشورها برای رای گیری درمورد جنگ علیه عراق دزدکی گوش بدهند.

فرانسوا بارون، سخنگوی دولت فرانسه، درز اخبار را «حمله به دموکراسی» می‌داند و می‌‌گوید که دولت فرانسه پیش از منتشر شدن اسناد محرمانه در ویکی‌لیکس وعده داده بود که از آمریکا در دفاع از اسرار دیپلماتیک حمایت می‌کند.

در همین حال دولت استرالیا در واکنش به درز اسناد محرمانه در ویکی‌لیکس، تحقیقاتی را درمورد ویکی‌لیکس آغاز کرده است.

واکنش ایتالیا و چین

براساس گزارش گزارشگر شبکه خبری الجزیره در پکن، دولت چین مطبوعات داخلی این کشور را از انتشار این‌گونه اخبار که در ویکی‌لیکس منتشر شده، منع کرده است.

از سوی دیگر سیلویو برلوسکنی، نخست‌وزیر ایتالیا، در واکنش به سخنان یک دیپلمات آمریکایی درمورد او که در ویکی‌لیکس منتشر شده، خندیده است.

ویکی‌لیکس به نقل از یک دیپلمات ارشد آمریکایی آقای برلوسکنی را «سیاستمداری بی‌کفایت» معرفی کرده است.

اما فرانکو فراتینی، وزیر خارجه ایتالیا، درز اخبار محرمانه در ویکی‌لیکس را «11 سپتامبر دیپلماسی جهان» دانسته است و فابریتزیو چیکیتو، عضو مجلس عوام پارلمان ایتالیا نیز درز اخبار را «تروریسم مطبوعات» نامیده است.

دولت بریتانیا درز اخبار محرمانه در ویکی‌لیکس و انتشار آن‌ها در مطبوعات را نوعی «آسیب وارد کردن به امنیت ملی» دانسته است.

اخباری که اسرائیل از آن نفع می‌برد؛ هشدار بنیانگذار ویکی‌پدیا

براساس گزارش اشپیگل، اسرائیل از معدود کشورهایی است که به نظر می‌رسد از درز این اخبار منفعت می‌برد.

مشاور امنیت ملی اسرائیل در دولت‌های شارون و اولمرت به رادیو اسرائیل گفته است که درز این‌گونه اخبار در مورد ایران به اسرائیل کمک می‌کند، زیرا نشان می‌دهد که کشورهای عربی به مناقشه فلسطین و اسرائیل علاقه‌ای ندارند بلکه این کشورها به‌ویژه عربستان سعودی به مراتب بیشتر به موضوع ایران علاقه‌مند هستند.

به نوشته گاردین، تونی بلر، نخست وزیر پیشین بریتانیا، نیز مانند رهبران دولت سعودی به استفاده از زور برای پایان دادن به برنامه هسته‌ای ایران علاقه‌مند است.

لری سنگر، یکی از بنیانگذاران ویکیپدیا، دانشنامه اینترنتی، نیز هشدار داده است که ویکی‌لیکس با ویکیپدیا تفاوت دارد و درز اخبار روی ویکی‌لیکس را به شدت محکوم کرده و آن را دشمن مردم آمریکا نامیده است.

هوشیار زیباری، وزیر امور خارجه عراق، درز اخبار را محکوم کرده و آن را «بی موقع و غیرمفید» دانسته است.

رابطه آمریکا و افغانستان؛ موضوع احتمالی اخبار آینده

همچنین انتظار می‌رود در اخباری که در روزهای آینده در مطبوعات جهان منتشر شود رابطه آمریکا با حامد کرزای، رئیس‌جمهوری افغانستان، بیشتر بررسی شود.

اما پیش از اینکه این اخبار محرمانه درز کند، کارل آیکن بیری، سفیر آمریکا در افغانستان، گفته است که اهداف مشترک آمریکا و افغانستان با انتشار اخبار محرمانه مربوط به گذشته عوض نخواهد شد.

فرهان حق، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، در واکنش به خبر جاسوسی آمریکا از کارمندان سازمان ملل یادداشتی برای گاردین فرستاده است.

او در این یادداشت تاکید کرده است که سازمان ملل در جایگاهی قرار ندارد که درمورد درستی سند منتشر شده مبنی بر جاسوسی از کارمندان سازمان ملل اظهارنظر کند.

فرهان حق نوشته است که سازمان ملل یک نهاد کاملا شفاف است که اطلاعات مربوط به فعالیت‌های خود را در اختیار نمایندگان کشورهای عضو قرار می‌دهد.

در همین حال بردلی ماننینگ، تحلیلگر پیشین اطلاعات جاسوسی، یک‌شنبه شب نوشته است: صبح دوشنبه 29 نوامبر وقتی هیلاری کلینتون و هزاران دیپلمات در سراسر بیدار شوند و ببینند که اخبار محرمانه روی اینترنت منتشر شده است، دچار حمله قلبی خواهند شد.

به نوشته گاردین علاوه بر این روزنامه، روزنامه‌های اشپیگل، نیویورک تایمز، لوموند و ال پائیس با ویکی‌لیکس برای انتشار این اخبار محرمانه همکاری کرده‌اند.