بر اساس یکی از اسناد ویکی‌لیکس، پادشاه عربستان سعودی در دیداری که در مارس سال 2009 با چند مقام ارشد کاخ سفید در ریاض داشت، انتقادهای تندی را علیه ایران مطرح کرد. او گفت به ایران یک سال مهلت داده که در روابطش با ریاض تجدیدنظر کند.

تاریخ تنظیم سند: 22 مارس 2009
محل تنظیم سند: سفارت آمریکا در ریاض
طبقه بندی: سری
موضوع: دیدار با پادشاه عربستان درباره روابط با آمریکا، تروریسم و ایران

خلاصه: جان برنان، مشاور رئیس‌جمهوری آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم، جان کلینت ویلیامسون، رئیس اداره جرایم جنگی در وزارت امور خارجه آمریکا، و فورد ام. فریکر، سفیر واشنگتن در ریاض در 15 مارس سال 2009 یک دیدار 90 دقیقه‌ای با عبدالله، پادشاه عربستان سعودی، در کاخ شخصی او در ریاض داشتند و درمورد روابط ریاض و واشنگتن، عراق و ایران گفت‌وگو کردند.

پادشاه عربستان سعودی گفت که دقایقی پیش در ملاقات با وزیر خارجه ایران به او گفته که ایران باید مداخله در امور اعراب را متوقف کند. ملک عبدالله گفت به ایران یک سال مهلت داده که روابطش را با عربستان سعودی بهبود دهد.

گفت‌وگوی تند با ایران

پادشاه عربستان اشاره کرد که وزیر خارجه ایران «دقایقی پیش روی همین صندلی (به جای برنان) نشسته بود». پادشاه، گفت که دیدارش با متکی یک «دیدار تند بوده و در آن به صراحت درباره دخالت ایران در امور اعراب» سخن گفته است. زمانی که پادشاه از دخالت ایران در مسائل حماس سخن می‌گفته، منوچهر متکی ظاهرا اعتراض کرده است که «اینها مسلمان هستند»؛ اما ملک عبدالله پاسخ داده «نه خیر این‌ها عرب هستند و شما ایرانیان حق مداخله در امور اعراب را ندارید».

پادشاه عربستان گفت که مقام‌های ایران خواستار بهبود روابط با عربستان سعودی بودند و او هم یک ضرب‌الاجل برای ایران تعیین کرد: «به شما (برای بهبود روابط) یک مهلت یک ساله می‌دهم و پس از آن همه چیز تمام خواهد شد».

پادشاه در این دیدار ابراز امیدواری می‌کند که آمریکا در سیاست خود درباره ایران تجدیدنظر کند و به یک نتیجه درست برسد.

آقای برنان هم می‌گوید که باراک اوباما، رئيس‌جمهوری آمریکا، شخصا مشغول بازبینی سیاست آمریکا درباره ایران است و می‌خواهد نظر پادشاه عربستان را هم بداند.

توسعه حزب‌الله در آفریقا

پادشاه عربستان می‌گوید که ایران در تلاش است تا سازمان هایی مانند گروه حزب‌الله در کشورهای آفریقایی ایجاد کند و فکر نمی‌کند که این کار غلط است و اشتباه خود را تشخیص نمی‌دهد. ملک عبدالله به متکی گفته است که «مشکل شما، همين است».

عبدالله گفت که در صورتی که رفسنجانی در انتخاباتی شرکت کند او را ترجیح می‌دهد.

پادشاه عربستان گفت که ایران «همسایه‌ای نیست که کسی ميل به ديدنش داشته باشد» بلکه «همسایه‌ای است که باید موقع دیدنش راه را کج کرد». او گفت که «ایران با هدف ترساندن مردم و دنیا موشک پرتاب می‌کند».

پادشاه عربستان گفت که حل مناقشه اعراب و اسرائیل یک دستاورد بزرگ خواهد بود؛ هرچند ایران باز هم دردسرهای دیگری درست خواهد کرد.

ملک عبدالله تاکید می‌کند «هدف ایران، ایجاد مشکل است» و ادامه می‌دهد که «تردیدی نيست که يک جای کارشان ايراد دارد.» او ایران را کشوری «ماجراجو در معنی بد» آن توصیف می‌کند و می‌گوید «خدا ما را از شر آن‌ها حفظ کند». 

ملک عبدالله گفت که متکی به او پیشنهاد داده به ایران سفر کند اما او در پاسخ این دعوت گفته «تمام آنچه که من از شما می‌خواهم این است که دور ما را خط بکشيد.»

ملک عبدالله در بازگویی روابط تاریخی ایران و عربستان سعودی می‌گوید: ما برای سال‌ها روابط درستی داشتیم؛ اما واقعيت اين است که آن‌ها قابل اعتماد نیستند.

کانال خالی از ارتباط

ملک عبدالله می‌گوید که سه سال پیش آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، علی اکبر ولایتی، مشاور خود را با نامه‌ای به ریاض فرستاد تا موافقت ملک عبدالله را برای ایجاد یک کانال رسمی غيرعلنی برای ارتباط بين دو رهبر جلب کند.

به گفته ملک عبدالله، این کانال ارتباط میان ولایتی و سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی  برقرار شد اما در این سال‌‌ها هرگز از آن استفاده‌ای نشده است.

محله خطرناک

جان برنان به ملک عبدالله می‌گوید که سعودی‌ها به دلیل همسایگی با ایران، یمن و برخی از کشورهای دردسرساز در یک محله خطرناک زندگی می‌کنند و آمریکا و عربستان سعودی باید با یکدیگر در خاورمیانه همکاری کنند.

ملک عبدالله در پاسخ می‌گوید که توجه جهان به این منطقه جلب شده است. او گفت که آمریکا می‌تواند در این منطقه حساس کمک کند؛ اما نباید مشکل را دست کم گرفت.

برنان هم تاکید می‌کند که اوباما کاملا از خطرات موجود در این منطقه آگاه است و همچنان به یافتن یک راه‌حل در منطقه پایبند است و خواستار رایزنی ملک عبدالله برای حل موضوعات منطقه است.

ملک عبدالله از جان برنان سؤال می‌کند که آیا ایران هم در این موضوعات جای دارد و او پاسخ می‌دهد آری.

آقای برنان تاکید کرد که آمریکا به دقت ایران را زیر نظر دارد و این‌طور نیست که از تهدیدهای ایران علیه عربستان بی‌اطلاع باشد. او گفت ایران نباید این فرصت را به دست آورد که تلاش‌هایش برای بی‌ثبات کردن منطقه به بار بنشیند.

به گفته جان برنان، باراک اوباما دستور بازنگری کامل سیاست‌های آمریکا در قبال ایران را صادر کرده است. برنان به بخشی از نامه اوباما به پادشاه عربستان سعودی اشاره کرد که در آن گفته است باید رفتار ایران برای ایجاد بی‌ثباتی در منطقه متوقف شود و تلاش شود تا  این کشور تعهدات بین‌المللی خود را رعایت کند.

برنان تاکید می‌کند: آمریکا و سعودی باید روابط محکم خود را حفظ کنند تا بتوانند جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را خنثی کنند. پرزیدنت اوباما می‌خواهد ملک عبدالله این را بداند که دوست خوبی در کاخ سفید دارد و آماده همکاری با به ریاض در هر زمینه‌ای است.

عراق در دستان خدا و ایران

برنان گفت که آمریکا برای برقراری صلح و ثبات در عراق اهمیت زیادی قائل است.

ملک عبدالله هم پاسخ داد «این در دست خدا است، اگرچه عراق اهمیت زیادی برای آمریکا و سعودی دارد. اما برخی می‌گویند که آمریکا با حمله به عراق، این کشور را دودستی در داخل یک سینی نقره به ایران تقدیم کرد. درست بعد از جنگ با صدام». 

پادشاه عربستان گفت که جرج بوش، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا از او خواسته بود با نوری مالکی، نخست وزیر عراق دیدار کند اما او نپذیرفت.

به گفته ملک عبدالله، نوری مالکی پیشتر در آغاز رسیدن به قدرت در دیدار با او فهرست مکتوبی از تعهدات را برای مصالحه در عراق ارائه داد که به هیچ کدام از آن‌ها پایبند نبود. به همین دلیل پادشاه عربستان می‌گوید که مالکی اعتباری ندارد: «من به اين مرد اعتمادی ندارم. او مامور ایران است. از زمانی که به قدرت رسید درها را برای نفوذ ایران در عراق باز گذاشته. به همین دلیل با او دیدار نخواهد کرد». 

شماره سند: 09RIYADH447
(توضیح: مردمک تنها بخش‌های مربوط به ایران را در این سند ترجمه کرده است.)