نتیجه یک پژوهش جدید در دانشگاه میشیگان آمریکا نشان میدهد که از یک سو استفاده زیاد از صابونها و مواد ضد باکتری اثر منفی در سیستم ایمنی بدن افراد بالغ دارد و از سوی دیگر خطر آلرژی را در کودکان زیاد میکند
پژوهشگران به تازگی دریافتهاند، افرادی که بیشتر در معرض مواد ضد باکتری مانند صابون، خمیردندان و شویندههای «آنتی باکتریال» هستند، بیشتر دچار حساسیت میشوند و این مواد تاثیر منفی بیشتری روی دستگاه ایمنی بدن آنها دارد.
نتیجه یک پژوهش در دانشگاه میشیگان که به صورت آنلاین منتشر شده است، نشان میدهد که مصرف زیاد صابونهای ضد باکتری حاوی تریکلوسان به بروز بیشتر آلرژی در افراد میانجامد.
تریکلوسان یک ترکیب شیمیایی ضد باکتری و قارچ است که در محصولات مختلف از جمله صابون، خمیردندان، شویندههای دهان، کرم ریشتراشی و بسیاری از مواد تمیزکننده دیگر، کیسههای زباله و برخی از وسایل پزشکی و آشپزخانه وجود دارد. این ماده حتی در برخی اسباببازیها و لباسها مانند جوراب یا حتی قلم بهکار رفته است.
از سوی دیگر ماده شیمیایی بیسفنول.آ که در بسیاری از محصولات پلاستیکی، لایه درونی قوطیهای کنسرو، مواد پرکننده دندان، لنز عینک، سی.دی یا دی.وی.دی و وسایل الکترونیک خانگی وجود دارد نیز از مواردی است که بر دستگاه ایمنی افراد بالغ اثر منفی دارد.
تریکلوسان و بیسفنول.آ، هر دو ماده شیمیایی مسمومکننده محیطی هستند که از طریق کپیبرداری یا تاثیرگذاری بر هورمونها سلامت انسان را به خطر میاندازند.
پژوهشگران دانشگاه میشیگان آمریکا با استفاده از دادههای بررسی ملی معاینه بهداشتی و تغذیهای سالهای 2003 تا 2006 ، میزان بیسفنول.آ و تریکلوسان همراه با آنتیبادی آن را در گروهی از افراد بالغ و کودکان بالای شش سال بررسی کردند.
ارین ریس کلیتون، سرپرست پژوهش درباره یافتهها گفته است: افراد بالای 18 سال که بیشتر در معرض بیسفنول.آ بودند آنتیبادیهای بیشتری هم داشتند که نشان میدهد سلولهای میانجی دستگاه ایمنی به درستی عمل نمیکنند.
علاوه بر این در بررسیها مشخص شد که افراد 18 ساله و کمتر که میزان تریکلوسان ادراری بیشتری دارند، آلرژی و تب یونجه بیشتری را نیز تجربه کرده بودند.
در حال حاضر نگرانی زیادی در جامعه علمی و مصرفکنندگان مواد تمیزکننده مبنی بر خطرناک بودن همه این مواد سمی حتی به مقدار کم برای انسان وجود دارد.
پژوهشگران با وجود نگاه احتیاط آمیز نسبت به یافتهها، اعلام میکنند که خواهان درک بیشتر تاثیر این مواد سمی بر دستگاه ایمنی بدن هستند؛ به نظر آنها دستگاه ایمنی نقش بسیار اساسی در تعیین وضعیت کلی سلامتی افراد دارد.
تمیز بودن زیاد، انسان را بیشتر بیمار میکند
الیسون ایلو، یکی دیگر از پژوهشگران این پژوهش، یافتههای حاصل از تاثیر تریکلوسان را موید «فرضیه بهداشت» میداند. در این فرضیه گفته میشود که زندگی در محیطهای خیلی تمیز و بهداشتی میتواند در مواجهه انسان با آنچه برای رشد دستگاه ایمنی مفید است، اثر بگذارد.
به نظر این کارشناس، از آنجا که ماده ضد میکروب در بسیاری از محصولات خانگی وجود دارد، تریکلوسان میتواند با تغییر میکرو ارگانیسمهایی که ما با آن مواجه هستیم به گونهای در رشد دستگاه ایمنی بدن در دوران کودکی اثر بگذارد.
پیشتر، پژوهشهای حیوانی نشان داده بودند که بیسفنول.آ و تریکلوسان بر دستگاه ایمنی بدن حیوانات اثر منفی دارند اما مطالعه حاضر اولین پژوهشی است که این تاثیر را بر عملکرد دستگاه ایمنی انسان بررسی میکند.
ارین ریس کلیتون، سرپرست پژوهش به یافته «شگفتانگیز» دیگر این پژوهش اشاره میکند که تاثیر سن را در تاثیرپذیری فرد با بیسفنول.آ نشان میدهد.
در افراد 18 ساله یا بیشتر میزان بیشتر بیسفنول.آ با آنتیبادیهای بیشتر همراه است در حالیکه در جوانترهای زیر 18 سال کاملا برعکس است.
این پژوهشگر در توضیح این امر تاثیر کمیت و مدت زمان مواجهه فرد با این مواد سمی را در ایجاد پاسخ در دستگاه ایمنی بدن مطرح میکند.
در پژوهشهای پیشین مسائلی از جمله تاثیر منفی بیسفنول.آ بر رشد مغز و رفتار جنین و نوزاد و نقش آن در ایجاد چاقی، مشکلات هورمونی یا مشکلات نورولوژیکی مطرح شده بود.
هفته پیش کمیسیون اروپا استفاده از بیسفنول.آ در بطریهای پلاستیکی کودکان را ممنوع اعلام کرد.
پیشتر کانادا، فرانسه و دانمارک کاربرد این ماده را در بطریهای مخصوص کودکان ممنوع کرده بودند. موضوع کاربرد مواد شیمیایی بیسفنول.آ و تریکلوسان در اداره غذا و داروی آمریکا در حال حاضر در حال بررسی است.