رضا پهلوی، فرزند ارشد محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران، گفته است که برادرش به دلیل افسردگی خودکشی کرد. پیشتر فرزند کوچک‌تر شاه، لیلا پهلوی نیز به دلیل مشابه در لندن خودکشی کرده بود.

اخبار مربوط به افسردگی و خودکشی در میان مشاهیر تازگی ندارد. نام برخی از هنرمندان، نویسندگان، حقوق‌دانان یا سیاستمداران در فهرست اقدام کنندگان به خودکشی دیده می‌شود.

پرنس آلفرد ادینبرگ، یکی از شاهزاده‌های بریتانیا در سال 1899 با گلوله خود را کشت و در گزارش‌ها آمده که به علت افسردگی این کار را کرده‌است.

صادق هدایت، نویسنده سرشناس ایرانی نیز در سال 1330 دست به خودکشی زد که از نوشته‌های او چنین برمی‌آید که در حال تجربه رنج و غم درونی و ناامیدی بوده است. در شرح‌حال کوتاهی که به قلم او نگاشته شده است می‌توان احساس بی‌ارزشی را به وضوح مشاهده کرد.

ارنست‌ همینگوی نویسنده معروف آمریکایی پس از سه ازدواج ناموفق با تفنگ موردعلاقه‌اش در سال 1961 به زندگی خود پایان داد.
در تارخ زندگی ونسان ون‌گوگ، نقاش معروف هلندی نیز آمده که در اواخر عمر به شدت از بیماری روانی رنج برده که در نهایت منجر به خودکشی او در سال 1890 شده است.

ویرجینیا ولف، نویسنده معروف انگلیسی نیز به دلیل از دست دادن بسیاری از دوستان و نزدیکانش در جنگ جهانی اول و دوم و پس از افسردگی شدید خود را در سال 1941 با گذاشتن سنگ زیاد در لباسش در آب غرق کرد.

حتی وقتی داستان زندگی غزاله علیزاده نویسنده ایرانی را که پس از بیماری سرطان و دو بار خودکشی ناموفق بالاخره به زندگی خود پایان داد و یا اسلام کاظمیه نویسنده و فعال سیاسی ایران که پس از پناهندگی در فرانسه و مدتی انزوا، خودکشی کرد می‌خوانیم می‌توان کاملا فهمید که ناراحتی روانی علت نهایی بسیاری از خودکشی‌ها می‌باشد.

خودکشی و رابطه آن با افسردگی

آمار جهانی نشان می‌دهد که بیش از یک میلیون نفر سالانه دست به خودکشی می‌زنند و این در شرایطی است که گزارش می ‌‌شود 10 تا 20 میلیون نفر اقدام به خودکشی کرده‌اند اما تلاش آن‌ها ناکام مانده است.

خودکشی دهمین عامل مرگ‌ومیر در سراسر جهان و عامل اصلی مرگ‌ومیر نوجوانان و جوانان زیر 35 سال است.

آمار تعداد موارد خودکشی در ایران نسبت به بسیاری از کشورها کمتر است اما نبود اطلاعات کافی در باره ثبت دقیق انواع مرگ‌ومیر، بررسی این پدیده را در ایران از جهات مختلف با چالشی جدی روبرو می‌کند.

بیش از 90 درصد افرادی که به دلیل خودکشی می‌میرند، در زمان مرگ دچار یک بیماری روانی هستند که در بیشتر موارد افسردگی است.

اگرچه احساس غمگینی برای یک یا دو روز افسردگی به حساب نمی‌آید اما تجربه دوره طولانی غمگینی که در زندگی روزمره فرد اثر منفی بگذارد می‌تواند بیماری افسردگی باشد.

برخی افراد از نظر ژنتیکی آمادگی ابتلا به افسردگی را دارند و حتی بدون وجود تجربه منفی در زندگی دچار این بیماری می‌شوند و ممکن است دست به خودکشی بزنند.

اما معمولا مرگ فرد ناشی از خودکشی تنها یک علت ندارد و عوامل چندی درگیر آن هستند.

برخی افراد دست به خودکشی می‌زنند و می‌میرند زیرا تجارب منفی زندگی، آن‌ها را یا به دلیل آسیب‌پذیری ژنتیک و یا بدون آن، افسرده ساخته و تحت درمان مناسب هم قرار نگرفته‌اند.

شماری از تجارب منفی زندگی مانند مرگ یک عزیز، جدایی یا قطع رابطه عاطفی، از دست‌دادن شغل، خانه یا پول، بیماری یا تصادف شدید، درد جسمانی مزمن، گرفتاری‌های قانونی پیچیده و حتی احساس عدم پذیرش از سوی خانواده یا دوستان یا دست‌نیافتن به آرزوهای شخصی می‌توانند عامل ظهور افسردگی در فرد باشند.

لزوم درمان سریع و مناسب نشانه‌های افسردگی

بسیاری از مردم پس از پیدایش نشانه‌های افسردگی به دنبال درمان خود نیستند و یا پس از شروع درمان آن را پیگیری نمی‌کنند و یا تحت درمان مناسب خود که می‌تواند درمان دارویی، روانی یا ترکیبی از هر دو باشد قرار نمی‌گیرند.

هر کس به محض بروز برخی از نشانه‌های زیر در خود یا دیگری باید در جست وجوی کمک برآید:
احساس غمگینی برای دو هفته یا بیشتر، خواب‌آلودگی و احساس نداشتن انرژی، عدم توانایی تمرکز، خواب یا خوراک کمتر یا بیشتر از معمول، احساس بی‌ارزشی، احساس درماندگی، احساس بدبینی، عدم علاقه به فعالیت‌های معمول، گریه مکرر، کناره‌گیری از دیگران، افکار خودکشی، عدم توجه به ظاهر شخصی، احساس خشم یا گناه و عدم توانایی تفکر یا تصمیم‌گیری.

مراجعه به پزشک و پیگیری درمان در اختلالات مختلف افسردگی اهمیت حیاتی دارد چرا که با خطر خودکشی همراه است. نکته مهم که باید به خاطر داشت این است که بیماری افسردگی تنها از سوی کارشناس، قابل درمان است و باید تحت پیگری جدی قرار گیرد.