در ماه‌های اخیر درپی سخنان محمود احمدی‌نژاد و تاکید او بر افزایش جمیعت و توصیه او به خانواده‌ها برای بچه‌دار شدن، بحث بر سر سیاست‌های تنظیم خانواده بالا گرفته است.

آقای احمدی نژاد اوایل سال جاری در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که با سیاست «دو بچه کافی است» مخالف است زیرا این شعار ناشی از سیاست غلطی است که غربی‌ها انتخاب کردند و اکنون هم پشیمان هستند. او بارها در سخنان خود بر این موضع تاکید کرد.

این سخنان احمدی‌نژاد البته با مخالفت‌های زیادی در مجلس روبه‌رو شد؛ بیکاری، مشکلات مسکن، اشتغال و ازدواج جوانان و خط فقر از جمله مواردی بود که در انتقادهای نمایندگان نسبت به سیاست افزایش جمعیت مطرح شد.

رئیس‌جمهوری ایران بار دیگر و به مناسبت‌های مختلف ن‍ظرات خود را تکرار و بر آنها تاکید کرد. روحانیان تندروی هوادار او مانند آیت‌الله مصباح یزدی نیز گفته‌های وی را به شکلی بیان کردند. آیت‌الله مصباح یزدی در خرداد ماه گذشته سياست کنترل جمعيت را «سياستی صهيونيستی» نامیده بود.

اما مخالفت‌ها و انتقادها به این سخنان اداکه پیدا کرد. در اردیبهشت ماه امسال علیرضا مرندی و مسعود پزشکیان، وزرای پیشین بهداشت و درمان در نطق میان دستور خود در جلسه علنی مجلس به نقد گفته‌های احمدی‌نژاد در مورد افزایش جمعیت پرداختند.

واکنش‌ها به مقام‌های سیاسی محدود نشد و طی هفته‌های گذشته پای کارشناسان نیز بار دیگر به موضوع «کنترل جمعیت» کشیده شد. شهلا کاظمی‌پور، استاد جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران، امروز در سخنانی گفت «در ایران اعتقاد عمومی به تنظيم خانواده آنقدر قاطع است كه سازمان ملل، ايران را الگويی برای كشورهای مسلمان سراسر جهان می‌داند.«

خانم کاظمی‌پور در همایشی که در آغاز این هفته با عنوان «همایش ملی آینده پژوهی مسائل خانواده در ایران» برگزار شد گفت که شهرنشينی، اشتغال زنان، باسوادی، افزايش ميانگين سنی ازدواج و میزان حضور زنان در آموزش‌های عالی، از عوامل استقبال ایرانیان از سیاست‌های تنظیم خانواده است.

این استاد دانشگاه در واکنش به تاکید رئیس‌جمهوری بر افزایش جمعیت، از او تشکر کرد که این موضوع را مطرح کرده زیرا به گفته او، «اکنون جمعیت‌شناسان می‌توانند درباره سیاست‌های جمعیتی دولت از او سئوال کنند».

از سوی دیگر، همزمان با تاکید محمود احمدی‌نژاد بر افزایش جمعیت، بخش پژوهشی مجمع تشخیص مصلحت نظام براساس نتایج تحقیقاتی که انجام داده، اعلام کرد که سیاست‌های «کنترل جمعیت» نباید کنار گذاشته شود.

اما امروز محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت که «تا وقتی این موضوع در مجمع به تصویب نرسد، نتایج این تحقیقات، نظر مجمع به حساب نمی‌‌آید و این نظرات مربوط به کارهای تحقیقاتی خودشان و نظرات شخصی است».

باوجود تاکید دولت بر افزایش جمعیت، اما کارشناسان اعلام می‌کنند که ايران دومين كشور آسيايی است كه سريع‌ترين كاهش باروری را داشته و شيوع استفاده از وسايل كنترل باروری در ايران، مطابق با بیشتر کشورهای توسعه‌یافته جهان است.

شهلا کاظمی‌پور، استاد جمعیت‌شناسی می‌گوید که آمار میانگین باروری زنان ایرانی، حتی از کشورهای توسعه‌یافته نیز پایین‌تر است. میزان باروری کشورهای توسعه‌یافته براساس نمودار، در حال حاضر دو فرزند است.

ميزان باروری زنان ايرانی در سال 1357، هفت فرزندبه ازای هر زن بوده اما در سال 1385، به 1.8 فرزند به ازای هرزن کاهش یافته است.

براساس آمار و گزارش‌ها، سیاست‌های جمعیتی دهه نخست پس از انقلاب سال 57، بیشتر مبتنی بر تغيير سن قانونی ازدواج، ازدياد ازدواج موقت و متوقف شدن فعاليت كلينيک‌های تنظيم خانواده بوده و بر همین اساس، بين سال 1355 تا 1365، جمعیت ایران تا 15.7 ميليون نفر افزايش یافته است.

بر اساس برآوردهای سازمان ملل متحد جمعیت ایران از سال 1410 روند منفی پیدا می‌کند.