رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، می‌گوید که حجم سرمایه خارجی که در ۹ ماه نخست امسال به ایران وارد شده، ۲.۷ میلیارد دلار بوده است.

بهروز علیشیری که روز دوشنبه ۱۱ بهمن ماه در یک همایش خبری سخن می‌گفت مستقیما اشاره‌ای به کاهش چشمگیر سرمایه‌گذاری خارجی در ایران نکرد و فقط به یادآوری آمارهای سال‌های گذشته و به خصوص به افزایش سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۰۹ تاکید کرد.

آقای علیشیری، در این نشست خبری تاکید کرد که بر اساس برنامه پنجم توسعه و برای رشد اقتصادی هشت درصدی در ایران، هزار میلیارد دلار سرمایه نیاز است که ۲۰۰ میلیارد دلار آن از طریق منابع عمومی کشور، ۲۰۰ میلیارد دلار از منابع بانک‌های توسعه‌ای و موسسات عمومی و ۲۰۰ میلیارد دلار نیز از منابع بخش داخلی تامین می‌شود،.

به گفته او ۴۰۰ میلیارد دلار باقی مانده باید از طریق سرمایه‌گذاری خارجی تامین شود اما در عین حال پیش‌بینی او از میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در سال جاری در خوشبینانه‌ترین حالت، حدود چهار میلیارد دلار است.

بر اساس جدیدترین گزارشی که بانک جهانی از چشم‌انداز اقتصادی کشورهای جهان منتشر کرده، سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال  ۲۰۱۰ حدود چهار درصد کاهش داشته است.

بر اساس این گزارش، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال ۲۰۱۰ به دو میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار رسیده که ۳٫۸۴ درصد نسبت به سال ۲۰۰۹ -که رقمی معادل سه میلیارد و ۱۶ میلیون دلار بوده- کاهش نشان داده است.

آمارهای منتشر شده از سوی بانک جهانی، حکایت از آن دارد که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال ۲۰۰۸ به میزان یک میلیارد و ۶۱۵ میلیون دلار و در سال ۲۰۰۷ به میزان یک میلیارد و ۶۷۰ میلیون دلار بوده است.

سرمایه‌گذاری خارجی در ایران پس از تحریم‌ها

در سند چشم‌انداز ۲۰ ساله ایران، که به فاصله زمانی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۴ خورشیدی مربوط می‌شود، مبلغ سه هزار و ۷۰۰ میلیارد دلار برای سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده است. بر اساس این سند از این میزان باید دو هزار و ۴۰۰ میلیارد دلار از طریق منابع داخلی و هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار از منابع خارجی تأمین شود.

با جود آن‌که ایران از منابع بزرگ نفت و گاز برخودار است و موقعیت خوبی نیز به لحاظ جغرافیایی دارد اما، سهم ایران از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی همچنان بسیار ناچیز است.

در کنار مشکلات داخلی، تحریم‌های بین‌المللی و یک‌جانبه از سوی کشورهایی مانند آمریکا یا اعضای اتحادیه اروپا در جذب سرمایه خارجی در ایران موانع گوناگونی را ایجاد کرده است.

تحریم‌های سازمان ملل و کشورهای اروپایی شامل بخش نفت و گاز ایران نمی‌شود اما فشار کشورهای غربی و آمریکا بر کشورهای دیگر موجب می‌شود که بسیاری از سرمایه‌گذاران نیز تمایلی به بستن قرارداد با بخش نفت و گاز ایران نداشته باشند.

واحد اطلاعات كونومیست در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده است که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال جاری تقریبا نصف خواهد شد.