با وجود آنکه نیروهای امنیتی اعتراضات سال گذشته به نتیجه انتخابات را شدیدا سرکوب کردند، اما معترضان ایرانی ناگهان بار دیگر به خیابانها آمدند و این موضوع واکنشهای بسیاری را برانگیخت.
در پی شکلگیری جنبشهای مدنی در کشورهای تونس و مصر، میرحسین موسوی و مهدی کروبی رهبران از چهرههای سرشناس مخالف دولت برای برگزاری راهپیمایی در روز ۲۵ بهمن از وزارت کشور تقاضای مجوز کردند.
این درست در زمانی بود که مقامهای حکومتی در عین حمایت از جنبشهای تونس و مصر و انتقاد از خشونت در آن کشورها، در خود ایران از مرگ «فتنه» حرف میزدند و آن را جریانی میدانستند که فروکش کرده و سران آن نیز به زودی محاکمه میشوند.
«فتنه» واژهای است که افراطیون و اصولگرایان در حکومت جمهوری اسلامی در مورد اعتراضات گسترده پس از انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری در ایران به کار میبرند. «سران فتنه» نیز در مورد چهرههای اصلی مخالف دولت در ایران کسانی چون میرحسین موسوی و مهدی کروبی گفته میشود.
همزمان با اعلام حمایت برخی از گروههای مخالف دولت از راهپیمایی روز ۲۵ بهمن، برخی تدابیر امنیتی تشدید و سرعت اینترنت در ایران کند شد. همچنین دسترسی به شماری از سایتهایی که اخبار جنبش سبز را منتشر میکردند، امکان پذیر نبود.
از سوی دیگر میرحسین موسوی و مهدی کروبی در حصر خانگی قرار گرفتند و شماری از نزدیکان و طرفداران آنها نیز در آستانه ۲۵ بهمن دستگیر شدند.
وزارت کشور دولت محمود احمدینژاد نیز در نهایت با درخواست مخالفان موافقت نکرد، اما در این روز هزاران نفر از معترضان به این دعوت پاسخ دادند و برای اعلام همبستگی با قیام مردم کشورهای تونس و مصر به خیابانهای تهران آمدند.
این تظاهرات به صورت پراکنده در نقاط مختلف پایتخت و شهرهایی مانند اصفهان و شیراز، رشت و کرمانشاه نیز انجام شد. تظاهران معترضان در این روز با برخورد شدیدی نیروهای امنیتی مواجه شد و در نهایت نیز دو نفر کشته، دهها زخمی و صدها نفر نیز زندانی شدند.
اما این پایان ماجرا نبود و سران حکومت دستور ادامه حصر خانگی زهرا رهنورد میرحسین موسوی، فاطمه کروبی و مهدی کروبی را دادند و برای ممانعت از هر گونه رفت و آمدی حتی در انتهای کوچه منتهی به خانه میرحسین موسوی نیز دیوارهای آهنی کشیدند.
در حالی که هرگونه ارتباطی با سران مخالف دولت غیرممکن بود «شورای هماهنگی راه سبز امید»، بیانیهای منتشر کرد و طی آن از مردم ایران خواست تا روز یکشنبه، اول اسفندماه، در هفتمین روز پس از کشته شدن صانع ژاله و محمد مختاری در تظاهرات ۲۵ بهمن در تجمعهایی در تهران و شهرهای محل سکونت خود شرکت کنند.
معترضان در تهران و برخی شهرستانهای ایران در این روز نیز به خیابانها آمدند و علیه حکومت شعارهایی سر دادند؛ تظاهراتی که این بار و بنا بر گزارشها با حضور گسترده نیروهای امنیتی و شبهنظامی روبهرو شد.
با افزایش فشار بر میرحسین موسوی و مهدی کروبی، شاخه جوانان حزب مشارکت و دفتر تحکیم وحدت با انتشار بیانیههای جداگانه نسبت به هرگونه تهدید و «تعرض» به این دو رهبر مخالفان دولت هشدار دادند.
اردشیر امیرارجمند، مشاور ارشد آقای موسوی، در گفتوگو با رسانههای گوناگون حصرخانگی را واکنش حاکمیت به «پیروزی ۲۵ بهمن» میداند.
حمید دهباشی، استاد ایرانشناس دانشگاه کلمبیا در آمریکا، روز گذشته در گفتوگویی با شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی، حصر خانگی رهبران مخالف را با روندی که در آفریقای جنوبی و با حصر ۲۵ ساله نلسون ماندلا رخ داد، مقایسه کرد. او چنین کاری را به شکلی به سود جنبش اعتراضی میداند.
حصر خانگی مخالفان در کشورهای گوناگونی رخ داده، از آن جمله میتوان به ماندلا در آفریقای جنوبی تحت آپارتاید یا آن سان سو چی در برمه زیر حکومت خونتا (هیئت نظامی حاکم) اشاره کرد.
صانع ژاله و محمد مختاری، کشته شدن این دو تن بار دیگر معترضان را به خیابانها کشاند.
آینده جنبش اعتراضی
محمد علی توفیقی، عضو سابق شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به رادیو دویچه وله میگوید: مخالفت مردم با استبداد دینی عمیقتر از آن شده که با دستگیری یا حصر موسوی و کروبی فروکش کند.
او میگوید: مردم تصمیم خود را برای ادامه اعتراض گرفتهاند و رفتار حاکمیت در شرایط کنونی ناشی از استیصال است.
فریبا داوودی مهاجر، روزنامه نگار مقیم آمریکا نیز معتقد است: ۲۵ بهمن شروع یک راه بی بازگشت است که قافلهدار این کاروان خود مردم هستند.
او در یادداشتی که در وبسایت گویا نیوز منتشر شد، نوشته است: «حرکت مردم در ۲۵ بهمن و برنامهریزی برای حضور در روز اول اسفند یک درس تاریخی است برای همه کسانی که بیمهابا حتی گناه عقب افتادگی ایران را به دوش مردم ایران میگذاشتند. در حالی که مردم، فارغ از همه هیاهوها، گناهکار واقعی را تشخیص داده و برای جبران عقب افتادگی چارهای جز عزم ملی نمیبینند مردم ایران دریافتهاند برای رسیدن به آزادی باید از جمهوری اسلامی عبور کرد و برای داشتن حکومت دموکراتیک باید انتخابات آزاد داشت».
همایون مهمنش، از اعضای «نهضت مقاومت ملی ایران» و از موسسان «سازمانهای جبهه ملی ایران در خارج از کشور» در یادداشتی که در وبسایت گویا نیوز منتشر شد، مینوسید: «تظاهرات بیست و پنجم بهمن نشان داد که بر خلاف آنچه رژیم ادعا میکند جنبش سبز مقاومت در ایران زنده است و با وجود سرکوب «وحشیانه» رژیم همچنان به راه خود ادامه میدهد. نگاهی به اتفاقات این روز نشان میدهد که مردم خواهان آزادی هستند و مبارزه در درون جمهوری اسلامی را پشت سر گذاشتهاند. هدف شعارها تنها علی خامنهای است و همه وی را مسئول میدانند».
او معتقد است: «مردم میدانند که نمیتوان بدون عبور از جمهوری اسلامی و حکومت ولی فقیه راهی بسوی آزادی و اصلاحات اساسی گشود. این نکته اصلاح طلبان جمهوری اسلامی را در مقابل یک انتخاب قرار داده است: یا باید حق حاکمیت مردم را بهطور کامل بپذیرند و یا برای حفظ جمهوری اسلامی با حکومت تمامیت خواه مدارا کنند. بدیهی است در صورت انتخاب راه دوم اعتماد مردم را از دست میدهند».
در نبود رسانههای آزاد، معترضان از هر وسیلهای برای انتقال پیام استفاده میکنند.
به عقیده آقای مهمنش، تعاریف گوناگون از خواست جنبش مانند «انتخابات آزاد»، «اجرای قانون اساسی جمهوری اسلامی»، «مردمسالاری دینی»، «رعایت حقوق بشر در جمهوری اسلامی»، «مردم آزاد باشند تا هرچه میخواهند انتخاب کنند»، «جمهوری اسلامی بدون ولی فقیه» تا توجه اصلاح طلبان به مدل ترکیه بهعنوان نظام حکومتی مطلوب، همگی نتیجه سردرگمی است که اصلاح طلبان جمهوری اسلامی دچار آن هستند. برخوردی دقیق تر به بعضی از این ادعاها نشان میدهد که هیچیک از آنها نمیتواند «خواست جنبش امروز مردم ایران باشد».
عطاءالله مهاجرانی وزیر ارشاد دولت محمد خاتمی هم در یادداشتی، روزگار حاضر را روزگار «به کما رفتن دولتهای دیکتاتوری منتطه» دانسته است. او معتقد است که باید از میدان تحریر و مردم مصر درس آموخت.
او در یادداشتی که در سایت جرس منتشر شده، نوشته است: همانگونه که نظامهای استبدادی با یکدیگر شباهتهایی دارند، نهضت بیداری و حضور مردم نیز با یکدیگر شبیه است. ارتش مصر که تا کنون تدبیر و درایت بسیاری از خود نشان داده است، بیدرنگ پس از درخواست قرضاوی گذرگاه را باز کرد.
او مینویسند: وقتی مردم به هم می پیوندند و در میدان بزرگی امواج صدا ها و دست ها و قلب ها در هم گره می خورد، هر محالی ممکن میشود.
فاطمه حقیقتجو، فعال سیاسی و نمایندهٔ اصلاحطلب در دوره ششم مجلس شورای اسلامی خواسته مشخص جنبش سبز در روزهای آینده را آزادی رهبران جنبش میداند و معتقد است که «حتی در شرایط حصر رهبران مخالف دولت، جنبش متوقف نمیشود».
او به رادیو فردا گفته است که سران حکومت، نمیتوانند ادامه دهند و آقایان موسوی و کروبی را همچنان در حصر و زندان نگه دارند. به عقیده خانم حقیقت جو، حتی در چنین شرایطی جنبش به کار خود ادامه میدهد و پیش خواهد رفت.
او میگوید: در هفتههای آینده ما خواهیم دید که این راهکارهای موجود و فرمانهای فرمایشی و «اعدام باید گردد» و «زندانی باید گردد» و اینها هیچ تأثیری در اراده مردم برای ادامه این کار نخواهد گذاشت.
مهدی کروبی در آخرین نامه خود که روز اسفند ماه متن آن در برخی از وبسایتها منتشر شد، تاکید کرد که «تا آخرین لحظه و در هر شرایطی کنار مردم خواهد ماند».
او در نامه خود خطاب به قوه قضائیه نوشته است: به عوامل اصلی این «محرکات مذبوحانه»، اعلام میکنم که به یاری خداوند هیچ گونه تزلزلی در استواری مهدی کروبی در دفاع از حقوق برحق مردم ایران بهوجود نخواهد آمد.
بسیاری از فعالان سیاسی دنیا از جمله جرج سوروس که از سرشناسترین چهرههای بینالمللی در زمینه مبارزه با رژیمهای دیکتاتوری است، عمر حکومت جمهوری اسلامی را بسیار کوتاه میدانند.
جرج سورس حتی معتقد است که نظام جمهوری اسلامی بیش از یک سال دوام نمیآورد.
او در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه تلویزیونی «سیانان» گفته است که وقتی مردم زندگی خود را با انگیزههای مشترک به خطر میاندازند هر ناممکنی، ممکن به نظر میرسد. او معتقد است رفتار مردم ایران نسبت به گذشته تغییر کرده است.
تا پیش از این و از زمان اعلام نتایج انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری ایران خواست مردم و رهبران جنبش سبز برگزاری انتخابات آزاد، برکناری محمود احمدینژاد و اجرای قانون اساسی بود، این موضوع حتی در شعارهایی که در تجمعهای سال گذشته برگزار شد شنیده میشد. اما امسال در روزهای ۲۵بهمن و اول اسفند بهمن شعارها تغییراتی کرد. تغییراتی که البته با سرکوب بی توقف معترضان در سال گذشته نیز به مرور شنیده و دیده میشد. در این شعارها، کمتر خبری از محمود احمدینژاد یا دولت اوست، معترضان مدتیست که دیگر شخص آیتالله خامنهای، نفر اول جمهوری اسلامی، را نشانه گرفتهاند.
2 به صفر، درسی که ولی فتنه گرفت:
25 بهمن و یک اسفند به ولی فتنه و شعبان بی مخ ها نشان دادند که آتش زیر خاکستر با اقدامات انجام گرفته از سوی سپاه، ارتش، بسیج و ارگانهای دیگر، همچنان به قوت خود باقی است. و خطر جدیست.
و باز مشخص شد که ملت بخواهد، میتواند فردا تظاهرات در شهرهای که تعیین میشود راه انداخته و سگ ها را پشت سرش راه بیاندازد. و ولی آگاه است که نمیتواند بتنهائی روی سگهایش حساب باز کند و status quo فعلی رضایت بخش نمیتواند باشد.
اخیرا نوچه محسن رضائی، در مصاحبه ای واقعیتی را به هاشمی تذکر داد که اگر هاشمی میخواست کار ...
رضائی میداند که مهره های سوخته ولی فتنه، کارائی خود را از دست داده اند و تنها هاشمی است که هنوز credit دارد، منتهی مایل است هزینه ای که نقش هاشمی میبرد را زیر سیبلی در کند.
نقش هاشمی برای همه جناحها هزینه زا است، برای اصولگرایان ذوب فتنه بیشتر و بعید نیست کاسه و کوزه شان جمع شود. سئوال اینجاست هاشمی برای اجرای نقش چه هزینه ای را میخواهد؟