یافتههای یک پژوهش در آمریکا نشان داد، رژیم غذایی سرشار از فیبر با طول عمر بیشتر افراد رابطه مستقیم دارد.
این پژوهش که روی چهارصدهزار نفر در فاصله ۹ سال در آمریکا انجام و نتایج آن در مجله «آرشیو پزشکی داخلی» منتشر شد، نشان داد افرادی که به طور روزانه فیبر(الیاف) زیاد میخوردند، کمتر به دلیل بیماریهای قلبی -عروقی، عفونی و تنفسی میمیرند.
فیبر، در واقع بخش خوردنی گیاهان است که در بدن انسان قابلیت هضم ندارد و همواره تصور شده است که خطر بسیاری از بیماریهای مزمن و چاقی را کاهش میدهد.
پژوهشهای مختلف نشان داد که فیبر به وضع مزاجی کمک میکند، میزان کلسترول خون را کاهش میدهد، قند خون را کنترل میکند، فشار خون را کم میکند، به کاهش وزن کمک میکند، التهاب را کاهش میدهد و نیز به دفع موادی که بالقوه مولد سرطان هستند یاری میرساند.
پژوهشگران همچنین در پژوهشی که در سال ۱۹۹۹، انجام شد دریافتند که خطر مرگ و میر با مصرف بیشتر غلات کامل کاهش مییابد این امر به خصوص در مورد غلات کامل -ونه مصرف غلات فرآوری شده- رخ میدهد.
در مطالعه جدید، دکتر یک یانگ پارک، در انستیتوی ملی سرطان آمریکا اطلاعات حاصل از حدود ۲۱۹ مرد و ۱۶۹ زن را که در یک مطالعه مربوط به سلامتی در انستیتوی ملی بهداشت آمریکا شرکت داشتند تحلیل کردند.
این مطالعه در سال ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ روی افراد ۵۰ تا ۷۱ ساله آغاز شد و همه شرکتکنندگان پرسشنامهای را تکمیل کردند که حاوی ۱۲۴ غذای مختلف بود و افراد باید میزان مصرف هر یک را مشخص میکردند.
به هنگام مطالعه پیگیری که ۹ سال بعد انجام شد حدود ۲۰ مرد و ۱۱ زن مرده بودند.
نتایج پژوهش به طور مشخص نشان داد که داشتن رژیم غذایی حاوی فیبر زیاد که یک پنجم مردان و زنان شرکتکننده را دربرمیگرفت با خطر کمتر مرگ همراه است. به طوری که احتمال مرگ افرادی که دارای رژیم غذایی سرشار از غلات کامل، میوه و سبزیجات بودند (مصرف روزانه مردان حدود ۲۹ گرم و زنان ۲۶ گرم) پس از ۹ سال، ۲۲ درصد کمتر از کسانی بود که فیبر کمتر ( ۱۳ و ۱۱ گرم در روز) مصرف کرده بودند.
همچنین خطر بیماری قلبی- عروقی، عفونی و تنفسی در مردانی که فیبر زیاد مصرف میکردند، ۲۴ تا ۵۶ درصد و در زنان ۳۴ تا ۵۹ درصد کاهش یافت.
یافتهها نشان داد که دریافت فیبر بیشتر صرفا از طریق غلات (نه میوهها) با کاهش خطر کلی مرگ و نیز بیماریهای قلبی – عروقی، تنفسی و سرطان در مردان و زنان همراه بوده است.
در همین حال مردانی که در رژیم غذایی آنها فیبر زیاد موجود بود کمتر دچار سرطان شده بودند که منجر به مرگ شده باشد.
دکتر پارک در این زمینه میگوید که یکی از یافتههای دیگر مطالعه او و همکارانش یافتن خاصیت ضد التهابی موجود در فیبر بود که در کنار مزیت داشتن انواع ویتامینها، مواد معدنی ومواد شیمیایی دیگر مطرح میشود.
به عقیده پژوهشگران، افرادی که فیبر بیشتری میخوردند و در مطالعه وارد شده بودند از آغاز به طور کلی سالمتر بودند، تحصیلات بیشتری دارند و از نظر جسمانی هم فعالتر بودند.
اما تفاوت میان دو گروه مورد مطالعه از نظر این سه عامل، توسط شیوههای خاص آماری کنترل شد و دو گروه برای مقایسه متعادل شدند.
منابع گیاهی فیبر و دستورالعمل مصرف آن
فیبر به صورت عمده در برخی گیاهان وجود دارد که به دو بخش محلول و غیرمحلول در آب تقسیم میشوند.
فیبر قابل حل در آب در انواع متنوعی از گیاهان مانند بنشنها (همانند نخود سبز، سویا و انواع لوبیاها)، برخی میوهها و آب میوهها (آلو، آب آلو، انواع توت و تمشک و توتفرنگی، موز و سیب و گلابی بدون پوست)، برخی سبزیجات مانند بروکلی، هویج و سبزیجات ریشهای مانند سیب زمینی شیرین و پیاز یافت میشود.
منابع سرشار از فیبر که غیرقابل حل در آب باشند نیز عبارت از همه غلات کامل، ذرت، گندم، همه دانههای روغنی و تخمهها، پوست سیبزمینی و سبزیجاتی مانند لوبیا سبز، گل کلم، کدو و کرفس و برخی میوهها مانند موز و پوست بسیاری از میوهها مانند سیب یا گوجهفرنگی هستند.
گیاهانی مانند آلو دارای هر دو بخش محلول و غیرمحلول در آب هستند. همچنین انواع مختلف قرصها و کپسولهایی حاوی فیبر مختلف نیز در بازار وجود دارد که برای مصرف روزانه تولید شده است.
آکادمی ملی علوم آمریکا و انستیتوی پزشکی این کشور مصرف ۲۰ تا ۳۵ گرم فیبر روزانه را براساس میزان مصرف کالری افراد توصیه کرده است.
بنیاد تغذیه بریتانیا نیز در دستورالعمل رژیم غذایی خود مصرف روزانه حداقل ۱۸ گرم فیبر را به افراد بالغ سالم توصیه میکند.