بالارفتن موقعیت اقتصادی و سیاسی زنان در کشورهای دنیا با سیگارکشیدن بیشتر آنها رابطه دارد و این امر سلامتی آنها به خصوص در کشورهای درحال توسعه را در معرض خطر قرار میدهد.
مطالعه منتشر شده در بولتن سازمان جهانی بهداشت در ماه مارس جاری نشان میدهد در کشورهایی که حقوق قانونی زنان پایینتر است مانند چین، اندونزی، پاکستان، عربستان سعودی و اوگاندا، مردان پنج برابر بیشتر از زنان سیگار میکشند.
اما در کشورهایی که زنان حقوق قانونی بیشتری دارند مانند استرالیا، کانادا، نروژ، سوئد و آمریکا، فاصله میزان کشیدن سیگار از سوی زنان و مردان، کوچک است و زنان تقریبا معادل مردان سیگار میکشند.
به این ترتیب میلیونها زن در کشورهای در حال توسعه در معرض خطر بروز بیماری و مرگ زودرس در دهههای آینده هستند چرا که موقعیت اقتصادی و سیاسی آنها در حال افزایش است و این امر میتواند به سیگارکشیدن بیشتر آنها منجر شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز داگلاس بیچر، مدیر برنامه مبارزه با تنباکوی سازمان جهانی بهداشت، در باره یافتههای این مطالعه خواستار اقدام هر چه سریع تر دستاندرکاران برای مهار کشیدن سیگار در زنان به خصوص در کشورهای فقیرتر شد.
او در بیانیهای که در بولتن سازمان جهانی بهداشت منتشر شد گفت: همه گیری سیگار هنوز در مراحل اولیه خود در بسیاری از کشورهاست اما انتظار میرود که بدتر شود.
او افزود: اقدامات کنترل شدید تنباکو مانند ممنوعیت تبلیغ آن ضرورت دارد تا بتوان از هدف گیری زنان از سوی این صنعت پیشگیری کرد.
تنباکو باعث مرگ تقریبا نیمی از مصرفکنندگان خود میشود و به توصیف سازمان جهانی بهداشت «یکی از بزرگترین تهدیدهایی است که جهان تاکنون با آن روبرو بوده است.»
کارشناسان میگویند که میزان سالانه مرگ ناشی از تنباکو بیش از 5 میلیون نفر در دنیاست و در صورتی که برای کنترل آن اقدامی انجام نشود ممکن است این میزان به بیش از هشت میلیون در سال 2030 برسد.
مطالعه جدید برآورد کرده است که در سراسر دنیا مردان سیگاری تقریبا پنج برابر بیشتر از زنان هستند اما شیوع سیگار در میان زنان در مقایسه با مردان در 74 کشور مورد مقایسه به شدت متفاوت است.
مثلا گزارش میشود که در چین 61 درصد مردان، سیگاری هستند در حالی که تنها حدود 4 درصد زنان این کشور، سیگار میکشند،
اما شمار مرد و زن سیگاری در بسیاری از کشورهای ثروتمند تقریبا معادل یکدیگر است.
چگونگی اندازهگیری موقعیت اجتماعی زنان
توانمندی و دستیابی به حقوق قانونی زنان که در مطالعه حاضر به کار رفته، از سوی برنامه توسعه سازمان ملل متحد اندازهگیری شده است.
این سازمان در سنجش خود از دادههایی نظیر تعداد نمایندگان زن در پارلمانها، حق رای گیری، و مقایسه درآمد مردان و زنان در تعیین میزان حقوق قانونی زنان و موقعیت آنها استفاده کرده است.
جفری فانگ از دانشگاه واترلو در کانادا که سرپرست مطالعه بوده است میگوید که این پژوهش، شاهد نیرومندی در مورد لزوم فعالیتهای کنترل تنباکو به طور خاص در مورد زنان فراهم میکند.
او در این زمینه به مواردی مانند نرخ بالاتر مالیات بر تنباکو، اخطارهای بهداشتی گرافیکی پایدارتر، قوانین ضد سیگار، و ممنوعیتهای تبلیغ و توسعه آن اشاره میکند.
سارا هچمان، همکار مطالعه نیز به خبرگزاری رویترز گفت که دستاندرکاران باید دقیقا به شیوههایی توجه کنند که صنعت تنباکو با درنظرگرفتن تغییرات اجتماعی زنان، این گروه را هدف قرار داده مثلا با «سمبل رهایی» خواندن سیگار در میان زنان به بازاریابی آن پرداخته است.
سازمان جهانی بهداشت میگوید تاکتیکهایی که سالها در کشورهای صنعتی پیشرفته برای تبلیغ سیگار برای زنان استفاده میشد اینک در حال تهدید زنان در کشورهای در حال توسعه است.
به نظر پژوهشگران گام مفید در این زمینه میتواند نظارت بر تاثیر اقدامات مالیاتی و قیمت سیگار بر مصرف آن در میان زنان در کشورهایی باشد که در حال حاضر کشیدن سیگار به طور گسترده متداول نشده است.
به این ترتیب دولتها نیز میتوانند به اقدام اثربخشتری در این زمینه بپردازند.
در گزارش سازمان جهانی بهداشت که در باره همه گیرشناسی جهانی تنباکو در سال 2008 منتشر شد، سیاستهای اثربخش در کنترل شیوع سیگار معرفی شدهاند.
این سیاستها عبارت از نظارت بر سیاستهای استفاده از سیگار و پیشگیری از آن، حمایت از مردم در برابر دود سیگار، کمک به ترک سیگار، هشدار در باره خطرات تنباکو، اجرای ممنوعیت تبلیغات تنباکو و توسعه آن، و نیز افزایش مالیات بر سیگار هستند.
به نظر این سازمان، پزشکان، پرستاران، متخصصان مامایی، دندانپزشکان، داروسازان، روانشناسان و سایر کارشناسان بهداشتی در جبهه مقدم ترک سیگار و مبارزه با آن قرار دارند.