کارشناسان می‌گویند، میزان مرگ ناشی از تنباکو، سالانه بیش از پنج میلیون نفر در دنیا است و در صورتی که برای کنترل آن اقدامی نشود، ممکن است در سال ۲۰۳۰ به بیش از هشت میلیون نفر برسد.
تنباکو موجب مرگ تقریبا نیمی از مصرف‌کنندگان خود می‌شود و به توصیف سازمان جهانی بهداشت «یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهایی است که جهان تاکنون با آن روبه‌رو بوده است».
قوانین ضدسیگار در کشورهای مختلف دنیا در سطوح مختلف وجود دارند و با شدت متفاوتی نیز اعمال می‌شوند.
حتی سازمان ملل متحد نیز در این زمینه قوانین خاص خود را دارد. در سال ۲۰۰۳، کشیدن سیگار در همه دفاتر مرکزی این سازمان در سراسر دنیا ممنوع شد اما این مممنوعیت شامل همه دفاتر محلی این سازمان در سراسر جهان نمی‌شود.
برخی از آژانس‌های این سازمان نیز مانند صندوق کودکان ملل متحد، یونیسف، یا سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده‌اند که کشیدن سیگار در همه دفاتر محلی آن‌ها در سراسر دنیا ممنوع است.
استرالیا از جمله کشورهایی است که سخت‌ترین قوانین ضد سیگار را در دنیا دارد. کشیدن سیگار در این کشور در همه فرودگاه‌ها، ادارات دولتی، مراکز درمانی و محیط‌های کار، رستوران‌ها و مراکز خرید ممنوع است.
در شهر سیدنی که یکی از شهرهای بزرگ این کشور است، کشیدن سیگار در برخی از مناطق کنار دریا هم ممنوع است.
قرار است از سال آینده سیگار کشیدن در ایستگاه‌های حمل‌ونقل شهری که اتاقی برای انتظار مسافران دارد نیز ممنوع شود، همین‌طور در فاصله ده متری زمین‌های بازی در جنوب استرالیا.
علاوه بر قانون «ممنوعیت تبلیغ سیگار از سوی رسانه‌ها»، از سال گذشته فروشندگان سیگار نیز حتی نمی‌توانند روی اینترنت برای فروش سیگار از کلماتی مانند «ارزان» استفاده کنند و در صورت تخلف با مجازات نقدی روبه‌رو می‌شوند.
هم‌چنین از سال ۲۰۱۲، سیگار باید صرفا در بسته‌بندی‌های ساده در این کشور عرضه شود.
حتی وزیر بهداشت استرالیا خبر از احتمال ممنوعیت سیگار در مراکز غذاخوری و کافه‌های فضای باز تا سال ۲۰۱۶ داده است.
محدودیت‌های سیگاری‌ها در آمریکا و کانادا
در ایالات متحده آمریکا تاکنون هیچ قانون سراسری از سوی کنگره این کشور درباره ممنوعیت سیگار تصویب نشده و تلاش‌های جداگانه ایالت‌ها در این زمینه به این منجر شده که شدت و ضعف اجرای قانون منع سیگار در هر ایالتی فرق داشته باشد.
اما در بیشتر ایالت‌های این کشور کشیدن سیگار در رستوران‌ها، بارها و همه مراکز کاری ممنوع است.
ایالت کالیفرنیا یکی از نقاطی است که در آن شدیدترین قوانین ضدسیگار اجرا می‌شود. از سال ۱۹۹۳، کشیدن سیگار در هر ساختمان عمومی و در فاصله ۱.۵ متری آن ممنوع شده و اخیرا این فاصله به شش متر هم افزایش یافته است.
هم‌چنین کشیدن سیگار در رستوران‌ها، بارها و مراکز کاری در فضای بسته و نیز در سواحل دریا در کالیفرنیا ممنوع است.
کشیدن سیگار در بارها و کلوب‌ها و رستوران‌ها در نیویورک از سال ۲۰۰۳ ممنوع شده است، اما ماه گذشته در این شهر قانونی به تصویب رسید که دامنه محدودیت‌ها را گسترده‌تر کرد.
براساس این قانون، ممنوعیت سیگار شامل پارک‌های شهری، سواحل دریا و حتی خیابان‌ها یا میدان‌هایی مانند میدان معروف تایمز می‌شود که خیلی شلوغ هستند، اگرچه در این مرحله اجرای قانون صرفا به مردم محول شده و پلیس مسئول آن نیست. این قانون قرار است به زودی اجرا شود.
سیگارکشیدن در پارک‌های لوس‌آنجلس و پارک‌های شیکاگو که زمین بازی هم دارند نیز ممنوع است.
در کانادا که یکی از کشورهایی است که کمترین افراد سیگاری را دارد، ممنوعیت کشیدن سیگار در محل‌های کار و مراکز عمومی در همه ایالت‌ها و شهرها وجود دارد.
در برخی کشورهای آمریکای جنوبی مانند آرژانتین نیز کشیدن سیگار در مجامع عمومی ممنوع است، اما به طور عمده این محدودیت شامل یک یا چند شهر مهم می‌شود.
در برزیل، تبلیغ سیگار در رادیو و تلویزیون ممنوع و در کوبا نیز کشیدن سیگار در بسیاری از مکان‌های عمومی ممنوع شده است.
محدودیت‌ها در کشورهای اروپایی
در اروپا نیز محدودیت‌هایی برای استفاده از سیگار به خصوص در مکان‌های عمومی وجود دارد و همه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا باید سیگار را تا سال ۲۰۱۲ در همه مکان‌های بسته ممنوع اعلام کنند.
در اسپانیا، پس از آغاز اجرای مرحله جدید قانون ضد سیگار از ژانویه سال ۲۰۱۱، محدودیت‌ها در این زمینه شدیدتر شد. براساس این قانون، ممنوعیت سیگار شامل بار، رستوران، دیسکو، کازینو، کافه، ورودی مدارس و بیمارستان و نزدیک زمین بازی کودکان می‌شود.
در سال ۲۰۰۷، فرانسه کشیدن سیگار را در محیط‌های کاری و ساختمان‌های عمومی ممنوع اعلام کرد که در سال ۲۰۰۸ شامل رستوران‌ها و کافه‌ها هم شد و عدم رعایت آن با جریمه نقدی سنگین همراه است.
در آلمان و در هشت شهر از جمله برلین، از سال ۲۰۰۸ سیگارکشیدن در بارها و رستوران‌ها ممنوع شده است.
اجرای این قانون در رستوران‌ها و بارهای آلمان با مقاومت‌هایی روبه‌رو شد، چرا که این امر نه تنها باعث کاهش درآمد صاحبان این مشاغل بود بلکه مشابه اقدامی بود که سال‌ها پیش دولت نازی هیتلر انجام داده بود.
حساسیت موضوع باعث شد که مقامات اجازه دهند در چنین مکان‌هایی اتاق ویژه‌ای به سیگاری‌ها اختصاص داده شود.
در ایرلند، قانون ضد سیگار در سال ۲۰۰۴ و با ایجاد ممنوعیت کشیدن آن در بارها، رستوران‌ها و سایر مراکز کاری در فضای بسته تصویب و قرار شد افراد ناقض آن نیز جریمه پرداخت کنند.
در مناطق مختلف بریتانیا، اجرای قانون ممنوعیت سیگار در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ شروع شد و براساس این قانون، کشیدن سیگار در بارها، رستوران‌ها، ادارات و وسایل حمل‌ونقل عمومی با جریمه همراه است. هم‌چنین مسئولان هر یک از این مراکز در صورتی که اجازه سیگارکشیدن به فردی را بدهند باید جریمه بپردازند.
اما از سوی دیگر، وضع این قوانین در برخی کشورهای اروپایی با نادیده گرفتن آن از سوی مردم همراه بوده است.
مثلا در یونان اولین ممنوعیت‌های کشیدن سیگار در سال ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ به طور وسیعی توسط مردم نادیده گرفته شد و دولت این کشور در سومین تلاش خود در این زمینه در سال ۲۰۰۹ سیگارکشیدن را در بیمارستان‌ها، مدارس، اتومبیل‌ها و فضاهای عمومی ممنوع کرد، اما رستوران‌های کوچک را در اجرای این قانون آزاد گذاشت.
محدودیت‌ها در کشورهای آسیایی و آفریقایی
چین که بزرگ‌ترین تولید‌کننده و مصرف‌کننده تنباکو است و تقریبا ۲۵ درصد جمعیت آن سیگاری هستند، امسال اعلام کرد که در فاصله سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ کشیدن سیگار در محل‌های عمومی را ممنوع خواهد کرد.
پیشتر نیز در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰، قانون منع سیگار در مکان‌های عمومی در برخی شهرها و ایالات این کشور وضع شده بود که عمدتا از سوی مردم و دولت نادیده گرفته شده است.
در هندوستان، قانون کشیدن سیگار در محل‌های عمومی در سال ۲۰۰۸ و به منظور مبارزه با اعتیاد شدید به سیگار در این کشور تصویب شد و بر اساس آن متخلفین وادار به پرداخت جریمه نقدی می‌شوند.
هم‌چنین قانون این کشور تبلیغات محصولات تنباکو و فروش سیگار را به کودکان به صورت مستقیم و غیرمستقیم ممنوع کرده است.
در روسیه، هیچ قانونی در باب منع سیگار وجود ندارد.
در اندونزی نیز قانون منع سیگار در مکان‌های عمومی سربسته از سال ۲۰۰۶ تنها برای پایتخت وضع شده، اما آن‌جا نیز همانند بسیاری دیگر از کشورهای آسیایی با جدیت اجرا نمی‌شود.
در عربستان سعودی، چهارمین کشور مصرف‌کننده سیگار در جهان قانون منع سیگار وجود ندارد، به جز این که اخیرا به پیشنهاد شورای این کشور قرار شده این قانون تنها در فرودگاه‌ها اجرا شود.
در شماری از کشورهای آفریقایی مانند موزامبیک، نامبیا یا نیجریه، در سال‌های اخیر قانون منع سیگار در مکان‌های عمومی وضع شده است.
قوانین منع استفاده از سیگار در ایران
قانون مبارزه با دخانیات در شهریور سال ۱۳۸۵در مجلس ایران به تصویب رسید و یک ماه بعد در شورای نگهبان تایید شد.
براساس این قانون، مصرف دخانیات در اماکن عمومی یا وسایل نقلیه ممنوع است و متخلفین باید جریمه نقدی از پنج تا ده هزار تومان بپردازند.
تبلیغ دخانیات و حمایت و تشویق مستقیم یا غیرمستقیم افراد به استعمال آن نیز ممنوع است و تبلیغات ضد سیگار باید دست کم ۵۰ درصد پاکت سیگار را بپوشاند و نباید از تعابیری مانند ملایم یا سبک روی پاکت سیگار استفاده شود.
هم‌چنین براساس این قانون فروش یا عرضه سیگار به افراد زیر ۱۸ سال ممنوع است و تخلف از آن جریمه نقدی دارد.
مالیات بر سیگار نیز براساس این قانون، هر ساله ۱۰درصد باید افزایش یابد.
از آن جا که میزان اجرای قانون تا حدود زیادی بستگی به آگاهی شهروندان از قوانین و حساسیت اجتماعی آن‌ها نسبت به موضوع و ایجاد فشار اجتماعی به افراد سیگاری دارد جدیت قانون و شدت اجرای آن در شهرها و کشورهای مختلف، کاملا متفاوت است.
