به گفته سازمان جهانی بهداشت بیماری‌های مزمن نظیر سرطان، بیماری قلبی و دیابت در حد وسیعی شایع شده‌اند و بیشتر از بیماری‌های دیگر موجب مرگ و میر در دنیا میشوند.
سازمان جهانی بهداشت در اولین گزارش خود در این باره بیماری‌های مزمن یا غیرمسری مانند بیماری‌های عروقی و سرطان را مهم‌ترین عامل مرگ و میر فزاینده در دنیا دانست که تنها در سال 2008 باعث مرگ بیش از 36 میلیون نفر شده است.
در این گزارش آمده است که تقریبا هشتاد درصد مرگ و میر ناشی از بیماری‌های مزمن در دنیا در سال 2008 در کشورهای با درآمد کم یا متوسط رخ داده و تهدید آن در بسیاری از کشورهای فقیر دنیا حتی از بیماری‌های واگیردار ماند مالاریا، ایدز و سل نیز بیشتر بوده است.
به گزارش رویترز دکتر مارگارت چان، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت که در نشستی به همین مناسبت در مسکو در تاریخ 27 آوریل شرکت کرده بود با اشاره به افزایش این بیماری‌ها به عنوان یک چالش بزرگ گفت: در مورد برخی کشورها اغراق نیست که بگوییم یک فاجعه قریب‌الوقوع در پیش است فاجعه‌ای که سلامتی انسان‌ها، جامعه و بیشتر از همه اقتصادهای ممالک مختلف را تهدید می‌کند.
بیماری‌های غیرمسری یا مزمن بیماری‌هایی هستند که حضوری طولانی مدت دارند و به کندی پیشرفت می‌کنند.
درمیان این بیماری‌ها، بیماری‌های قلبی – عروقی مانند بیماری قلبی و سکته مغزی عامل بیشترین مرگ و میر محسوب میشوند. سرطان، بیماری‌های تنفسی و دیابت نیز در ردیف دوم تا چهارم قرار دارند.
این چهار دسته بیماری 80 درصد بیماری‌های مزمن را تشکیل می‌دهند و در چهار عامل خطر، مشترک هستند: مصرف سیگار، عدم تحرک جسمانی، استفاده زیانبار از الکل و رژیم غذایی نامناسب.
لزوم تلاشی جهانی برای مقابله با بیماری‌های مزمن
اولین کنفرانس جهانی در سطح وزرا در باره شیوه‌های سالم زندگی و کنترل بیماری‌های مزمن غیرمسری در 28 و 29 آوریل در روسیه و با همکاری سازمان جهانی بهداشت برگزار شد.
ضمنا در ماه سپتامبر سال جاری نشستی از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در باره افزایش تهدید این بیماری‌ها در نیویورک برگزار خواهد شد.
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید زیرنظرگرفتن این بیماری‌ها، پیشگیری از طریق آگاهی دادن به مردم در باره خطرات آن و کمک به تغییر شیوه زندگی افراد و نیز مراقبت‌های بهداشتی و درمان بیماران سه اولویت مهم عملی در این زمینه محسوب میشوند.
کنترل سیگار به صورت افزایش مالیات بر آن، ممنوعیت تبلیغات سیگار و تصویب قوانینی برای ممنوعیت مصرف آن در مکان‌های عمومی، کاهش نمک در غذا و وضع قوانینی در باره تولید مواد غذایی، متوقف کردن بازاریابی مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیرالکلی ناسالم برای کودکان و کنترل استفاده زیانبار از الکل از جمله توصیه‌های این سازمان به کشورها محسوب میشوند.
تحقیقات جهانی نشان می‌دهند که سالانه تقریبا شش میلیون نفر براثر مصرف مستقیم یا غیرمستقیم سیگار جان خود را از دست می‌دهند و انتظار می‌رود این رقم تا سال 2020 به 7.5 میلیون نفر برسد به طوری که ده درصد کل مرگ و میر دنیا را شامل شود.
ضمنا اعلام شده که سالانه 3.2 میلیون نفر در نتیجه نبود فعالیت جسمانی، حداقل 2.8 میلیون نفر به دلیل چاقی یا اضافه وزن و 2.5 میلیون نفر نیز به علت نوشیدن میزان نامناسب الکل در دنیا جان خود را از دست می‌دهند.
خطر بیشتر در کشورهای فقیر
دکتر الا الوان، معاون دبیرکل سازمان جهانی بهداشت در امور بیماری‌های غیرمسری و بهداشت روانی می‌گوید که حدود 30 درصد مرگ ناشی از این بیماری‌ها در کشورهای با درآمد کم یا متوسط در افراد زیر 60 سال و در اوج مولدبودن آن‌ها رخ می‌دهد.
به نظر او مرگ این افراد نه تنها یک فقدان بزرگ در سطح فردی محسوب می‌شود بلکه روی خانواده و فضای کاری کشورها اثر عمیقی دارد و غالبا هم قابل پیشگیری است.
دکتر الوان تاکید کرد که از آن‌جا که دست و پنجه نرم کردن میلیون‌ها نفر از مردم با فقر همراه با بروز بیماری‌های غیرمسری دایره معیوبی را ایجاد می‌کند، در صورتی که با شیوع این بیماری‌ها به شدت برخورد نشود دستیابی به هدف جهانی در کاهش فقر با دشواری روبرو خواهد شد.
در بسیاری ازکشورهای درحال توسعه که بیماری‌های عفونی، چالش بزرگ آن‌هاست بیماری‌های مزمن غالبا دیر شناسایی میشوند و مستلزم مراقبت‌های شدید و گران‌قیمت هستند. در چنین شرایطی گاهی درمان مناسب در دسترس فرد نیست، گاهی افراد استطاعت هزینه‌های درمان را ندارند و در صورتی که این هزینه‌ها را بپردازند با فقر بیشتر روبرو میشوند که خود سلامتی آن‌ها را بیشتر به خطر می‌اندازد.
