تاریخ تنظیم سند: ۲۹ ژوئن ۲۰۰۵
محل تنظیم سند: سفارت آمریکا در تل آویو
طبقهبندی: محرمانه
موضوع: اظهارات رئیس موساد درباره تغییر شرایط سیاسی در سوریه و ایران
طبقهبندی شده به وسیله: دانیل سی. کورتزر سفیر آمریکا در اسرائیل
(این سند بخشی از سند اصلی است. کل سند در دسترس نیست.)
خلاصه:
۱- مئیر داگان رئیس [پیشین] موساد، روز ۱۷ ژوئن به دیود ولش٬ معاون وزارت خارجه آمریکا در دفتر امور خاور نزدیک، الیوت آبرامز، مشاور شورای امنیت ملی کاخ سفید، و سفیر آمریکا گفته است که باوجود ضعف بشار اسد رئیسجمهوری سوریه، احتمال برکناری او در آینده نزدیک وجود ندارد. همسایگان سوریه ترجیح میدهند او در قدرت بماند اما ضعیف باشد و نتواند در امور داخلی آنها مداخله کند.
درباره ایران، داگان پیشبینی کرد که رفسنجانی، رئیسجمهوری قبلی برنده انتخابات میشود اما تغییرات چندان زیاد نخواهد بود. ایران به دنبال راههایی خواهد بود که از تعلیق غنیسازی بر اساس توافق با سه کشور اروپایی سر باز زند. داگان گفت که فکر میکند تدوین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد بر اساس تواقنامه سه کشور اروپایی با ایران، راهکار بهتری برای ایجاد مانع در برابر برنامههای ایران است.
سوریه؛ بشار اسد ضعیف است
۲- مئیر داگان، رئیس موساد روز ۱۷ ژوئن در دیدار با الیوت آبرامز مشاور شورای امنیت ملی کاخ سفید، سفیر آمریکا و دیوید ولش گفته است که موقعیت بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه بسیار ضعیف است. با وجود ایجاد فضای بعد از تشکیل کنگره اخیر حزب بعث، که داگان آن را «تغییر سیاسی دراماتیک» نامیده، روشن شده که «هیچ چیز در سوریه تغییر نخواهد کرد».
به گفته داگان اکنون عناصر لیبرال خواهان شکلگیری تظاهرات علیه حکومت هستند. بحث در مورد بازگشت رفعت الاسد و شعارهای نوشته شده بر دیوارهای سوریه در مورد بازگشت او، نشاندهنده ضعیفتر شدن بشار اسد است. به گفته داگان، روند حذف گارد قدیمی سوریه همچنان ادامه دارد اما این اقدام نیز به منزله تغییر واقعی در سوریه نیست.
۳- باوجود ضعف بشار اسد، داگان پیشبینی نمیکند که او به زودی از قدرت کنارهگیری کند. داگان و گروه او در موساد پیشبینی میکنند که در صورت برکناری اسد، جانشین او یکی از نخبگان دولتی خواهد بود: «هیچ نامزد نوظهوری برای ریاستجمهوری در آنجا وجود ندارد.»
کشورهای همسایه میترسند که نیروهای رادیکال جایگزین بشار اسد در سوریه شوند و به همین دلیل، آنها قویا ترجیح میدهند که یک بشار اسد ضعیف در قدرت بماند. اما اگر یک جایگزین قابل قبولی پیدا شود، این معادله تغییر خواهد کرد. مهمترین مسئله برای نخبگان سوریه، ادامه کنترل قدرت علویان در این کشور است.
۴- داگان در پاسخ به این سوال که نظر سوریه درباره ایالات متحده چیست، گفت: سوریها، ادب شما را نشانه سازشکاری شما تعبیر میکنند. به نظر داگان، به شرط بقای بشار اسد تضعیف شده در قدرت، سوریه تمایل کمتری به مداخله در امور داخلی همسایگانش خواهد داشت. از طرف دیگر، ضعف سوریه یعنی اینکه سوریه توانایی نفوذ در مرز سوریه و عراق را نداشته باشد. به پیشبینی داگان، تغییر حکومت در سوریه همچنین نتایج منفی در لبنان خواهد داشت.
ایران؛ تغییری در کار نیست
۵- داگان و همکارانش در موساد تصور میکنند که هاشمی رفسنجانی دوباره در ایران انتخاب خواهد شد حتی اگر رایگیری به مرحله دوم بکشد. به پیشبینی داگان، رفسنجانی همان ایدههای تند متقدمان خود را در یک بستهبندی بهتر ارائه خواهد کرد. به گفته داگان، آیتالله خامنهای همچنان در صحنه سیاسی خواهد ماند. به گفته او شواهد نشان میدهد که انتخابات ریاست جمهوری، بیانگر هیچ تغییر واقعی نیست.
۶- داگان گفت که ایران به سیاست قبلیاش در مورد عراق ادامه خواهد داد و امیدوار است که شاهد قدرتگیری واقعی شیعه در آن کشور از طریق انتخابات باشد. داگان پیشبینی کرد که سیاست هستهای ایران و سیاستش در قبال حزب الله لبنان نیز بدون تغییر خواهد ماند. به گفته داگان، موساد کشف کرد که چگونه حزبالله ایران، پول به دست جهاد اسلامی فلسطین میرساند. آنها حتی شاهد بودند که چگونه عوامل ایرانی، پول نقد را تحویل عوامل جهاد اسلامی فلسطین دادند. ایران در گذشته نشان داد که هرگاه بخواهد میتواند افسار حزب الله را در دست داشته باشد.
۷- داگان گفت که ایران به فشارها بسیار حساس است و باید همیشه تحت فشار دائمی باشد. داگان به عنوان نمونه از تاخیر در کار پایگاه اتمی کاشان یاد کرد که نتیجه فشار اروپاییها بود و باعث شد بسیاری از کارگران این پایگاه به جاهای دیگر منتقل شوند.
الیوت آبرامز مشاور شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت که آمریکا در مورد برنامه هستهای ایران کوتاه نخواهد آمد چرا که ادامه آن میتواند منجر به توسعه چرخه سوخت هستهای ایران شود و به اروپاییها نیز برای سخت گیری بیشتر در قبال ایران، فشار وارد خواهد کرد.
داگان گفت ایران بیشتر از همه خواهان شکستن تعلیق و به دنبال کوچکترین نرمش برای گشودن درهای مذاکره است.
آبرامز نیز با او موافق بود و اضافه کرد که حتی تعلیق صد درصد باعث افزایش تمایل ایران به مذاکره خواهد شد.
۸- به گفته داگان، اسرائیل خواهان تحمیل تدابیر امنیتی بیشتر از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد ایران و کنترل ایمنی به عنوان وسیلهای برای بازرسی بیشتر است. صدور قطعنامه شورای امنیت که تمام فعالیتهای ممنوع شده را متوقف کند، مفید است و خواستههای اتحادیه اروپا را الزام آور میسازد. به گفته یکی از همکاران داگان، در ظرف پنج ماه گذشته، موارد نقض توافقنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد تعلیق فعالیتهای هستهای از سوی ایران به اندازهای بوده که منجر به صدور قطعنامه شورای امنیت علیه ایران شود.
وبسایت پروندههای طبقه بندی شده سفارت آمریکا در تل آویو
کد سند: 05TELAVIV4107