خبرگزاریها گزارش دادهاند که هفته گذشته هیئتی از بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و به مدت پنج روز از تاسیات هستهای کشور بازدید کردند.
علیاصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز روز سهشنبه، اول شهریورماه، در گفتوگو با رسانهها، این خبر را تایید کرده و گفته است که این هیئت به سرپرستی هرمن ناکارتس، معاون مدیرکل آژانس در امور پادمانها به همراه معاونانش «به دعوت ایران» برای بازدید آمده بودند و سفر آنها شنبه گذشته به پایان رسیده است.
به گفته آقای سلطانیه، سفر این تیم از بازرسان، پس از دیدار فریدون عباسی، معاون محمود احمدینژاد و رئیس سازمان انرژی اتمی و علیاکبر صالحی، وزیر خارجه با یوکیو آمانو، مدیر کل آژانس در وین انجام گرفت.
او همچنین تاکید کرده که در حاشیه این بازدید به سوالهای آژانس نیز که توسط تیم بازرسان مطرح شده، پرداخته شده است.
آقای سلطانیه که خود نیز هیئت بازدید کننده را در این سفر همراهی کرده به خبرگزاریها گفته است که این تیم در طول سفر پنج روزه خود از تاسیسات غنیسازی نطنز، فوردو، نیروگاه اتمی بوشهر، تاسیسات هستهای اصفهان مربوط به تبدیل اورانیوم و نیز کارخانه تولید میلههای سوخت و نیز رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و کارخانه تولید آب سنگین اراک بازدید کردهاند.
تنها یک روز پس از پایان سفر هیئت بازدیدکنندگان، روز یکشنبه ۳۱ مردادماه، فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در یک مصاحبه تلویزیونی از آماده بودن سایت هستهای فردو و آغاز انتقال سانتریفیوژها به این مرکز هستهای زیرزمینی در نزدیکی قم خبر داد؛ این خبر با ابراز نگرانی آمریکا همراه شد.
پیش از آن نیز رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، از سه برابر شدن غنیسازی اورانیوم و راهاندازی زنجیره ۱۶۴ تایی نسل جدید سانتریفیوژها در آیندهای نزدیک خبر داده بود.
سایت جدید غنیسازی فردو در نزدیکی قم قرار دارد و افشای ساخت آن در اواخر تابستان ۱۳۸۸، وقفه تازهای را در مذاکرات هستهای ایران و شش قدرت جهانی به دنبال داشت.
غرب ادعا میکردکه ایران با پنهانکاری در ساخت این تأسیسات جدید غنیسازی، تعهدات خود به آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نقض کرده است و مقامات ایرانی نیز در مقابل گقتند که ایران بر اساس بخشی از تعهدات بینالمللیاش، تنها شش ماه پیش از راهاندازی تأسیسات هستهای جدید، ملزم به افشای آن برای آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
بازدید هیئت بازرسان از سایت توسعه سانتریفیوژها
به گفته نماینده دائمی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در سفر هیئت بازرسان آژانس که شنبه گذشته به پایان رسیده است، به این تیم اجازه بازدید از سایت مربوط به تحقیقات و توسعه سانتریفیوژها نیز داده شده است.
او بازدید از تاسیسات هستهای ایران توسط معاون دبیر کل آژانس را «گامی برای همکاری و تعامل شفاف ایران با آژانس و نشان از پاکدستی و صلحآمیز بودن فعالیتها و سیاستهای هستهای ایران» دانست.
خبرگزاریهای خارجی نیز به طور گسترده سفر هیئت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را پوشش دادند.
از جمله خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با اشاره به سفر هیئت بازرسان آژانس انرژی اتمی به ایران، به نقل از یک دیپلمات غربی نوشت: «این گام از سوی ایران، حرکت موثری بود، زیرا تهران در سالهای اخیر فعالیت محدودی با آژانس داشته و هنوز پرسشهای زیادی را بدون پاسخ گذاشته است».
خبرگزاری فرانسه نیز در گزارش مشابه دیگری نوشت: تا پیش از این سفر، آژانس بینالمللی انرژی اتمی تنها محدود به تصاویر ماهوارهای از دوربینهای مستقر در تاسیسات اتمی ایران بود اما اکنون آقای ناکارتس توانسته از نزدیک فعالیتهای آب سنگین در اراک را مشاهده کند؛ چیزی که در تصاویر ماهواره ای به طور مشخص دیده نمیشود.
غنیسازی اورانیوم، یکی از جنجالیترین بخش از فعالیتهای هستهای ایران است زیرا ضمن اینکه میتواند در تولید سوخت هستهای استفاده شود، میتواند مواد شکافتنی لازم برای ساخت بمب اتمی را تولید کند.
ایران اما اتهامها برای تولید بمب اتمی را رد میکند و به دلیل مخالفت با توقف غنیسازی اورانیوم، تحت چهار قطعنامه تحریمی سازمان ملل قرار دارد.