خبرگزاریهای مستقل و مخالف دولت ایران گزارش کردهاند که تظاهرات دیروز «صدها» تن در ارومیه و تبریز در اعتراض به خشکشدن دریاچه ارومیه با حضور نیروهای نظامی و امنیتی به خشونت کشیده شد.
در همین رابطه، خبرگزاری مجموعه فعالان حقوق بشر ایران، هرانا خبر داده که نیروهای پلیس با «گاز اشکآور و باتوم» معترضان را پراکنده کردند.
همچنین خبرهایی درمورد «بازداشت دهها نفر» از معترضان در ادامه راهیپماییهای اعتراضی دیروز، ۱۲ شهریور مردم این دو شهر منتشر شده است.
فیلمهایی هم که از صحنههای تظاهرات منتشر شده، نیروهای نظامی را نشان میدهد که با پرتاپ گاز اشکآور و گلولههای پلاستیکی سعی در متفرق کردن مردم دارند.
از طرف دیگر، خبرگزاری نیمهدولتی فارس گزارش داده که معترضان دیروز «حدود ۵۰ نفر از افراد وابسته به جریان قومگرا» بودند و هدف آنها که «ایجاد ناآرامی» در مرکز تبریز به بهانه خشکشدن دریاچه ارومیه بوده، ناکام مانده است.
همچنین درحالی که برخی گزارشها از فضای «امنیتی» این شهرها حکایت دارند، معاون امنیتی انتظامی استانداری آذربایجان غربی، وضعیت شهر ارومیه را از صبح امروز، ۱۳ شهریورماه «عادی» توصیف کرده است.
عیسی قنبری با «غیرقانونی» خواندن تجمع عصر و شب گذشته گفت که بازار این شهر «درنتیجه» این تجمع تعطیل شده است.
او همچنین کشته و مجروح شدن معترضان را رد کرد اما یادآور شد که در تجمع شنبه گذشته، پنجم شهریورماه، «عدهای» مجروح شدند.
این مقام امنیتی در عین حال از بازداشت «سرکردههای» تجمع دیروز خبر داده و گفته است: «افراد حاضر در تجمع ۶۰ نفر بودند که با حاشیهها تعداد آنها به ۲۰۰ نفر میرسید.»
هفته گذشته، پنجم شهریورماه نیز تجمعهایی در تبریز و ارمیه در اعتراض به بیتوجهی مسئولان به وضعیت دریاچه ارومیه برگزار شد که آن تجمعها نیز با برخورد نیروهای امنیتی روبهرو شد و تعدادی نیز بازداشت شدند.
در بیست روز گذشته، همزمان با بحرانیشدن وضعیت دریاچه ارومیه، احتمال بروز سونامی نمک و مخالفت ۹۴ نماینده مجلس با بررسی دو فوریت طرح «انتقال آب برای نجات دریاچه ارومیه»، اعتراضها نسبت به این موضوع شدت گرفت.
از اوایل شهریور ماه، پنج نفر معترض به خشک شدن دریاچه ارومیه پس از پخش اعلامیه اعتراضی خود، در اردبیل بازداشت شدند و معترضانی که در ارومیه و تبریز دست به تظاهرات زده بودند با برخورد خشونتآمیز نیروهای امنیتی روبهرو شدند.
روز گذشته، نادر قاضیپور نماینده ارومیه در گفتوگو با خبرگزاری فارس از مردم خواست که از هرگونه «حرکت احساسی و تجمع» در ارتباط با دریاچه ارومیه خودداری و به نمایندگان مجلس و مسئولان دولت اعتماد کنند.
با این حال، جواد جهانگیرزاده، کمسیون امنیت ملی مجلس و نماینده دیگر ارومیه با انتقاد از برخورد امنیتی با معترضان، خواستار ادامه روند اعتراضهای مردمی تا رسیدن به نتیجه شد.
معصومه ابتکار، رئیس اسبق سازمان محیط زیست نیز دیروز با انتقاد از «سیاسی» خواندن این اعتراض، یادآوری کرد که برخلاف آنچه امروز گفته میشود، «در سالهای پیش هیچ مطالعهای روی وضعیت دریاچه ارومیه انجام نشده است».
اما ضیاءالله اعزازی، نماینده مردم بناب گفته است برخی از کسانی که سالهای گذشته زنگ خطر این دریاچه را به صدا در نیاوردند، امروز «میخواهند از این موضوع سوءاستفاده کنند و خودشان را دایه مهربانتر از مادر نشان دهند و قضیه را علیه نظام، سیاسی جلوه بدهند».
در همین حال، خبرگزاری ایلنا امروز خبری مبنی بر افزایش شوری دریاچه ارومیه به حد اشباع و فوق اشباع منتشر کرد.
در این خبر آمده است که به همین دلیل، جلبکی به نام «دونالیدا سالینا» در این دریاچه رشد کرده که موجب تغییر رنگ دریاچه شده و آن را به رنگ قرمز در آورده است.
همچنین اسماعیل کهرم، استاد محیط زیست دانشگاه تهران گفته است که تاکنون ۶۰ درصد از دریاچه ارومیه نابود شده است و «دیگر دریاچهای نمانده است که این جلبکها به اکوسیستم آن لطمه بزند».
دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران و در منطقه آذربایجان، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه آبشور دنیا است که در حال حاضر به یک شورهزار تبدیل شده است.
مقامهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران پیشتر نسبت به رسوب هشت میلیارد تن نمک در بستر دریاچه ارومیه در نتیجه خشک شدن تدریجی این دریاچه و احتمال وقوع سونامی نمک هشدار دادهاند.