هفتمین سفر احمدینژاد به نیویورک با سفرهای پیشین وی تفاوتهای زیادی دارد. محمود کیان ارثی، خبرنگار حوزه خاورمیانه، با طرح این مسئله، به بررسی تفاوتهای این سفر با سفرهای پیشین آقای احمدی نژاد به نیویورک میپردازد.
محمود احمدینژاد برای شرکت در شصت و ششمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک رفته است.
این هفتمین سفر وی به نیویورک برای سخنرانی در این نهاد بین المللی به شمار میرود.
از نخستین سالی که وی بر صندلی ریاست جمهوری تکیه زده است، حضور وی در سازمان ملل و سخنرانیهایش در حضور رهبران دنیا همیشه با جار و جنجال گستردهای در داخل و در سطح بین المللی همراه شده است.
بیان سخنانی که غالبا خارج از عرف سیاسی تلقی میشود و به عرصه ماورا طبیعی پیوند میخورد در نشستهای بین المللی هم انتقاد ناظران داخلی را به دنبال داشته است و همه دستمایهای برای مضحکه بوده است.
از طرح موضوع هاله نور که جنجالی در داخل کشور به دنبال آورد تا کلی گوییهای احمدینژاد درباره ضرورت مدیریت جهانی، نه تنها هرینههای زیادی به کشور در سطح جهانی تحمیل کرده؛ بلکه باعث شده تاشان دیپلماتیک ایران در این مجامع تنزل یابد.
چالش در داخل
اما هفتمین سفر احمدینژاد به نیویورک با سفرهای پیشین وی تفاوتهای زیادی دارد.
از منظر داخلی، اقتدار وی به شدت توسط طیفهای دیگر اصولگرا و نهادهای حاکمیت به چالش کشیده است؛ به طوری که تلاشی مشهود برای کم اهمیت جلوه دادن سفر وی در درون حاکمیت در جریان است.
از آنجا که احمدینژاد و دست راست وی اسفندیار رحیم مشایی اصولا به شرکت و سخنرانی در اجلاسهای بین المللی به عنوان نقطه پرتاب برای کسب اعتبار بین المللی و محبوبیت داخلی مینگرند، مخالفان اصولگرای وی سعی دارند تا حد ممکن او را از چنین دستاوردهایی محروم کنند.
طرح موضوع آزادی دو آمریکایی زندانی در ایران توسط احمدینژاد که ظاهرا برای مانور سیاسی در آستانه سفر به آمریکا مطرح شده بود و سپس تکذیب آن توسط قوه قضائیه، در چارچوب همین کشمکشهای داخل اصولگرایان قابل ارزیابی است.
همینطور افرایش حجم حملات به دولت احمدینژاد بر سر مسئله اختلاس بزرگ سه هزار میلیارد تومانی، نشان میدهد که تلاش برای متزلزل نشان دادن جایگاه داخلی احمدینژاد به طور جدی پیگیری میشود.
در کنار این، رئیس مجلس شورای اسلامی به طور ناگهانی و درست در روز سفر احمدینژاد اعلام کرده است که موضوع شکایت برخی نمایندگان از رئیس جمهوری قرار است در مجلس مطرح شود.
علی لاریجانی که در گذشته مخالف طرح سوال از رئیس جمهوری در صحن علنی مجلس بود، گفته است که گزارش شکایت نمایندگان به زودی در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.
افزایش شدت حملات و انتقادها به دولت همزمان با سفر نیویورک احمدینژاد، نشان میدهد که عزمی جدی برای ناکام گذاردن «جریان انحرافی» از کسب هر گونه امتیازی در این سفر به وجود آمده است.
برخلاف گذشته که همه دستگاههای تبلیغاتی و رسانهای زیر نظر رهبری در جهت پوشش هر چه بهتر سفرهای خارجی احمدینژاد بسیج میشدند، این بار شدت حملات به رئیس دولت چنان بالاست که در سطح بین المللی و رهبران دنیا که قرار است مخاطب احمدینژاد در نیویورک قرار گیرند این تصور را ایجاد کند که شاید وی به زودی از سمت خود برکنار خواهد شد.
به این معنا، جناحهای مخالف محور احمدی نژاد- مشایی این پیام را به رهبران دنیا فرستادهاند که طرف مذاکره آنها در نیویورک زیر پایش بسیار لرزانتر از آن چیزی که تصور میکنند.
چالشهای تازه منطقه
اما در سطح بین المللی، فضای منطقهای عمیقا با گذشته تفاوت پیدا کرده است.
تحولات تاریخی خاورمیانه در ماههای گذشته، وضعیت تازهای برای ایران رقم زده است که باید دید محمود احمدینژاد در سخنرانی سازمان ملل خود چگونه با آن روبرو خواهد شد.
سرنگونی رهبران سه کشور عربی، ناآرامیهای جاری در یمن، بحرین و سوریه، گفتمان تازهای را در منطقه ایجاد کرده است.
در گذشته احمدینژاد بر موضوعاتی مانند اسرائیل و کشتار یهودیان یا مساله مدیریت جهانی تکیه کرده و از این زاویه سعی در جلب توجه خارجی و به ویژه کسب محبوبیت در میان اعراب داشت.
شکی نیست که رخ دادهای ماههای اخیر در جهان عرب، الزامات تازهای به وجود آورده که هر رهبر کشوری را که به دنبال تاثیر گذاری بر این نقطه دنیاست به موضعگیری درباره آن وا میدارد.
اینکه تا چه اندازه این تغییرات در سخنان احمدینژاد در سازمان ملل بازتاب یابد، نکتهای است که باید منتظر ماند و دید.
موج دموکراسی خواهی در سراسر خاورمیانه و چالشهای راهبردی و امنیتی ایران در دوره بهار عربی و همینطور مساله رقابت منطقهای میان ایران و ترکیه برای به دست آوردن نفوذ سیاسی و اقتصادی در خاورمیانه همه مجموعهای از مسائل بسیار جدی پیش روی کشور است که قاعدتا باید مد نظر سخنان احمدینژاد در سازمان ملل قرار گیرد.
البته با توجه به آنکه پایگاههای خبری گزارش کردهاند که وی درباره اصلاح مدیریت جهانی سخن خواهد گفت، به نظر نمیرسد محتوای سخنرانی امسال وی با گذشته فرق خاصی نماید.
اما حتی اگر وی سعی کند افق کلام خود را با تحولات جاری تطبیق دهد، باز هم دشوار بتوان توقع داشت که این سفر دستاوردی برای کشور به همراه داشته باشد.
امواج بهار عربی از میزان محبوبیت احمدینژاد در دنیای عرب کاسته و به چهرههای تازهای مانند رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، میدان داده است.
در داخل نیز به نظر میرسد فاصله رئیس دولت تا برکناری بسیار کمتر از گذشته شده است.
شاید بسیاری از رهبران دنیا که در سازمان ملل به سخنان احمدینژاد گوش فرا خواهند داد با خود خواهند اندیشید که احتمالا این آخرین سفر وی به نیویورک باشد.