در گزارشی که ۲۴ اکتبر ۱۹۷۹ (دوم آبان ۱۳۵۸) از سفارت آمریکا در تهران به وزارت خارجه این کشور فرستاده شده، از قول سفیر وقت شوروی در تهران، آیت الله خمینی مردی معرفی شده که تمایلی به شنیدن حرفهای دیگران ندارد.
تاریخ: ۲۴ اکتبر ۱۹۷۹
طبقهبندی: محرمانه
مبدا: سفارت تهران
موضوع: اظهارات شوروی درباره ایران
نویسنده: بروس لینگن
به تازگی در مراسم شام وینوگرادوف سفیر شوروی با صراحت درباره دولت ایران صحبت کرد. او تمام رهبران ایران را ملاقات کرده است. آنطور که امیر انتظام میگوید: «اگر یک در را ببندی از در دیگر با پیشنهاد یا معاملهای تازه سر میرسد».
وینوگرادوف چهار بار با خمینی ملاقات کرده است. او آیتالله خمینی را مردی معرفی کرد که تمایلی به شنیدن حرفهای دیگران ندارد و کمی با واقعیات سیاسی داخلی یا بینالمللی آشناست. به گفته سفیر شوروی طالقانی بسیار بیشتر از خمینی واقعگراست.
وینوگرادوف معتقد است بهشتی در میان رهبری مذهبی ایران باهوشترین است و از نظر سیاسی از همه ورزیدهتر است. بنیصدر اهمیت چندانی ندارد.
شوروی معتقد است خطرناکترین مشکل برای ایران شورش کردها و در پی آن بحران اقتصادی است.
وینوگرادوف میگوید: ایران تلاش میکند مشکل کردها را با ترفندهای نظامی و زور و معضل اقتصاد را با تئوریهای توهم آمیز اسلامی حل کنند اما هیچ کدام به نتیجهای نخواهد رسید.
اگر چه مشکل کردها ممکن است در نهایت حل شود اما در اقتصاد چشماندازی جدی از کمبود، بیکاری و مشکلات اقتصادی جدی دیگر وجود دارد که میتواند به نارضایتی طبقه فرودست جامعه از خمینی بیانجامد. این وضعیت همین حالا هم وجود دارد اما این روند ممکن است چند سالی ادامه پیدا کند.
وینوگرادوف احتمال میدهد که عراق در تحریک کردها و اعراب و مشکلسازی برای ایران دست داشته باشد اما این موضوع را که شوروی برای محدود کردن عراقیها بر بغداد اعمال نفوذ میکند رد کرد و گفت: «آنها تنها یک مشت دیوانهاند».
تنظیم کنندگان قانون اساسی، از جمله نهضت آزادی،در پی mix کردن اسلام با جمهوریت، با نهادن خشت کج اول آمده بودند ابرو را بردارند، زدند کشور را بی آبرو کردند.
اینها با انداختن تف به رژیم فاسد پهلوی فکر نمیکردند، این تف بلاخره روی صورت خود فرود آید، اخیرا طی نامه به رهبران تونس رل معلم اخلاق قلابی (مثل مدارک قلابی خیلی از عزیزان نخبه ما) را بعهده گرفتند، هنر گند... نزد ایرانیان است و بس، که راهی که در سه “ما” دهه طی کردیم شما طی نکنید.
حضرات منجمله نهضت آزادی فکر میکردند، با انقلاب خواهند توانست مدینه فاضله، ژاپن جمهوری اسلامی را علم کنند، غافل از اینکه استبداد دینی را روی سفره مردم آوردند و درست پس از سه دهه نخبه رفسنجانی در مصاحبه ای که وضعیت فعلی آلترناتیو ندارد. بگذریم که احسانبخش ما، که پیش بینی ایشان را هرگز تحقق نیافته قلمداد نمود.
اینکه در قانون اساسی ولایت فقیه عملا فقط نزد بارگاه الهی مسئول است، این سئوال را در ذهن تداعی میسازد که تنظیم کنندگان قانون اساسی بر این موضوع متفق القول بودند، که فساد و استبداد دینی بهتر از دنیوی اش است.