محمد خاتمی، رئیس جمهوری سابق ایران گفته است که اصلاح‌طلبان «نمی‌توانند و نباید» در انتخابات مجلس نهم نامزد داشته باشند. هم‌زمان شورای هماهنگی راه سبز امید این انتخابات را «غیرقانونی» اعلام کرد.
آقای خاتمی، منتقد دولت دهم، عصر دوشنبه ۲۸ آذر در حاشیه مراسم درگذشت یکی از بستگان خود در تهران به خبرنگاران گفته است: وقتی همه نشانه‌ها دلالت بر این دارد که نباید در انتخابات شرکت کنیم، بنابراین شرکت در انتخابات معنایی ندارد.
براساس گزارش وبسایت رسمی آقای خاتمی رئیس‌جمهور سابق و رئیس بنیاد باران، تاکید کرده است که انتظار داشته شرایط او برای حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات فراهم شود.
تضمین سلامت انتخابات، رفع حصر از رهبران مخالف دولت، آزادی زندانیان سیاسی، ایجاد فضای باز برای احزاب و پایبندی همگان به قانون اساسی، شرایطی است که آقای خاتمی برای ورود اصلاح‌طلبان به انتخابات مجلس نهم اعلام کرده است.
آقای خاتمی، دبیر مجمع روحانیون مبارز، درعین حال تاکید کرده است که اصلاح طلبان براساس رویکرد «شورای هماهنگی جبهه اصلاحات» نسبت به انتخابات مجلس نهم عمل خواهند کرد، يعنی این که «نمی‌توانند و نبايد در انتخابات نامزد داشته باشند».
این درحالی است که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس را مشروط به «اقرار به اشتباه» خود در انتخابات دوره گذشته ریاست جمهوری کرده است.
چهره‌های ارشد اصلاح‌طلب که برخی از آنان دولتمردان دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی بودند، با اعتراض به انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته خواستار باطل شدن نتیجه آن شدند.
قرار است انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی روز ۱۲ اسفند برگزار شود و ثبت‌نام از نامزدها که همگی خط‌مشی اصولگرایی دارند، از روز سوم دی ماه شروع می‌شود.
محمد خاتمی، که به‌تازگی صاحب نشریه شده، در انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته از نامزدی میرحسین موسوی، رقیب اصلاح‌طلب محمود احمدی‌نژاد، حمایت کرد و پس از اعلام نتیجه این انتخابات، به جمع معترضان پیوست و خواستار برگزاری رفراندوم شد.
«انتخابات مجلس آینده غیرقانونی است»
هم‌زمان شورای هماهنگی راه سبز امید با انتشار بیانیه‌ای، انتخابات مجلس نهم را «غیرقانونی» و «مغایر با منافع و مصالح کشور» اعلام کرده است.
براساس این بیانیه این شورا گفته است که با آگاهی از مواضع و دیدگاه‌های احزاب و تشکل‌های مستقل منتقد و به ویژه آگاهی از نظرات آقایان کروبی و موسوی، انتخابات مجلس نهم را «فاقد تمامی استانداردها و ضوابط لازم» برای یک انتخابات «آزاد و منصفانه» می‌داند.
میرحسین موسوی، زهرا رهنورد، مهدی کروبی و فاطمه کروبی از رهبران مخالفان حکومت ایران هستند که از بهمن سال گذشته در حصر خانگی به‌سر می‌برند.
شورای هماهنگی راه سبز امید در این بیانیه با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته که آن را «تقلب و کودتای انتخاباتی ۲۲ خرداد ۸۸» نامیده، گفته است که شرایط پیشنهاد شده ازسوی آقایان موسوی، کروبی خاتمی و «سخنان مدبرانه» آقای هاشمی تحقق نیافته است.
آقای موسوی، عبدالواحد موسوی لاری، وزیر دولت محمد خاتمی و۱۴۳ فعال سیاسی و مدنی گفته‌اند که با رویکرد فعلی مقامات جمهوری اسلامی و درصورت ادامه وضع موجود، چشم‌انداز برگزاری انتخابات آزاد، سالم و منصفانه وجود ندارد.
آقای هاشمی رفسنجانی در اولین حضورش در نمازجمعه پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم در۲۶ تیر ۸۸ خواستار آزادی زندانیان سیاسی، آزادی مطبوعات و فعالیت احزاب شده بود تا به گفته او «بحران پس از انتخابات فروکش کند و اعتماد مردم به نظام احیا شود.»
شورای هماهنگی راه سبز امید در بخشی از این بیانیه از مصوبه نظارت بر نمایندگان مجلس انتقاد و اعلام کرده است که با مدیریت کنونی در انتخابات، نامزدی اصلاح‌طلبان برای نمایندگی مجلس، راه به خدمتگزاری به مردم نخواهد برد.
در طرح «نظارت مجلس بر امور نمایندگان» نظارت بر رفتار، وضعیت مالی و امنیتی نمایندگان مجلس به رسمیت شناخته شده و چنانچه نمایندگان از شروطی که برایشان مشخص شده است تخطی کنند، هیئت نظارت، اختیار رسیدگی به صلاحیت آنها و حتی لغو اعتبار نامه آنها را هم دارد.
این طرح ابتدا در مجلس هفتم ارائه شد و پس از آن‌که اوایل سال جاری، رهبر جمهوری اسلامی در دیداری با نمایندگان بر این طرح تاکید کرد، پیش‌نویس آن تهیه و کلیات آن اردیبهشت ماه تصویب شد.
مهدی کروبی، دبیرکل حزب اعتماد ملی و رئیس مجلس ششم، نیز آبان ماه گذشته پیش از حصر خانگی به نمایندگان مجلس نامه نوشت و از آنها خواست که زیر بار تصویب طرح «نظارت مجلس بر امور نمایندگان» نروند.
شورای هماهنگی راه سبز امید در سومین بیانیه خود درمورد انتخابات نتیجه‌گیری کرده است: درشرایطی که فشار بر روزنامه‌نگاران، دانشجویان، اقلیت‌های قومی، دینی و مذهبی و فعالان جنبش زنان بیشتر، سانسور مطبوعات شدیدتر، و تحرکات حزبی و مدنی مستقل محدودتر می‌شود و تشکل‌های رسمی اصلاح طلب حتی از برگزاری یک نشست ساده جهت بررسی مواضع انتخاباتی محروم هستند این شورا هرگونه امکانی را برای برگزاری یک انتخابات به معنای واقعی آن منتفی می‌بیند.
قرار بود روز ۲۴ آبان ماه همایشی برای گردهم آمدن ۱۸ گروه و حزب اصلاح‌طلب از سراسر ایران برگزار شود تا مواضع اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس نهم مورد بحث قرار بگیرد اما این همایش برگزار نشد.
ازسوی دیگر دو حزب عمده اصلاح‌طلب «جبهه مشارکت ایران اسلامی» و «سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی» ازسوی قوه قضائیه منحل اعلام شده‌اند و شمار زیادی از اصلاح‌طلبان سرشناس زندان و به حبس محکوم شده‌اند.
بیشتر کرسی‌های مجلس هشتم در اختیار اصولگرایان است و اصلاح‌طلبان تنها در فراکسیون اقلیت مجلس کنونی نماینده دارند.
