وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران، تهدید به بستن تنگه هرمز را که پیشتر مقامهای ایران آن را به تلافی تحریم خرید نفت مطرح کرده بودند، رد کرد.
به گزارش خبرگزاری کار ایران، ایلنا احمد وحیدی که روز دوشنبه ۱۹ دیماه با خبرنگاران صحبت میکرد، تاکید کرد: ما نگفتیم که تنگه هرمز را میبندیم، بلکه مسئله این است که اگر کسی بخواهد امنیت خلیج فارس را به خطر بیاندازد همه به خطر میافتند.
در همین حال عزیز نصیرزاده، معاون هماهنگکننده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، گفته است که نیروی هوایی ارتش، امروز توانمندتر از هر زمان دیگر است و به صورت کامل آمادگی دارد تا در صورت وقوع هرگونه تهدیدی علیه ایران و با تصمیم مسئولان، تنگه هرمز را ببندد.
آقای وحیدی، وزیر دفاع ایران، جمهوری اسلامی را مهمترین عامل تامین امنیت تنگه هرمز دانست.
سخنان وزیر دفاع ایران در حالی منتشر شده که محمدرضا رحیمی، معاون اول، رئیس جمهوری، چندی پیش گفته بود: اگر نفت ایران تحریم شود ایران اجازه نمیدهد حتی یک قطره نفت از تنگه هرمز عبور کند.
آقای رحیمی همچنین گفته بود که ایران دشمنی با دیگر کشورها ندارد «اما دشمنان زمانی دست از توطئههای خود برخواهند داشت که با تمام قدرت آنها را سرجای خود بنشانیم».
سخنان او در واقع واکنشی بود به گمانهزنیها درباره تحریم نفت ایران توسط اتحادیه اروپا که پس از انتشار گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی (هشتم نوامبر)، برخی کشورهای اروپایی از این اقدام حمایت کردند.
در گزارش آژانس ایران به داشتن برنامههای هستهای با اهداف نظامی متهم شده بود؛ در حالی که همواره ادعای صلحآمیز بودن برنامههای هستهای از سوی ایران مطرح میشد.
پس از اظهار نظرهای معاون اول رئیس جمهوری، شماری از فرماندهان نظامی ایران نیز از توان ایران برای مسدود کردن تنگه هرمز سخن گفتند، اما سخنان آنها با واکنشهای کشورهای غربی و آمریکا مواجه شد.
مقامهای آمریکایی نیز اعلام کردند که هیچ گونه اختلالی را در مورد تنگه هرمز تحمل نمیکنند و مانع بسته شدن این تنگه میشوند و در همین حال بریتانیا و فرانسه نیز به اظهارات مقامهای ایرانی واکنش نشان دادند.
ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا نیز تهدیدهای ایران در این زمینه را بیاساس خواند و اعلام کردکه هر کشوری که آزادی تردد در یک آبراه بینالمللی را تهدید کند بهطور یقین جایی در جامعه بینالملل ندارد.
با این حال چند روز پس از این تهدیدها، ایران از آن عقب نشینی کرد و از جمله رستم قاسمی، وزیر نفت، اعلام کرد که تهران قصد ندارد چنین کند.
تنگه هرمز که گلوگاه خلیج فارس است، یکی از پرترددترین کانالهای صادرات نفت است و تقریباً یک ششم از نفت تولید شده در جهان از آنجا عبور میکند. تنگه هرمز حداکثر ۵۰ کیلومتر عرض و ۶۰ متر عمق دارد.
اگر تانکرها نتوانند از این کانال استفاده کنند، مجبورند کانالهایی طولانیتر و پرهزینهتری را در پیش بگیرند که این احتمالاً باعث افزایش قیمت نفت خواهد شد.
تنها تهدید ایران به بستن تنگه هرمز، موجب افزایش قیمتها شد و قیمت نفت در بازارهای جهانی به بالاتر از ۱۰۱دلار در هر بشکه رسید.
با این حال روز چهارشنبه ۱۴ دیماه دیپلماتهای اروپایی اعلام کردند که کشورهای عضو اتحادیه اروپا «بهطور کلی» با تحریم واردات نفت از ایران موافقت کردهاند، اما زمان اجرای تحریم نفت ایران هنوز اعلام نشده است.
اما چند روز بعد برخی کشورهای اتحادیه اروپا با توجه به بحران اقتصادی این منطقه خواستار تعویق چند ماهه تحریم نفت ایران شدند و اعلام کردن که این درخواست آنها به دلیل آن است که خود را با شرایط جدید تطبیق دهند.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، یونان که وابستگی زیادی به نفت خام ایران دارد خواستار طولانیترین تاخیر لغو قرارداد شده است و درمقابل بریتانیا، فرانسه، هلند و آلمان پیشنهاد مهلتی حداکثر سه ماه دادهاند.
یونان، ایتالیا و اسپانیا از بزرگترین واردکنندگان نفت ایران در اتحادیه اروپا هستند که با مشکلات بدهیهای جدی خود نیز مواجهاند.
از سوی دیگر با تحریم نفت، ایران مجبور خواهد شد مشتریان نفتی دیگری پیدا کند و نفت را با قیمت ارزانتر بفروشد که همین امر درآمدهای دولت برای حمایت از نیازهای اساسی شهروندان را بهشدت پایین میآورد.