دولت ژاپن اعلام کرد از عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواسته است که درصورت تحریم واردات نفت ایران از جانب غرب، نفت موردنیاز توکیو را تامین کنند.
کوچیرو گمبا، وزیر خارجه ژاپن، روز سه‌شنبه ۱۰ ژانویه (۲۰ دی) در ابوظبی گفت: امارات متحده عربی این درخواست ژاپن را به گونه‌ای مثبت مورد بررسی قرار داده است.
وزیر خارجه ژاپن از هفته گذشته به ترکیه و چند کشور حوزه خلیج فارس سفر کرده است، سفری که به گفته تحلیلگران بیانگر آن است که توکیو درصدد حمایت کشورهای این منطقه برای تأمین نفت مورد نیاز خود درصورت ازدست دادن نفت ایران است.
ژاپن حدود ۲۵ درصد از نفت مورد نیاز خود را امارات متحده عربی، ۳۰ درصد از عربستان سعودی، ۱۰ درصد از قطر و ۹ درصد را از ایران وارد می‌کند و نفت این کشورها از تنگه هرمز عبور می‌کند.
وزیر خارجه ژاپن گفت: ما درنظر داریم روابط خود را با امارات متحده عربی مستحکم کنیم تا این کشور به نخستین تامین کننده نفت ژاپن تبدیل شود زیرا امارات متحده عربی ظرفیت تولید نفت مازاد را دارد.
براساس گزارش خبرگزاری رویترز امارات متحده عربی به عنوان عضوی از اوپک در دسامبر سال ۲۰۱۱ روزانه دو میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت تولید کرد و مازاد نفت تولیدی آن روزانه حدود ۱۰۰ هزار بشکه اعلام شد.
وزیر خارجه ژاپن با اشاره به تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز اعلام کرد: ایران نباید امنیت تنگه هرمز را تهدید کند. ایران نباید مشکل‌‌آفرینی کند و هیچ چیز نباید به امنیت تنگه هرمز لطمه وارد کند.
کوچیرو گمبا گفت که توکیو از بالا گرفتن تنش‌ها با ایران «بسیار نگران» است و خواستار راه‌حل دیپلماتیک شد.
او با اشاره به تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز به خاطر برنامه هسته‌ای تهران گفت: ما معتقدیم که باید این مشکل را به‌‌روش دیپلماتیک و مسالمت‌آمیز حل و فصل کرد. به همین دلیل گفت‌وگو با تهران باید ادامه داشته باشد.
تنش برسر تنگه هرمز که مهم‌ترین کانال عبور نفتکش‌ها در سراسر جهان است از هفته گذشته و درپی تهدید مقام‌ها ی نظامی ایران درمورد بستن این آبراه شدت گرفته است.
مقام‌های ایران هشدار داده‌اند که درصورت تحریم خرید نفت ایران ازسوی غرب و اتحادیه اروپا، این کشور تلافی خواهد کرد و تنگه هرمز را به روی عبور نفت می‌بندد.
پس از انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (هشتم نوامبر) که در آن ایران به داشتن اهداف نظامی در برنامه هسته‌ای خود متهم شده، اتحادیه اروپا تحریم خرید نفت از ایران را در دستور کار خود قرار داده و «موافقت اصولی» خود را با تحریم نفت ایران اعلام کرده است. ایران اهداف نظامی و ساخت جنگ‌افزار اتمی در برنامه هسته‌ای خود را رد کرده و اهداف این برنامه را صلح‌امیز اعلام کرده است.
طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا در سال ۲۰۰۹ حدود یک سوم از نفت صادراتی جهان از تنگه هرمز عبور کرد و ناوهای جنگی آمریکا برای اطمینان از امنیت عبور نفتکش‌ها در این منطقه گشت‌زنی کرده‌اند.
ژاپن یکی از بزرگترین خریداران آسیایی نفت ایران است و دیگر کشورهای آسیایی ازجمله چین نیز به نفت ایران وابسته هستند.
نیازهای ژاپن به نفت و گاز دیگر کشورهای جهان پس از زلزله و سونامی مارس گذشته بیشتر شده است. براثر زلزله و سونامی ۴۵ راکتور هسته‌ای ژاپن خاموش شد.
پاسخ مثبت امارات متحده عربی به ژاپن
هم‌زمان امارات متحده عربی به ژاپن اطمینان داد که کمبود نفتی احتمالی آن را جبران خواهد کرد.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر خارجه امارات متحده عربی، با اشاره به تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز تأکید کرد: سخن گفتن از بستن یک آبراه بین‌المللی به‌ویژه تنگه هرمز به نفع ایران، شورای همکاری خلیج فارس، جامعه بین‌المللی و قیمت نفت نیست.
او با بیان این‌که کشورش آماده کمک به تامین نیازهای نفتی ژاپن است، گفت: از آن‌جایی که امارات متحده عربی توانایی تامین منابع انرژی بیشتری را دارد می‌تواند به این درخواست ژاپن پاسخ مثبت دهد.
مقام‌های شرکت انرژی ژاپنی «جی اکس نیپون نفت و انرژی» هفته پیش اعلام کردند که درحال مذاکره با عربستان سعودی و دیگر کشورهای تولیدکننده نفت در منطقه هستند تا درصورت تحریم نفت ایران، نیازهای نفتی توکیو را جبران کنند.
درخواست ژاپن برای معاف شدن از تحریم‌ها
مقام‌های ژاپنی هم چنین خواستار معاف شدن از برخی تحریم‌های آمریکا علیه ایران شده‌اند و فهرستی از گزینه‌های موردنظر خود را به دولت آمریکا پیشنهاد خواهند داد.
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، به‌تازگی قانونی را ابلاغ کرد که براساس آن نهادهای مالی دیگر کشورها که با بانک مرکزی ایران مراوده مالی داشته باشند، تحریم خواهند شد. درنتیجه این تحریم، فروش نفت ایران بسیار دشوار خواهد شد.
به گزارش رویترز «کاهش واردات نفت خام از ایران و کاهش مراوده با بانک مرکزی ایران» ازجمله پیشنهادهای دولت ژاپن به آمریکا خواهد بود.
انتظار می‌رود که در جریان سفر وزیر خزانه‌داری آمریکا به ژاپن تا دو روز دیگر، نخست‌وزیر توکیو از او درخواست کند که برای مدتی بانک‌های ژاپنی را از تحریم‌ها معاف کند.
وزیر خارجه ژاپن پیش از سفر به ترکیه و چند کشور عربی حوزه خلیج فارس گفته بود که هدف از این سفر «تضمین امنیت انرژی ژاپن» است.
