دیپلمات‌های غربی گفته‌اند که گروهی از بازرسان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۲۸ ژانویه به ایران خواهند آمد تا درمورد ادعای «فعالیت‌های مشکوک این کشور برای دستیابی به سلاح هسته‌ای» تحقیق کنند.
سفر بازرسان آژانس به ایران آن‌گونه که دیپلمات‌ها اعلام کرده‌اند دو روز پیش از نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا درمورد زمان اجرای تحریم نفت ایران و جزئیات آن خواهد بود.
یک دپیلمات غربی روز جمعه ۱۳ ژانویه (۲۳ دی) به خبرگزاری فرانسه گفت: یک گروه سه نفره از بازرسان آژانس از ۲۸ ژانویه تا هفته اول فوریه از تأسیسات هسته‌ای ایران بازدید خواهند کرد.
یک دیپلمات دیگر گفته است که هنوز تاریخ سفر بازرسان دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل به ایران قطعی نشده و مشخص نیست که آیا آن‌ها در این سفر تنها با مقام‌های ایران گفت‌وگو خواهند کرد یا این که به آن‌ها اجازه داده خواهد شد از سایت‌های هسته‌ای ایران بازدید کنند.
براساس گزارش مطبوعات غربی «هرمن ناکارتس» سربازرس پادمان‌های ایمنی و چند مقام ارشد دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی احتمالاً ۲۸ ژانویه به ایران سفر خواهند کرد.
دیپلمات‌ها گفته‌اند که پری لین جانسون، بازرس آمریکایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ازجمله افراد این گروه است که قرار است به ایران سفر کنند.
سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سفیر ایران در آژانس هنوز درمورد سفر بازرسان این نهاد به ایران اظهارنظر نکرده‌اند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش ماه نوامبر سال گذشته اعلام کرد که درمجموع به این نتیجه رسیده که ایران فعالیت‌های مرتبط با ساخت یک سلاح هسته‌ای را شروع کرده و تصاویر ماهواره‌ای تلاش این کشور برای سوارکردن کلاهک هسته‌ای بر روی موشک شهاب-۳ را نشان داده است.
خبر سفر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران در شرایطی اعلام شده که آژانس روز دوشنبه گزارش داد ایران غنی‌سازی اورانیوم با غلظت ۲۰درصد، درجه موردنیاز برای ساخت سلاح اتمی، را در سایت زیرزمینی فردو شروع کرده است. اعلام این خبر با واکنش منفی کشورهای غربی روبه‌رو شد.
علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هدف از غنی‌سازی اورانیوم در فردو را کاربردهای پزشکی اعلام کرد و گفت که ایران آماده است به سؤال‌های آژانس پاسخ دهد تا به گفته او هرگونه «ابهام» در این مورد رفع شود.
یک دیپلمات غربی غنی‌سازی اورانیوم در سایت فردو را «گام بسیار مهمی» دانسته و گفته است که به موثربودن سفر بازرسان آژانس به ایران «خوش‌بین» نیست.
برخی دیپلمات‌ها با اشاره به سخنان آقای سلطانیه گفته‌اند که ایران چنین ادبیاتی را پیش از این به‌کار برده اما این سخنان برای قانع کردن آژانس نسبت به ماهیت برنامه هسته‌ای ایران کافی نیست.
یک دیپلمات به خبرگزاری رویترز گفته است که بعید می‌داند سفر بازرسان آژانس به ایران دستاوردی داشته باشد.
بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این نیز از تأسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند اما به گفته آن‌ها دسترسی به سایت‌ها، تجهیزات، اسناد و افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای این کشور محدود بوده و ایران به سوال‌های آن‌ها درمورد ماهیت برنامه هسته‌ای‌اش پاسخ نداده است.
یک دیپلمات غربی گفته است: ایران باید بداند که اگر به سوال‌های آژانس پاسخ ندهد راه نجاتی ندارد و آژانس حتماً این موضوع رابا مقام‌های تهران درمیان خواهد گذاشت.
«دریل کیمبال» از «انجمن کنترل تسلیحات» مستقر در آمریکا، پیشنهاد داده است: دسترسی آژانس به تأسیسات هسته‌ای ایران باید زیاد شود تا بتواند فعالیت‌های هسته‌ای پنهانی این کشور را ردیابی کند و مانع از انجام آن شود.
از زمان انتشار گزارش ماه نوامبر آژانس گزارش فشارهای غرب برای تحریم ایران تشدید شده است؛ آمریکا بانک مرکزی ایران را تحریم کرده و اتحادیه اروپا تحریم خرید نفت از ایران را بررسی می‌کند و موافقت اصولی خود را با این تحریم اعلام کرده است.
با اعلام این تحریم‌ها تنش میان ایران و غرب بالا گرفته و ایران تهدید کرده که درصورت تحریم خرید نفت این کشور، تنگه هرمز را می‌بندد.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قطعنامه‌ای که ۱۸ نوامبر (۲۷ آبان سال جاری) علیه ایران صادر کرد، از «جوانب مبهم» برنامه هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرد.
یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نشست شورای حکام اعلام کرد که پیشنهاد اعزام یک هیئت بلندپایه از کارشناسان آژانس به ایران را مطرح کرده است.
