یک مقام عالی نفتی در ژاپن گفته است که احتمالا از سه ماه دیگر، این کشور واردات نفت‌خام از ایران را کاهش می‌دهد. وزیر اقتصاد ژاپن نیز گفته است که نگران «آسیب فوق‌العاده» تحریم‌ها به بانک‌های ژاپنی است.
آکینیکو تمبو، رئیس مجمع مواد نفتی ژاپن، امروز پنج‌شنبه ۲۹ دی گفت که این اقدام به تردیدهایی که پس از اظهارات متناقض سیاستمداران ژاپنی در پاسخ به همراهی با تحریم‌ها علیه ایران به وجود آمده، کمک می‌کند.
رئیس هیئت مدیره شرکت نفتی «ﺁی دﯾﻤﻴﺘﺴﻮ ﮐﻮﺳﺎن» همچنین گفت که سایر خریداران نفت‌خام ایران نیز در تلاش برای یافتن منبع جایگزین تامین نفت‌خام خود هستند.
او گفت: پالایشگاه‌های ژاپن در رویکردی واقع‌گرایانه در تلاش برای کاهش واردات نفت از ایران و جایگزین‌کردن منابع دیگر به جای آن هستند.
از طرف دیگر دیروز نیز وزیر اقتصاد ژاپن با لحن محتاط‌تری نسبت به گذشته گفت که در مورد اثربخشی تحریم‌های ایالات متحده و تاثیر اجرای بلافاصله آن‌ها در ژاپن بر بانک‌های ژاپنی و آسیب فوق‌العاده آن‌ها نگران است.
جون آزومی با اشاره به اینکه دولت ژاپن به دنبال برداشتن گام‌هایی است که به اقتصاد این کشور کمترین صدمه را بزند، تصریح کرد: این نگرانی وجود دارد که تحریم‌ها بر مقام‌های جمهوری اسلامی موثر نباشد.
این اظهارات در حالی بیان شده که هفته گذشته، نخست‌وزیر ژاپن گفته بود که دولتش هنوز درباره تحریم نفت ایران تصمیمی نگرفته و باید درباره پیامدهای منفی آن اقتصاد ژاپن با شرکت‌ها و بانک‌های ژاپنی مشورت کند.
این سخنان نیز واکنشی بود به اظهارات جون آزومی که پس از دیدار با وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده بود که این کشور با برنامه‌ریزی درصدد کاهش واردات نفت از ایران است.
موضع‌گیری‌های مقام‌های ژاپن در پی سفر اخیر وزیر خزانه‌داری آمریکا است که با هدف جلب همکاری کشورهای آسیایی در تحریم نفت ایران به آسیا آمده است.
ایالات‌متحده می‌خواهد متحدان خود در آسیا را که روابط اقتصادی با ایران دارند، تحت فشار قرار دهد تا تحریم‌های جدیدی از جمله در زمینه نفتی علیه ایران اعمال و برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کنند.
این تلاش آمریکا، پس از امضای «قانون جدید بودجه دفاعی» توسط باراک اوباما که به تحریم بانک مرکزی ایران، شرکت‌های طرف معامله آن و نفت ایران مربوط است، شدت گرفته است.
ژاپن حدود ۹ درصد از نفت خود را از ایران وارد می‌کند و نیاز‌هایش به نفت و گاز دیگر کشورهای جهان پس از زلزله و سونامی ماه مارس گذشته که طی آن ۴۵ راکتور هسته‌ای خاموش شد، بیشتر شده است.
این کشور در یازده ماه از سال ۲۰۱۱ میلادی، روزانه بیش از سیصدهزار بشکه نفت خام، عمدتا طی قراردادهای بلند مدت از ایران وارد کرده است.
سفیر ژاپن در ایران نیز می‌گوید که این قانون آمریکا، «موقعیت شرکت‌های ژاپنی را به خطر انداخته و از نظر دولت ژاپن اجرای این تحریم کار بسیار مشکلی است».
به گفته کین ایچی کومانو، روابط تجاری شرکت‌های ژاپنی با آمریکا بیش از ایران است، پس آن‌ها به ناچار باید منافع کل کشور را در نظر بگیرند که این منافع در آمریکا است.
دولت ژاپن که نگران تامین نفت مورد نیاز خود است دو هفته پیش از عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواست که درصورت تحریم واردات نفت ایران از جانب غرب، نفت موردنیاز توکیو را تامین کنند.
از طرف دیگر نماینده ایران در هیئت عامل اوپک، محمدعلی خطیبی، در واکنش تلاش کشورهای خلیج‌فارس برای جبران کسری ناشی از تحریم احتمالی نفت ایران، به آن‌ها هشدار داده که اگر با این تحریم‌ها همراهی کنند، «در حوادث بعدی شریک هستند».
ایران پس از عربستان سعودی دومین تولیدکننده در میان ۱۲ عضو سازمان اوپک است و چین، هند، کره جنوبی و ژاپن ازجمله مشتریان عمده نفتی ایران هستند.
تیموتی گایتنر، وزیر خزانه‌داری آمریکا که با هدف جلب همکاری کشورهای آسیایی در تحریم نفت ایران به آسیا سفر کرده، ابتدا به چین رفت اما دولت چین تحریم نفت ایران را رد کرد.
مقامات ایالات متحده اوایل هفته گذشته به کره جنوبی نیز سفر کردند اما تاکنون جزئیاتی از جلسات این سفر منتشر نشده که نشان‌دهنده تصمیم کره‌جنوبی درباره واردات نفت از ایران باشد.
