منابع خبری نزدیک به مخالفان دولت در ایران از وضعیت «نامناسب» هشت هزار زندانی در اوین همزمان با کاهش ذخیره سوخت زمستانی و از کار افتادن وسایل گرمازا خبر داده‌اند.
وب‌سایت کلمه که خبرهای میرحسین موسوی و مخالفان دولت را منتشر می‌کند، روز شنبه اول بهمن گزارش داده است که ذخیره گازوئیل، سوختی که به شوفاژهای این بازداشتگاه گرما می‌رساند از چند روز پیش به اتمام رسیده و سرمای موجود در زندان باعث شیوع بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی شده است.
این وب‌سایت در عین حال، وضعیت زندانیان سیاسی زن و مرد بندهای دو الف،۲۰۹ و ۳۵۰ را به دلیل کمبود کلی امکانات نسبت به زندانیان عادی، «نامناسب‌تر» گزارش کرده است.
شماری از خانواده‌های زندانیان حاضر در اوین هم از پاسخ منفی مقامات زندان برای حل فوری این مشکل خبر داده‌اند. به گفته آنها مقامات زندان گفته‌اند گازوئیل مورد نیاز برای ایجاد گرما و استحمام تا ۱۰ روز آینده تامین می‌شود.
وب‌سایت کلمه تاکید کرده است که به دنبال سرمای حاکم بر زندان، سرماخوردگی در بین زندانیان شیوع پیدا کرده و امکانات بهداری اوین برای رسیدگی به این حجم از بیماران کافی نیست.
در همین حال گفته شده که داروهای مورد نیاز هم در اختیار زندانیان به‌ویژه زندانیان سیاسی قرار داده نمی‌شود.
بیشتر زندانیان سیاسی بازداشت شده اعتراضات پس از انتخابات ۸۸ در بندهای ۳۵۰ و دو الف حضور دارند که زیر نظر سپاه اداره می‌شود.
زندانیان حاضر در این بازداشتگاه‌ها تاکنون چند بار با انشار نامه‌هایی، اعتراض خود را نسبت به وضعیت نامناسب مانند کمبود فضا، ناکافی بودن سرویس‌های بهداشتی و درمانی اعلام کرده‌اند.
آنان با غیر قانونی خواندن این بازداشتگاه‌ها تاکید دارند که هیچ نظارتی از سوی قوه قضائیه بر روی این مکان وجود ندارد و نمایندگان مجلس و دیگر مقامات مسوول هم اجازه بازدید از آن را ندارند.
از جمله زندانیان سرشناس این بندها بهزاد نبوی، عضو ارشد سازمان مجاهدین ایران، عبدالله رمضان‌زاده، عضو شورای مرکزی حزب مشارکت، عبدالفتاح سلطانی، وکیل دادگستری، کوهیار گودرزی، فعال حقوق بشر و مصطفی تاج‌‌زاده، عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین است.
طی روزهای گذشته هم شمار دیگری از روزنامه نگاران و فعالان سیاسی بازداشت شده مانند پرستو دوکوهکی، سهام بورقانی، مرضیه رسولی و آرش صادقی هم به این دو بند منتقل شده‌اند.
شمار دیگری از روزنامه نگاران، فعالان سیاسی، دانشجویی و زنان هم در بندهای ۲۰۹ اوین حضور دارند که زیر نظر وزارت اطلاعات قرار دارد.
در همین رابطه افرادی که در بند ۲۰۹ اوین دوران محکومیت خود را می‌گذرانند از کوچک و دربسته بودن سلول‌هایی خبر داده‌اند که در تابستان بسیار گرم و در زمستان بسیار سرد هستند.
این در حالی است که سلول‌های این بازداشتگاه فاقد تخت است و زندانیان می‌گویند تنها پوشش آن «موکتی نازک» است.
منابع خبری مخالف دولت مدعی‌اند که مسئولان زندان با وجود مشکلات دستگاه‌های گرمایشی موجود در زندان از در اختیار قرار دادن پتوی بیشتر به زندانیان برای در امان ماندن از سرما خودداری می‌کنند و لباس‌هایی را هم که خانواده‌های زندانیان برای آنها تهیه می‌کنند، در اختیارشان قرار نمی‌دهند.
ایران به ویژه در جریان دستگیری‌های پس از انتخابات ۱۳۸۸، همواره از سوی کانون‌ها و مدافعان حقوق بشر به بدرفتاری با زندانیان محکوم شده است.
فشار بر زندانیان سیاسی از جمله موارد نقض حقوق بشر در ایران است که شورای حقوق بشر سازمان ملل، بر اساس طرح دولت آمریکا و با تعیین احمد شهید، وزیر امور خارجه سابق مالدیو به عنوان گزارشگر ویژه بررسی آن را در دستور کار قرار داده است.
احمد شهید نخستین گزارش از وضعیت حقوق‌بشر در ایران را روز شنبه، ۲۳ مهر ماه منتشر کرد و در گزارش خود به نقض آشکار حقوق کنشگران مدنی،روزنامه نگاران و زندانیان پرداخت.
زندان یا بازداشتگاه اوین در منطقه‌ای به نام اوین در شمیران تهران قرار دارد و حدود هفت سال پیش از وقوع انقلاب سال ۵۷ ساخته شده است.
از پیش از انقلاب تا امروز تعداد زیادی از فعالان سیاسی و اجتماعی کشور نیز در همین محل زندانی یا اعدام شده‌اند.
ظرفیت زندان اوین هزار نفر اعلام شده اما تعداد كل زندانیان در این بازداشتگاه بین پنج تا هشت هزار نفر برآورد می‌شود که سه هزار نفر از آنها در مرخصی به سر می‌برند.
تعداد زیاد زندانی‌ها در زندان‌های ایران همچنین انتقاد برخی نماینده‌ها را برانگیخته و در همین رابطه، رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی، ظرفیت زندان‌های کشور را متناسب با تعداد زندانیان ندانسته است.
