دیپلماتهای اروپایی میگویند که کشورهای عضو اتحادیه اروپا دوشنبه، سوم بهمن ماه با تحریم نفت صادراتی ایران موافقت کردهاند.
یک دپیلمات که نخواست نامش فاش شود، پس از نشست سفرای اتحادیه اروپا در نخستین ساعات روز دوشنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که یک توافق سیاسی در زمینه تحریم نفت ایران شکل گرفته و قرار است جزئیات تحریم نفت ایران تا ساعات آینده منتشر شود.
در همین حال، گزارشها حاکی است که با توجه به توافق جدید اتحادیه اروپا، از این پس بستن قرارداد نفتی جدید با ایران برای اعضای این اتحادیه ممنوع خواهد بود.
از طرف دیگر، قیمت نفت برنت در آستانه نشست وزرای امورخارجه اتحادیه اروپا بالا رفته و در قیمت ۱۱۰.۴۲ دلار برای هر بشکه ثابت مانده است. انتظار میرود تصمیمگیری اتحادیه اروپا درباره تحریم نفت صادراتی ایران روی قیمت نفت تاثیر بیشتری بگذارد.
توافق موردنظر که هفتهها مذاکرات دشوار را پشت سر گذاشته، همچنین امکان تحریم فوری نفت صادراتی ایران را با لغو تدریجی قراردادهای کنونی تا اول ژوییه فراهم می کند.
در همین حال، یک دیپلمات به خبرگزاری رویترز گفته است که اتحادیه اروپا در نشست امروز خود که در آخرین ساعتهای روز دوشنبه برگزار میشود، تحریمهای بانکی ازجمله بانک مرکزی ایران و فروش فلزات گرانبها ازجمله طلا، جواهرات و سکه طلا و اسکناس را در نظر خواهد گرفت.
با این حال، کشورهایی که به ایران وام پرداخت کردهاند ازجمله آلمان و ایتالیا از این اتحادیه خواستهاند که تحریمهای بانکی و مالی به شکلی باشد که این کشورها بتوانند طلب خود را از ایران دریافت کنند.
وابستگی یونان به نفت ایران تا به حال جلوی یک توافق بر سر زمانبندی و شرایط را گرفته بود. یونان یک سوم نفت وارداتی خود را از ایران تامین میکند و رابطه اقتصادی تنگاتنگی با این کشور دارد.
یونان خواستار آن شده که دوره گذار به قطع واردات نفت از ایران یکساله باشد و هفتههاست که مذاکرات جدی در حال انجام است تا منبع جایگزینی برای حل مشکل یونان وجود داشته باشد.
همچنین وزرای اقتصادی کشورهای منطقه یورو امروز درباره دومین بسته حمایتی بدهیهای یونان تصمیم خواهند گرفت. با این حال ۱۳ دی ماه، مقامهای دولت یونان اعلام کرده بودند که اگر اتحادیه اروپا در نشست آینده خرید نفت از ایران را تحریم کند این کشور از این اقدام حمایت خواهد کرد.
ایران ۲۰ درصد از نفت خود را به کشورهای اتحادیه اروپا میفروشد که در بین آنها، یونان، اسپانیا و ایتالیا خریداران اصلی محسوب میشوند.
اواسط دیماه دیپلماتهای اروپایی اعلام کردند که کشورهای عضو اتحادیه اروپا «بهطور کلی» با تحریم واردات نفت از ایران موافقت کردهاند.
چند روز پیش نیز دانمارک، ریاست دورهای اتحادیه اروپا، پیشنهاد داد که تحریم خرید نفت از ایران از اول ژوئیه (۱۱ تیر ۱۳۹۱) اجرا شود.
به موجب طرح پیشنهادی دانمارک، شرکتهای اروپایی تا آخر ژوئن ۲۰۱۲ فرصت خواهند داشت تا قراردادهای نفتی خود را با ایران تمام کنند و از اول ژوئیه اجازه نخواهند داشت از ایران نفت وارد کنند یا با این کشور قرارداد نفتی جدید امضا کنند.
در یک ماه گذشته مقامات آمریکا در سفر به کشورهای نفتخیز خاورمیانه کوشیدهاند تا اطمینان پیدا کنند در صورت تحریم نفت ایران، نیاز بازار نفت از سوی این کشورها تامین خواهد شد و جلوی افزایش ناگهانی قیمت نفت گرفته می شود.
پیش از این محمدرضا رحیمی، معاون اول محمود احمدینژاد، هشدار داده بود که درصورت تحریم صادرات نفت ایران، این کشور صادرات نفت دیگر کشورها از تنگه هرمز را متوقف خواهد کرد.
این تهدید بیجواب نماند و کشورهای مختلف به آن واکنش شدید نشان دادند. در همین رابطه، وزیر دفاع آمریکا از آمادگی کامل ایالاتمتحده برای مقابله با بستهشدن احتمالی تنگه هرمز خبر داده است. به گفته لئون پانهتا، آمریکا هنوز اقدام بهخصوصی در این باره نکرده اما آماده پاسخگویی نظامی به ایران است.
عربستان سعودی نیز اعلام کرد که جهان بستن تنگه هرمز از سوی ایران را تحمل نمیکند و علی النعیمی، وزیر نفت این کشور نیز اعلام کرد که درصورت تحریم نفت ایران، کشورش ظرفیت تولید روزانه دومیلیون بشکه نفت برای جایگزین کردن نفت ایران را دارد.
این واکنشها سبب شد که وزیر امور خارجه ایران ۲۹ دی ماه اعلام کند که ایران هرگز قصد بستن تنگه هرمز را ندارد. او در عین حال به همسایگان عرب هشدار داد با نزدیک شدن به مواضع ایالات متحده در مناقشه هستهای ایران، خود را در «موقعیت خطرناک» قرار ندهند.