سازمان عفو بینالملل از موج روبه رشد بازداشت روزنامهنگاران و وبلاگنویسها با هدف محدود کردن آزادی بیان در ایران در آستانه انتخابات مجلس ابراز نگرانی کرد.
این سازمان در گزارش جدید خود که ۳۱ ژانویه (۱۱ بهمن) منتشر شده، بازداشتهای اخیر را نشان دهنده این موضوع دانسته که مقامات ایران یکبار دیگر شیوه محدود کردن آزادی بیان و تجمعها را در پیش گرفتهاند.
عفو بینالملل این اقدام حکومت ایران را در راستای تلاش آشکار برای قطع بحث عمومی و نقد بالقوه حاکمان در حوزههای مختلف ازجمله حقوق بشر و عملکرد اقتصادی همزمان با کمپین انتخاباتی ارزیابی کرده است.
عفو بینالملل از مقامات ایران میخواهد که همه بازداشتشدگان در هفتههای اخیر را آزاد کند و یا فوراً کسانی را که متهم به جرم مشهودی شدهاند طبق استانداردهای دادگاه عادلانه بینالمللی محاکمه کند.
عفو بینالملل همچنین از دستگاه قضایی در ایران خواسته است که ثابت کند هر شهروند در ایران حق دارد آزادانه دیدگاههایش، از جمله دیدگاهایش درباره انتخابات پیش رو را بیان کند و محدودیتها و بازداشتهایی از این دست ناقض تعهدات بینالمللی ایران درباره حقوق آزادی بیان است.
این سازمان در گزارش خود به سخنان اخیر حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات ایران اشاره کرده که هشتم ژانویه از بازداشت چند «اغتشاشگر انتخابات» در تهران خبر داد. کسانی که به گفته او «سعی میکردند نقشههای آمریکا علیه روند انتخابات مجلس نهم را از طریق شبکههای مجازی و اجتماعی اجرا کنند.»
سازمان عفو بینالملل در ادامه گزارش جدید خود، گزارشهایی را که درباره بازداشتها در هفتههای اخیر دریافت کرده، آورده است:
- اسماعیل جعفری، وبلاگنویس فعال کارگری و حقوق بشر که در وبلاگ راه مردم مینوشت، ۲۸ دسامبر ۲۰۱۱ در بوشهر دستگیر شد تا محکومیت زندان هشت ماههاش را که در ماه مارس سال ۲۰۰۹ به جرم «اقدام علیه امنیت ملی» صادر شده بود، بگذراند.
- فاطمه خردمند، نویسنده و روزنامهنگار اجتماعی؛ احسان هوشمند، یک جامعهشناس کرد که درباره اقلیتهای قومی ایران نوشته است؛ سعید مدنی، زندانی سابق عقیدتی، جامعهشناس و عضو گروه ملی مذهبی، بهطور جداگانه در هفتم ژانویه دستگیر شدند.
- مهدی خزعلی، فرزند آیتالله ابوالقاسم خزعلی، عضو شورای نگهبان نهم ژانویه بازداشت شد. ناشری که در وبلاگی به نام باران مینویسد. او قبلاً سه بار به خاطر انتقاد از دولت دستگیر شده بود. گزارشها حاکی از آن است که در بازداشت اخیرش مورد ضرب و شتم ماموران قرار گرفته است.
- پرستو دوکوهکی، محقق اجتماعی و فرهنگی، فعال حقوق زنان که در وبلاگ زننوشت مینوشت، ۱۵ ژانویه(۲۵ دی) دستگیر شد. او قبلاً روزنامهنگار مجله تاثیرگذار اما توقیف شده زنان بود.
- ۱۷ ژانویه ۲۰۱۲، پیام پاکمهر، سردبیر وبسایت تبریزنیوز، توسط ماموران اداراه اطلاعات تبریز دستگیر و سپس به زندان اوین در تهران منتقل شد. او که یک هفته بعد به قید وثیقه آزاد شد، متهم به «تبلیغ علیه نظام» شده است.
- مرضیه رسولی، روزنامهنگار هفدهم ژانویه (۲۷ دی) پس از آنکه ماموران خانهاش را تفتیش کردند، بازداشت شد. اعضای خانواده او گفتند که ماموران، بدون اینکه مشخص کنند او چه کار کرده، او را به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» بازداشت کردند.
مرضیه رسولی درباره موسیقی و کتاب مینوشته و قبلاً در روزنامههای شرق و اعتماد کار میکرده است. گفته میشود که او در بند دو الف زندان اوین نگهداری میشود.
- ۱۸ ژانویه، سحام بورقانی، روزنامهنگار بازداشت شد. او برای وبسایت خبری دیپلماسی ایرانی مینوشت. گفته میشود که او هم در بند دو الف اوین است.
- سعید رضویه فقیه، رهبر سابق تشکیلات دانشجویی و روزنامهنگار ۱۷ یا ۱۸ ژانویه زمانی که ازپاریس برمیگشت، در فرودگاه بینالمللی تهران بازداشت و به زندان اوین منتقل شد.
- شهرام منوچهری، ۱۹ ژانویه پس از آنکه ماموران خانهاش را تفتیش کردند و بعضی از وسایلاش را با خود بردند، بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
- ۲۰ ژانویه، خبر رسید که ۱۰ روز پیشتر محمد سلیمانینیا، پس از احضار، در کرج بازداشت شد. او مترجم بود و یک شبکه وبسایت حرفهای به نام یو۲۴ را اداره میکرد.
عفو بینالملل همچنین گفته است که نگران فرایند تبعیضآمیز انتخاب کاندیداها برای انتخابات ایران است. کاندیداهای مجلس در ایران ممکن است به دلایل مختلف از جمله هویت قومی، عقاید مذهبی یا دیدگاه سیاسیشان ردصلاحیت شوند.
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان، نهادی که بر انتخابات نظارت میکند، ۲۸ ژانویه اعلام کرد که ۲۷۰۰ نفر از ۴۸۷۷ داوطلب نمایندگی مجلس تایید صلاحیت شدهاند.
انتخابات مجلس نهم، ۱۲ اسفندماه (دوم مارس) برگزار میشود و به این دلیل که اولین انتخاباتی است که پس از انتخابات ریاستجمهوری بحثانگیز سال ۸۸ برگزار میشود از حساسیت ویژهای برخوردار است.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، میرحسین موسوی و مهدی کروبی، دو کاندیدای اطلاحطلب حکومت را به تقلب در انتخابات متهم کردند. در اعتراض پس از انتخابات، صدها نفر از فعالان سیاسی، مدنی و روزنامهنگاران بازداشت شدند و دهها نفر کشته شدند.
روز گذشته، دیدهبان حقوق بشر نیز در بیانیهای نسبت به موج جدید بازداشتها و بهویژه بازداشت فعالان کارگری در ایران اعتراض کرد.
این نهاد مدافع حقوق بشر در بیانیه خود خواستار آزادی فوری فعالانی شد که تنها به دلیل «اظهار نظر مسالمتآمیز» بازداشت شدهاند.
در این بیانیه به بازداشت گسترده فعالان کارگری در تهران، آذربایجان شرقی و کردستان اشاره شده و همچنین نسبت به وضعیت جسمانی آنها در دوران بازداشت ابراز نگرانی شده است.
علیرضا اخوان، محمد جراحی، شاهرخ زمانی، شیث امانی، مهدی شاندیز، نیما پور یعقوب، ساسان واهبیوش، ابراهیم مددی، رضا شهابی، علی نجاتی، بهنام ابراهیمزاده و منصور اسانلو از جمله کسانی هستند که در این بیانیه نسبت به وضعیت آنها اشاره شده است.