تازه‌ترین گزارش سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که تعداد اعدام‌ها در ایران در سال ۲۰۱۲، چهار برابر عربستان سعودی بوده است و ایران رتبه اول اعدام در منطقه خاورمیانه را از آن خود کرده است.
براساس گزارش این سازمان مدافع حقوق بشر که روز چهارشنبه، ۲۱ فروردین (۱۰ آوریل) منتشر شده، ایران با اجرای دست‌کم ۳۱۴ حکم اعدام در سال میلادی گذشته، از نظر تعداد اعدام‌ها، در خاورمیانه رتبه نخست را دارد و در دنیا نیز پس از چین جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است.
عفو بین‌الملل البته تاکید کرده است که «به احتمال زیاد، تعداد اعدام‌ها در ایران بسیار بیشتر از عدد اعلام شده است، چراکه حکومت ایران شمار زیادی از اعدام‌ها را به طور رسمی اعلام نمی‌کند.»
این گزارش همچنین نشان می‌دهد که ۹۹ درصد اعدام‌ها در خاورمیانه در کشورهای ایران، عربستان سعودی، عراق و یمن اجرا می‌شود و این کشورها همچنان در رتبه‌های نخست اجرای اعدام در این منطقه قرار دارند.
براساس گزارش جدید سازمان عفو بین‌الملل، چین، ایران، عراق، عربستان سعودی و آمریکا، جایگاه اول تا پنجم تعداد اعدام‌ها در جهان را از آن خود کرده‌اند. بر این اساس، مجموع اعدام‌ها در چین با داشتن جمعیت بیش از یک میلیارد و سیصد میلیون نفر، بیشتر از سایر کشورها بوده است.
تعداد اعدام‌ها در عراق نیز نسبت به سال ۲۰۱۱، تقریبا دو برابر شده است و دست کم ۱۲۹ نفر در سال گذشته میلادی در این کشور اعدام شده‌اند. این عدد در عربستان سعودی، دست‌کم ۷۹ نفر بوده که اغلب به صورت مراسم عمومی گردن‌زنی اجرا شده است.
این تعداد در کشور ایالات متحده که تنها کشور قاره آمریکاست که مجازات اعدام در آن اجرا شده، ۴۳ نفر بوده است که اغلب آنها در ایالت تگزاس اجرا شده‌اند. علی‌رغم لغو مجازات اعدام در اغلب ایا‌لت‌های آمریکا، این مجازات همچنان در برخی ایالت‌ها اجرا می‌شود.
براساس گزارش عفو بین‌الملل، تعداد اعدام‌ها در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال ۲۰۱۱، دو نفر بیشتر بوده و بدون محاسبه چین، دست‌کم۶۸۲ نفر در سراسر جهان اعدام شده‌اند.
این گزارش همچنین می‌گوید که در حال حاضر، حداقل ۱۴۰ کشور، مجازات اعدام را رسما لغو کرده‌اند یا از صدور و اجرای آن سرباز می‌زنند. براساس اعلام سازمان عفو بین‌الملل، در مجموع دید منفی نسبت به اعدام مجرمان در دنیا در حال گسترش است.
آمار بالای اعدام در ایران
ایران درحالی رتبه نخست خاورمیانه و رتبه دوم جهان را از نظر تعداد اعدام از آن خود کرده که گروه‌های حقوق بشر همواره از آمار بالای اعدام در ایران انتقاد کرده‌اند اما مقام‌های قوه قضائیه جمهوری اسلامی این انتقادها را «سیاسی» دانسته و گفته‌اند که احکام این کشور ازجمله اعدام براساس قانون مجازات اسلامی اجرا می‌شود.
در همین راستا، احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران در تازه‌ترین گزارش خود گفته است که در حدود ۲۹۷ اعدام توسط دولت ایران طی سال گذشته اعلام شده اما تعداد واقعی آن حدود ۴۸۹ تا ۴۹۷ اعدام بوده است.
احمد شهید با انتقاد از افزایش استفاده از مجازات اعدام در ایران گفته است که برای جرائمی مانند مصرف الکل، زنا و یا قاچاق مواد مخدر ایران باید مجازات‌هایی با استانداردهای بین‌المللی در نظر بگیرد.
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سال گذشته خود نیز نسبت به «افزایش چشمگیر» اعدام‌ها در ایران هشدار داده و گفته بود که در سال ۲۰۱۱ میلادی، دست‌کم ۳۶۰ تن در این کشور اعدام شده‌اند.
در ایران اغلب برای جرایمی همچون قتل، فروش مواد مخدر، تجاوز، آدم‌ربایی و سرقت مسلحانه مجازات اعدام در نظر گرفته می‌شود، با این حال، در چند ماه اخیر برای جرائمی مانند مصرف الکل و زنا نیز مجازات اعدام در نظر گرفته شده است.
در چند سال گذشته، به ویژه اعدام مجرمان مواد مخدر در ایران شدت گرفته است، موضوعی که با اعتراض دیده‌بان حقوق بشر، سازمان غیر دولتی واقع در نیو‌یورک مواجه شد و خواستار توقف کمک‌های مالی آژانس‌های سازمان ملل و سایر ارگان‌های بین‌المللی به برنامه مبارزه با مواد مخدر ایران شد.
