پایه ستونهای کاخ اختصاصی کوروش که به کاخ نشیمن و کاخ p کوروش معروف است در آستانه نابودی قرار گرفته است.
خبرگزاری مهر امروز یکشنبه، ۲۳ بهمن ماه با انتشار گزارشی دلیل تخریب این بنا را که یکی از سازههای پاسارگاد است، نفوذ آب باران در گذر زمان اعلام کرده است.
سلیمان محمودی، کارشناس میراث فرهنگی هم با تایید این موضوع گفته است که شاید باور تخریب آثار باستانی بر اثر باران دشوار باشد اما به دلیل روان بودن آب باران، آب در درزها و شکافهای سازهها نفوذ کرده و باعث افزایش ترکها میشود.
آقای محمودی در عین حال میگوید هنوز راه حلی برای این مشکل پیدا نشده است.
تعدادی از کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند که میتوان با تعبیه سقفی روی این مجموعه که در فضایی باز قرار دارد به عنوان پوشش از افزایش این تخریبها بر اثر باران و یخزدگی جلوگیری کرد.
در مقابل شماری دیگر این راهکار را باعث از بین رفتن منظره این سازه و اطراف آن ارزیابی میکنند.
این کاخ در ۲۳۰ متری شمال غربی«كاخ بارعام» و شمال شرقی «بوستان پاسارگاد» قرار دارد و به دلیل داشتن مختصات یک بنای مسکونی به «کاخ نشیمن» یا «اختصاصی» شهرت پیدا کرده است.
وجود رگههایی در سنگهای این بنا نشان میدهد که در دوران هخامنشی هم مرمتهایی بر روی آن انجام شده است.
اسفند ماه سال گذشته هم خبرگزاریها از آبگرفتگی در محوطه تخت جمشید و افزایش رطوبت خبر دادند.
تختجمشید یکی از قدیمیترین سازههای جهان است و عمر این محوطه باستانی حدود ۲۵۰۰ سال است. تخت جمشید نه فقط به دلیل سنگبرجستههای عظیم و نقشهای هنرمندانه، که به دلیل معماری دقیق و علمیاش مورد توجه است.
این بنای باستانی که سیستم فاضلاب دارد، اما در حال حاضر به دلیل گرفتگی مسیرهای انتقال آب، امکان خروج آب باران از محوطه میسر نیست و این محوطه تاریخی دچار آبگرفتگی شده است.
کارشناسان با هشدار نسبت به این وضعیت از ایجاد ترکهایی در سازههای این بنا خبر دادند که در نتیجه بارانهای اسیدی و شرایط آب و هوایی ایجاد شده است.
مازیار کاظمی، مدیر پیشین تختجمشید، در گفتوگو با پایگاه خبری هنر تاکید میکند که آبگرفتگی تخت جمشید اتفاق تازهای نیست و طی سالهای اخیر در فصل بارندگی، مجموعه دچار آبگرفتگی میشد.
به گفته این کارشناس مرمت آثار تاریخی، کانالهای دفع آبهای سطحی در سالهای ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ در دو فاز لایروبی شد، اما این فرآیند به دلیل تامین نشدن بودجه فاز سوم ناتمام ماند.
به جز این، گسترش روند تخریب در تختجمشید، رشد گلسنگها روی نقشبرجستهها و آلودگیهای محیطی از جمله بارانهای اسیدی ناشی از فعالیت کارخانه پتروشیمی مرودشت، طی چند سال اخیر نگرانی کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی را به دنبال داشته است.
کاهش چشمگیر بودجه عمرانی و حفاظتی در تختجمشید یکی از عوامل گسترش آسیبها در دو سال گذشته اعلام شده است.
در سال ۱۳۸۷، یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان صرف مرمت و حفاظت از مجموعه شد. این مبلغ در سال ۱۳۸۸، به ۱۰۰ میلیون تومان رسید و از ابتدای سال ۱۳۸۹ تا به حال، بیشتر از ۵۰ میلیون تومان برای مرمت بقایای این سازه جهانی صرف نشده است.