بیکاری میان دانش‌آموختگان دانشگاه‌های کشور یکی از معضلات جدی این گروه از اجتماع است.

در حال حاضر 20 درصد تحصیلکرد‌های بالاتر از لیسانس در ایران بیکار هستند. بنا به نقل از رییس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، سه تا چهار درصد بیکاری در جامعه مربوط به افراد زیر دیپلم است و بیشترین تعداد بیکاران در کشور را تحصیلکرده‌های ارشد دانشگاه تشکیل می‌دهد.

هر سال 800 هزار دانش‌آموخته دانشگاه به بازار کار کشور وارد می‌شود. اما مساله این است آیا شغلی برای آن‌ها وجود دارد؟

واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست در گزارش اخیر خود، نیروی کار ایران در سال گذشته را 23 میلیون و 700 هزار نفر و نرخ بیکاری را 12.3 درصد اعلام و پیش‌بینی کرد که این شاخص‌ها در سال جاری میلادی به ترتیب 24 میلیون و 300 هزار نفر و نرخ بیکاری 12.5 درصد خواهد بود.

با این حال برخی کارشناسان معتقدند نرخ بیکاری در جامعه ایران بسیار بالاتر از این رقم است، چرا که جمعیت قابل توجهی بیکاری پنهان دارند.

گفته می‌شود یکی از اهداف دولت محمود احمدی‌نژاد کاهش نرخ بیکاری تا رقم 8.4 درصد بوده است.

پیش‌بینی می‌شود در سال 1390 شمار افراد دارای شغل ایران به 26 میلیون و 400 هزار نفر خواهد رسید که این میزان برای سال 1391 معادل 27 میلیون نفر پیش‌بینی شده است.

همچنین اگر برای کاهش نرخ بیکاری برنامه مدونی اجرا نگردد تا سال 1390 نرخ بیکاری به 15 درصد نیز نزدیک خواهد شد.

وزیر کار نرخ بیکاری مدنظر برای برنامه پنجم توسعه را هفت درصد با نرخ مشارکت 42 درصد اعلام و عنوان کرد که برای تحقق این نرخ بیکاری، سالانه یک میلیون و 500 هزار شغل باید ایجاد شود.

چندی پیش معاون وزیر کار در مورد اهداف برنامه پنجم توسعه اقتصادی گفته بود: در برنامه پنجم توسعه نرخ رشد اقتصادی تا سال 93 باید هشت درصد شود و نرخ بیکاری نیز در این برنامه به هفت درصد کاهش یابد.

برای حل معضل بیکاری در کشور باید حداقل سالی یک میلیون و 200 هزار تا یک میلیون و 500 هزار فرصت شغلی جدید فراهم شود.

ایجاد فرصت‌های شغلی در کشور، توجه برنامه‌ریزان را به سوی بخش خصوصی جلب کرده است، اما به نظر می‌رسد فعالیت بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف با مشکلات عدیده‌ای مواجه است.

از سوی دیگر، برخی شاغلان در اثر تحولات اقتصادی، شغل‌های خود را از دست داده‌اند. این مساله نیز به آهستگی مسبب بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی خواهد بود.

گفته می‌شود سازمان تامین اجتماعی برای جلوگیری از بیکار شدن شاغلان 100 میلیارد تومان به وزارت کار قرض داده است. اما هنوز برنامه روشنی برای محل مصرف این بودجه اعلام نشده است.