نمایندگان مجلس ایران به دو فوریت طرح اصلاح ماده ۱۹۷ آیین نامه داخلی مجلس که ناظر بر سوال از رئیس جمهوری است روز سهشنبه، ۲۲ فرودین رای دادند.
به گزارش خبرگزاریها، در این طرح که توسط علی مطهری ارائه شده به جز اصلاح آییننامه دو تبصره هم به آن اضافه شد که بر اساس آن اگر هنگام طرح سوال از رئیس جمهوری، نمایندگان شش جواب را غیر قابل قبول تشخیص دهند زمینه استیضاح او فراهم میشود.
در این طرح آمده است که نمایندگان میتوانند بعد از پاسخهای رئیس جمهوری به صورت جداگانه برای جوابها رایگیری کنند و در صورت قانع نشدن بر سر هر سوالی آن را به قوه قضائیه ارسال کنند.
به این ترتیب اگر نمایندگان از مجموع پاسخها، شش توضیح رئیس جمهوری را ناکافی دانستند مقدمات استیضاح رئیس قوه مجریه با رعایت اصل ۸۹ قانون اساسی فراهم میشود.
مدت طرح سوال از طرف نمایندگان هم به ۴۰ دقیقه و زمان پاسخگویی رئیس جمهوری هم به ۶۰ دقیقه افزایش پیدا کرده است.
در این طرح پیش بینی شده است که تعداد سوالات حداکثر باید شش تا باشد و نمایندگان و رئیس جمهوری میتوانند زمان خود را به دو بخش تقسیم کنند.
به این ترتیب که در بخش اول سوالات قرائت میشود و رئیس جمهوری پاسخ میدهد و در مرحله دوم اگر ابهامی نسبت به جوابها وجود داشت از سوی نمایندگان مطرح میشود تا رئیس کابینه جواب خود را ارائه کند.
از مجموع ۲۰۱ نماینده حاضر در مجلس ۱۳۸ نفر به این طرح رای موافق، ۳۱ نفر رای مخالف و ۱۳ نماینده هم نظر ممتنع خود را اعلام کردند.
علی مطهری، نماینده منتقد دولت و طراح این طرح در این باره گفته که تجربه اخیر سوال از رئیس جمهوری ضعفهای ماده ۱۹۷ آیین نامه داخلی مجلس را مشخص کرده است.
این نماینده اصولگرا توضیح داده که محدودیت آیین نامه باعث شده بود که بعد از حضور محمود احمدی نژاد در مجلس، نمایندگان نتوانند سوال خود را به درستی مطرح کنند و تنها بعد از خروج او از مجلس بود که نمایندگان توانستند نظرات خود را در قالب تذکر بیان کنند.
محمود احمدینژاد ۲۴ اسفند برای پاسخ به ۱۱ سوال نمایندگان در مجلس حاضر شد، که پاسخهای او اعتراض تند نمایندگان مجلس را برانگیخت.
حالا علی مطهری میگوید با تصویب نهایی این طرح نمایندگان میتوانند به شکل بهتری طرح سوال از رئیس جمهوری را عملی کنند.
موافقان و مخالفان طرح چه گفتند؟
در جریان رسیدگی به این طرح اسدالله عباسی و مهدی كوچکزاده به عنوان مخالف و محمد دهقان و غلامرضا مصباحیمقدم هم در موافقت با آن صحبت كردند.
اسدالله عباسی، نماینده رودسر و مخالف این طرح هدف نمایندگان از اصلاح آییننامه سوال از رئیس جمهوری را سیاسی دانست و گفت که تصویب این طرح اقتدار رییس جمهوری را زیر سوال میبرد.
این نماینده اصولگرا، موافقان این طرح را متهم کرد که به دلیل تبلیغات برای مرحله دوم انتخابات اصلاح آییننامه داخلی را در حالی که طرحها و لوایح مهمتری در مجلس وجود دارد، مطرح کردهاند.
او پیشبینی کرد این افراد از هفته آینده هم شروع به جمعآوری امضا برای طرح سوال از رئیس جمهوری در قالب آیین نامه جدید میکنند.
به زعم این نماینده مجلس تصویب این طرح میتواند قدرت مجلس را افزایش دهد و زمینه تبدیل نظام ریاست جمهوری را به نظام پارلمانی فراهم کند.
آقای عباسی با انتقاد از این موضوع گفت که رئیس جمهوری با رای مردم انتخاب میشود و در واقع از مجلس رای اعتماد نمیگیرد که مجلس اعتماد خود را از رئیس قوه مجریه سلب کند.
یکی از موافقان اصلاح آیین نامه سوال از رئیس جمهوری اما این طرح را كاملا شفاف ارزیابی کرد و گفت که آیین نامه این طرح هم باید اصلاح شود تا در آینده با مشکل مواجه نشویم.
محمد دهقان اصلاح آیین نامه را مسالهای بیارتباط به اقتدار رئیس جمهوری و نظام پارلمانی دانست و یادآور شد که ناكارآمدی آیین نامه داخلی مجلس اسفندماه و همزمان با اولین تجربه سوال از رئیس جمهوری مشخص شد که باید اصلاح شود.
او پیشنهاد اصلاحیه نمایندگان در خصوص ارایه سوالات به قوه قضاییه را كاملا قانونی و مطابق پیش بینی دانست که در قانون اساسی آمده است.
صبح چهارشنبه ۲۴ اسفند محمود احمدینژاد رئیسجمهوری ایران بعد از چند ماه رایزنی، برای پاسخ به ۱۱ سوال نمایندگان در مجلس حاضر شد.
اولین تجربه سوال از رئیس جمهوری در تاریخ جمهوری اسلامی اما به دلیل لحن پاسخهای محمود احمدینژاد که همراه با کنایه و طنز بود انتقاد شدید نمایندگان را به دنبال داشت.
رئیس جمهوری ایران بارها در جلسه مجلس گفت که او و نمایندگان دارند شوخی میکنند و سوالهای مطرح شده را غیرمرتبط دانست.
نمایندگان مدافع محمود احمدینژاد معتقد هستند که او در فضایی دوستانه، توام با رفاقت و به دور از همه چالشها و تنشهای تبلیغاتی دشمنان پاسخهای خود را ارائه کرد.
نمایندگان منتقد اما میگویند که محمود احمدینژاد هر کدام از سوالات را که از نظر خودش اهمیت داشت پاسخ داد و پررنگ کرد و از سوالات دیگر به راحتی گذشت.
در ادامه این انتقادها، هفت نماینده اصولگرا ۲۵ اسفند ماه در بیانیهای گفتند که پاسخهای او «موجب وهن جمهوری اسلامی» شده و زمینه کدورت و اختلاف و کشمکش جدیدی را فراهم کرده است.
آقای مطهری هم هشتم فرودین با انتقاد از محمود احمدینژاد تاکید کرد مجلس به دلیل شرایط جهانی فعلا «با او میسازد» و گرنه احمدینژاد را استیضاح میکرد.
مطابق اصل ۸۸ قانون اساسی، یک چهارم نمایندگان یعنی ۷۳ نفر باید برای سوال از رئیسجمهوری امضا کنند.
طرح سوال از محمود احمدینژاد، روز پنجم تیرماه با ۱۰۰ امضا به هیئت رئیسه مجلس ارائه شده بود.