معاون امور تالابهای دفتر زیستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وقوع چند خودسوزی در تالابهای ایران، این موضوع را علامت خطرناک افت سطح آبهای زیرزمینی در مناطق مختلف ارزیابی کرد.
مسعود باقرزاده کریمی امروز چهارشنبه، ۲۳ فرودین ماه به خبرگزاری فارس گفت که محیط زیست ایران از مدتها قبل درباره افت سطح آبهای زیرزمینی در مناطق مختلف ایران هشدار داده است.
معاون امور تالابهای دفتر زیستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست این موضوع را یکی از خطرناکترین مسائل حوزه منابع طبیعی برشمرده است.
به گفته آقای باقرزاده تا وقتی که بتوانیم تالابها را با وضعیت طبیعیشان ببینیم نشاندهنده بالا بودن سطح آب زیرزمینی است چراکه تالاب نشاندهنده فرایند طبیعی رسیدن سطح آب زیرزمینی به سطح زمین است.
او توضیح داد وقتی تالابی خشک میشود نشاندهنده آن است که آب موجود در منطقه کم شده است.
این مقام سازمان محیط زیست در این ارتباط خودسوزی در تالاب پریشان کازرون را نمونهای از وضعیت برشمرده ذکر کرد.
بعد از خشک شدن پیتلندها شرایطی برای تالابها بهوجود میآید که به «خودسوزی» تالابها معروف شده است. طی این فرایند از درون تالاب بخارهای خاکستری رنگ بیرون میآید.
پیتلند مجموعه بقایای گیاهی انباشته شده غیر اکسید یا نیمه اکسید شده است که شرایط برای اکسیداسیون این گیاهان در حالت طبیعی به علت اشباع بودن آب تالاب میسر نیست.
اما همزمان با خشک شدن تالاب شرایط هوازی برای تودههای گیاهی انباشته شده بهوجود میآید و در این شرایط به علت اینکه فعالیتهای میکروارگانیسمها انرژیزا و گرمازا است این گرما باعث تولید حرارت و آتش میشود.
معاون امور تالابهای دفتر زیستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست در این ارتباط خواستار احیا و رساندن آب به تالاب های کشور شد و گفت که از سوی این سازمان هم تلاشهایی مانند در نظر گرفتن سهم آب برای تالاب پریشان صورت گرفته است.
بر این اساس وزارت نیرو باید از منابع آب سد نرگسی ۶۰ میلیون متر مکعب آب به سوی تالاب پریشان سرریز کند. میزان آبی که تنها میتواند بخشهایی از تالاب را نجات دهد.
خبرگزاریها از اواخر دیماه سال گذشته از وقوع پدیدهای نادر در تالاب پریشان خبر دادند و نوشتند که این دریاچه دچار خودسوزی شده است. یعنی به دلیل تداوم خشکی لایههای مواد آلی زیر بستر خشک دریاچه مشتعل شده به طوری که علاوه بر خارج شدن دود، در برخی از قسمتها آتش هم شعلهور شده است.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم ۱۶ بهمن سال گذشته نسبت به خودسوزی تالاب پریشان کازرون و کانی برازان آذربایجان غربی هشدار داد.
علی اصغر محمدی فاضل گفت که کمآبی وضعیت این تالابها را بحرانی کرده و علی رغم تلاشهای صورت گرفته برای خاموش کردن آتش، حال تالاب «پریشان» همچنان نامساعد است.
تالاب پریشان یکی از معدود دریاچههای آب شیرین جهان است که در ۱۲ کیلومتری جنوب شرق کازرون قرار دارد و از چشمههای حاشیه جنوبی زاگرس تغذیه میکند. ۹۰ درصد چشمههای تامین کننده آب تالاب پریشان به دلیل بارندگی کم و خشکسالیهای پی در پی در سالهای گذشته خشک شده است.
در سالهای اخیر کارشناسان و حامیان محیط زیست درباره تهدید تالابهای ایران هشدار دادهاند. بر اساس گزارشی که سه سال پیش منتشر شد ایران با هفت تالاب در خطر جهان صدرنشین فهرست تالابهای در خطر جهان قرار دارد.
نتایج منتشر شده از شاخص جهانی عملكرد زیست محیطی سال ۲۰۱۲ میلادی هم حکایت از سقوط ۳۶ پلهای ایران در میان ۱۳۲ كشور جهان حکایت دارد. بر اساس این گزارش ایران در در رتبه ۱۱۴ جهان قرار دارد.
کارشناسان محیط زیست به عواملی دیگری همچون ورود فاضلابهای صنعتی و کشاورزی، تخریب جنگلهای بالادست و افزایش ورود رسوب به داخل تالاب، احداث جاده، آلودگیهای نفتی، تغییر کاربری و وارد کردن گونههای جانوری و گیاهی غیر بومی به عنوان عوامل تخریب تالابهای ایران اشاره میکنند.
ایران در طول یک دهه گذشته همواره با مشکل خشکسالی روبهرو بوده و براساس گزارش نهادهای رسمی، در طول ۵۰ سال گذشته، میزان بارندگی در کشور ۲۴ درصد کاهش داشته و میانگین بارش از مهرماه سال گذشته تا شهریور، ۱۸۲ میلیمتر بوده است.
در همین رابطه، رئیس مرکز ملی خشکسالی ایران ۱۸ فروردین ماه اعلام کرد که طی اسفند ماه گذشته، بیش از ۹۳ درصد از کل مساحت ایران تحت تاثیر خشکسالی با شدتهای متفاوت قرار گرفته است.