معاون طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست هشدار داد اگر برداشتهای غیر قانونی از کانالهای آب که به تالاب گاو خونی میریزد پایان نیابد برای همیشه شاهد نابودی تالاب گاوخونی میشویم.
علی اصغر محمدی فاضل روز شنبه، ۲۸ مرداد به خبرگزاری ایلنا گفت که بعد از بازدید اخیر از تالاب گاوخونی در اصفهان مشاهده کرده که بخشهای زیادی از این تالاب خشک شده است.
او در عین حال تاکید کرد که هنوز برآورد نشده چند درصد تالاب خشک شده است.
معاون طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست با انتقاد از مدیران سازمان آب منطقهای اصفهان آنها را به بیتوجهی نسبت به وضعیت تالاب گاوخونی متهم کرد و گفت: آبی که از تصفیه خانه فاضلاب شهر اصفهان خارج میشود به تالاب نمیرسد.
آقای محمدی فاضل توضیح داد این در حالی است که ابتدای این کانال پر از آب است اما در انتها خشک میشود.
این مقام محیط زیست دلیل این موضوع را برداشت غیر قانونی و مسابقه مانند برای برداشت بیشتر بین ساکنان محدوده کانال آب اعلام کرد.
به گفته معاون طبیعی سازمان محیط زیست هر چند که مقابله با برداشت غیر قانونی آب که عمدتا از سوی کشاورزان برداشت میشود میتواند به تولیدات کشاورزی روستاییان آسیب برساند اما در صورت بیتوجهی به این موضوع هم در بلند مدت تالاب کاوخونی به طور کامل نابود میشود.
او پیش بینیکرد نابودی تالاب زندگی روستاییان اطراف تالاب را تحت تاثیر قرار دهد و در نهایت باعث تخریب زمینهای کشاورزی آنها شود.
معاون طبیعی سازمان محیط زیست، احیای این تالاب را وقتی ممکن دانست که تمام مقامات مسئول به ویژه مدیران منطقهای و استان اصفهان دست به کار شده و همچنین افکار عمومی هم درباره وجود این تالاب توجیه شود. به زعم او، نجات تالاب گاوخونی از نجات دریاچه ارومیه کم اهمیتتر نیست.
از جمله راههای پیشنهادی رهاسازی آب از بالادست تالاب و همچنین استفاده از خروجی آب تصفیهخانه اصفهان است.
تالاب گاوخونی یکی از ۲۲ تالاب ثبتشده در فهرست رامسر است که در جنوب شرق اصفهان قرار دارد. از چند سال پیش و به دنبال کم آبی و خشک شدن زایندهرود، برداشت بیرویه آب در بالادست این تالاب و سرازیر شدن فاضلابهای صنعتی و خانگی، گاوخونی را که روزگاری بزرگترین و مهمترین گستره آبی در مرکز ایران بود، تبدیل به شورهزار کرده است.
بهمن ماه سال گذشته محمود سلطانی، کارشناس محیط زیست با هشدار نسبت به وضعیت تالاب گاوخونی احتمال داد که نام تالاب گاوخونی در لیست مونترو (تالابهای در خظر نابودی) قرار بگیرد.
این فعال زیست محیطی در عین حال گفت هر چند نام تعدادی دیگری از تالابهای ایران در سالهای گذشته در این لیست قرار گرفته اما از سوی سازمان محیط زیست اقدامی برای نجات آنها و حذف نام از این لیست صورت نگرفته است.
به گفته آقای سلطانی، مرگ گاوخونی در چند دهه اخیر همزمان با فعالیتهای بیش از ظرفیت صنعتی و عمرانی در اصفهان رقم خورد. این کارشناس محیط زیست توضیح داد که در این بین بیش از حد از آب زایندهرود، یعنی منبع اصلی تغذیه تالاب گاوخونی استفاده شد. در نتیجه این روند تنها اندکی آب تلخ و شور به این تالاب سرریز شد.
رعایت نشدن حق آبه و تصور نادرست بعضی از مدیران درباره ارزش وجودی تالاب هم از دیگر موارد مورد اشاره این کارشناس بود.
پیش از این مسعود باقرزاده كریمی، مشاور معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست با انتقاد از عدم برنامه برای نجات تالاب گاوخونی گفته بود چرا باید در زمینهای اطراف اصفهان محصولاتی مانند برنج كاشته شود كه تولید آن به آب فراوان نیاز دارد.
در همین راستا، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران آبان سال گذشته خبر داد که از ۱۰۰ تالاب ایران، تنها ۲۴ درصد از آنها به ثبت بین المللی رسیدهاند و بر اساس گزارشی که چهار سال پیش منتشر شد، ایران با ۷ تالاب در خطر، در صدر فهرست تالابهای در خطر جهان است.
در سالهای اخیر کارشناسان و حامیان محیط زیست درباره تهدید تالابهای ایران هشدار دادهاند و رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس هم ۲۲ خرداد با هشدار نسبت به وضعیت حاکم بر محیط زیست ایران تاکید کرد با توجه به خطرات موجود باید دولت، قوه قضاییه و مجلس شرایطی را فراهم کنند تا سیطره تخریب کنندگان محیط زیست از سر طبیعت برداشته شود.
منبع اصلی تغذیه تالابها آب است و کارشناسان محیط زیست خدمات تالابها به محیط زیست و انسانها را تنظیم جریانهای سطحی، جلوگیری از نفوذ آبهای شور به آبهای سطحی و زیرزمینی، حفظ سیمای طبیعی زمین در برابر نیروهای طبیعی مانند فرسایش بادی، نگهداری رسوبها، نگهداری مواد غذایی، پاکسازی مواد سمی و آلوده، تولید فرآوردههای طبیعی مانند آب، انرژی، آبزیان و علوفه، حفظ گونههای وحشی و جاذبههای گردشگری بیان میکنند.