مذاکرات ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه، ۲۵ اردیبهشت ماه در وین و پشت درهای بسته آغاز می‌شود.
این اولین دور مذاکرات ایران و آژانس پس از سه ماه تعویق است. سه ماه پیش بازرسان آژانس برای بازدید از تاسیسات هسته‌ای ایران و گفت و گو با مقامات ایرانی به تهران آمدند، اما پس از ترک ایران، این سفر را «بی‌ثمر» خواندند. اختلاف دو طرف بر سر بازدید از یک سایت نظامی در ایران بوده است.
سایت نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران، سایتی است که جمهوری اسلامی در دومین سفر هیئت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اوایل اسفند گذشته، اجازه بازید از آن را صادر نکرد.
فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، گفته بود که تصمیم‌گیری درباره بازدید از پارچین به مسئولان نظامی کشور مربوط می‌شود.
در آن زمان آقای آمانو با ابراز ناراحتی از این که ایران به بازرسان اجازه بازدید از پارچین را نداده، گفته بود که تحقیقات باید حول اولویت‌های آژانس صورت گیرد و نه ایران.
در همین رابطه، علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین به تازگی گفته که از سرگیری مذاکرات «تصمیم ایران برای همکاری با آژانس را ثابت می‌کند و مهر تاییدی است بر بی‌اساس بودن ادعای مطرح شده علیه ایران، و نشان می‌دهد که همه فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، صلحآمیز است.»
برونو ترتریس، پژوهشگر ارشد بنیاد تحقیقات راهبردی در پاریس نیز در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه تاکید کرده که مذاکرات دو روزه ایران و آژانس در وین و پشت درهای بسته، آزمون خوبی برای ارزیابی تصمیمات هسته‌ای ایران خواهد بود.»
مارک فیتزپاتریک از موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک لندن نیز گفته است: قدرت‌های جهانی از نزدیک مذاکرات بین ایران و آژانس را دنبال خواهند کرد تا ببینند هیچ نشانی از تغییر موضع ایران و همراهی‌اش وجود دارد یا نه.
در عین حال او هشدار داده که اگر ایران از نشانه‌های مثبت به عنوان اهرمی برای چانه‌زنی در مذاکرات استفاده کند، این مقدمه بدی برای مذاکرات بغداد خواهد بود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از سفر سه ماه پیش کارشناسان خود به ایران اعلام کرد که این کشور به بازرس ارشد آژانس اجازه دسترسی به سایت نظامی پارچین را نداده است. در نوامبر سال گذشته، آژانس در گزارشی که درباره برنامه‌های هسته‌ای ایران منتشر کرد، ایران را متهم کرد که در این سایت نظامی آزمایش‌های انفجار اتمی انجام داده است.
در همین رابطه، هفته گذشته یک مؤسسه امنیتی آمریکایی اعلام کرد تصاویر ماهواری نشانگر «فعالیت‌های جدید» در سایت نظامی پارچین و احتمالاً «شست‌و شو» یکی از ساختمان‌های این سایت است که قرار است دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل از آن بازرسی کند. ایران این گزارش را «شوخی» دانسته است.
از طرف دیگر، مذاکرات ایران و آژانس اتمی در حالی در وین برگزار می‌شود که مقدمه‌ای برای دور دوم مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ محسوب می‌شود این مذاکرات قرار است سوم خردادماه در بغداد برگزار شود.
ایران و گروه ۱+۵ پس از پانزده ماه وقفه، در فروردین ماه مذاکرات اتمی خود رادر استانبول از سر گرفتند؛ مذاکراتی که از نظر آمریکا گامی مثبت بود و قرار است دور دوم آن سوم خرداد در بغداد ادامه یابد.
در همین راستا دیروز مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ابراز امیدواری کرد که در دور تازه مذاکرات اتمی گروه ۱+۵ با ایران در بغداد، شاهد آغاز موفقیت برای «پایان برنامه تسلیحات اتمی ایران» باشد.
غرب می‌گوید که برنامه هسته‌ای ایران پوششی برای ساخت بمب اتم است و اگر این کشور می‌خواهد نسبت به صلحآمیز بودن برنامه هسته‌ای اطمینان دهد، بازرسی‌های از پیش اعلام نشده آژانس و محدودکردن ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم را بپذیرد.
مقام‌های ایران همواره درخواست‌های شورای امنیت سازمان ملل برای تعلیق غنی‌سازی اورانیوم را رد کرده‌اند، فرآیندی که اهداف و کاربرد نظامی و غیرنظامی دارد.
