مدیر انتشارات چشمه به سخنان معاون فرهنگی وزارت ارشاد درباره دلایل لغو امتیاز این نشر پاسخ داد.
حسن کیائیان، مدیر نشر چشمه امروز ۲۰ خردادماه در جوابیه‌ای که خبرگزاری کار ایران، ایلنا آن را منتشر کرده، گفته‌های معاون امور فرهنگی ارشاد درباره «تخلفات» نشر چشمه را تکذیب کرد.
آقای کیائیان درباره سخنان بهمن دری در مورد این‌که نشر چشمه کتابی را برای اخذ مجوز به ارشاد فرستاده که به زعم او در آن به امام سوم شیعیان توهین شده، گفت: این اثر سومین نمایش‌نامه از سه‌گانه‌ای بود که دو بخش اول و دوم آن به نامهای پل و اسب‌ها پیش‌تر روی صحنه آمده و در برخی از جشنواره‌های مذهبی برنده جوایزی نیز شده بودند.
مدیر نشر چشمه ادامه داده است: طرح اولیه این نمایش‌نامه توسط مسئولان بخش تئاتر تأیید شده بود و دست‌نوشته‌ی آن در سال ۱۳۸۹ برای انتشار همزمان با اجرای نمایش‌نامه به این نشر سپرده شد که حروفچینی و برای بررسی تحویل اداره کتاب وزارت ارشاد شد.
به گفته حسن کیائیان، «این نمایش‌نامه در زمان اجرا به مشکل برخورد و مؤلف پس از قطع امید از روی صحنه بردن آن از نشر چشمه خواست تا از انتشار آن انصراف دهد و این انتشاراتی هم در همان زمان طی نامهای به اداره‌ی کتاب خواستار عودت اثر به ناشر شد و به این ترتیب پرونده کتاب بسته شد.»
معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد ۱۸ خرداد ماه در مصاحبه با روزنامه جام جم، متعلق به تلویزیون دولتی ایران در این‌باره گفته بود: آقای کیائیان مدیر نشر به دفتر من آمد و گفت والله من این کتاب را نخواندم. خب برادر من ما به شما پروانه نشر داده‌ایم که شما کتاب‌ها را بخوانید. مگر می‌شود من یکی را بکشم بگویم من نفهمیدم. متوجه نشدم؟
مدیر نشر چشمه در پاسخ با اشاره‌ای کنایه‌آمیز مبنی بر این‌که «ایشان جزئیات گفت‌و‌گو را به یاد ندارند» گفت که در زمان ملاقات با او این اثر را خوانده بود و حتی فرازی از کتاب را به عنوان بخشی از پیام آن برای وی باز‌گو کرده است.
او به مضمون این بخش از کتاب پرداخت و گفت: چند روز پس از فاجعه عاشورا پیکی به حضور ام‌البنین می‌رسد تا خبر شهادت فرزندان‌شان را به ایشان بدهد. ابتدا می‌گوید فرزند کوچکت شهید شده است. ام‌البنین در پاسخ می‌گوید حسینم چه شد؟ پیک همچنان از شهادت سومین و دومین و سرآخر فرزند ارشد بانو، حضرت ابوالفضل، خبر می‌دهد و هربار از این مادر داغ‌دار پاسخ می‌شنود که: حسینم چه شد؟
مدیر نشر چشمه با طرح این سوال که «چه کسی می‌تواند این قسمت‌های کتاب را بخواند و متأثر نشود؟» تاکید کرده که امیدوار است با طرح بخشی از گفته‌های بین او و معاون فرهنگی ارشاد، آقای دری جزئیات آن جلسه را به یاد آورده باشد.
بهمن دری در مصاحبه با روزنامه جام جم، گفت که زمانی ناشر کتابی را ارائه می‌کند و غیرقابل انتشار تشخیص داده می‌شود، مساله خاصی نیست، ولی وقتی که تعداد کتاب‌های غیرقابل انتشار زیاد می‌شود و حجم اصلی کار ناشر را دربر می‌گیرد، آن هنگام نشان‌دهنده «نوعی کج‌روی و ترویج تفکری خاص و مضر و غلط است.»
حسن کیائیان این ادعای معاون فرهنگی را تکذیب کرد و گفت که براساس آمار موجود طی دو سال گذشته، کمتر از بیست درصد کتاب‌های ارائه شده توسط این انتشاراتی برای بررسی از سوی اداره کتاب غیر‌مجاز اعلام شده است و این با توجه به سخت‌گیری‌های بعضاً «غیرمتعارفی» است که در مورد نشر چشمه در سال‌های اخیر اعمال شده است.
او با بیان این‌که نشر چشمه در طول سی سال فعالیت خود، حتی یک صفحه بدون مجوز وزارت ارشاد، کتاب چاپ نکرده، لغو امتیاز نشر چشمه را «پاداش سی سال کارکردن در چهار‌چوب قوانین جاری» دانست.
معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد در مصاحبه خود با جام جم گفته بود که پروانه نشر چشمه لغو شده است و این ناشر نمی‌تواند کتاب جدیدی را برای عرضه به ارشاد ارائه کند.
آقای دری البته یادآور شده بود: لغو به این مفهوم نیست که فروشگاه و محل‌اش را پلمب کنند، بلکه می‌تواند به حالت کتابخانه‌ای و کتابفروشی به فعالیت‌اش ادامه دهد ولی کتاب تازه‌ای نمی‌تواند برای انتشار عرضه کند.
وزارت ارشاد در زمستان سال ۹۰، امتیاز نشر چشمه و انتشارات ثالث را به طور موقت لغو کرد. این اتفاق پس از آن افتاد که وزارت ارشاد از مدیران این دو نشر به اتهام «نشر اکاذیب» شکایت کرد.
موضوع شکایت در ارتباط با خبری بود که پنجم دی ماه جمعی از کتابفروشان خیابان کریم‌خان زند تهران اعلام کردند. آن‌ها که در کافه کتاب «کتابفروشی ویستار» میزبان شهردار منطقه شش تهران و جمعی از مسئولان شهری این منطقه بودند، از تعطیلی ۱۰۰ کتابفروشی در تهران، در یک سال خبر دادند.
معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد اما موضوع تعطیلی ۱۰۰ کتابفروشی در سطح تهران را «دروغ» دانسته و گفته بود که برای «روشنگری در افکار عمومی و جلوگیری از نشر اکاذیب»، از نشر چشمه و یک ناشر دیگر شکایت کرده است.
در نمایشگاه کتاب امسال نیز از حضور نشر چشمه و چند ناشر دیگر جلوگیری شد. در واکنش به این اقدام، نهم اردیبهشت ماه، ۱۶۳ نویسنده خبر تعلیق دو انتشارات چشمه و ثالث و همچنین جلوگیری از حضور نشر چشمه در نمایشگاه کتاب را «ناراحت‌کننده» خواندند.
امضاکنندگان این نامه خطاب به محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار آن شدند که در این وضعیت که صنعت نشر کشور هر روز ضعیف‌تر گشته و تیراژ کتاب‌ها به پایین‌ترین حد خود در این سال‌ها رسیده است، ترتیبی اتخاذ کنند تا تعلیق‌ها برداشته شود و ناشران با همان روال سابق به کارشان ادامه دهند.
نشر چشمه از سال ۱۳۶۴ دایر شده و در حوزه ادبیات داستانی، هنر و شعر، سیاست، اقتصاد، جامعه‌شناسی، فلسفه، تاریخ و علوم انسانی فعالیت می‌کند و نویسندگانی مانند احمد شاملو، محمود دولت‌آبادی، فریدون مشیری، علی‌اشرف درویشیان، صادق هدایت، هوشنگ ابتهاج و محمدرضا شفیعی کدکنی ازجمله شاعران و نویسندگان ایرانی هستند که با این موسسه انتشاراتی همکاری داشته‌اند.
