معاون پارلمانی، کنسولی و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه ایران گفته است که دولت دهم توانست با دلایل کارشناسی از قطع کامل رابطه ایران و بریتانیا بر اساس طرحی که مجلس قصد تصویب آن را داشت، جلوگیری کند.
حسن قشقاوی در گفتوگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا که امروز بیستم خرداد منتشر شده، افزوده است که «استدلال کردیم که قطع روابط در شرایط کنونی به مصلحت نیست و تا قبل از حادثه سفارت بریتانیا، طرح کاهش سطح روابط پیش رفت.»
اوایل آذر سال گذشته، تنش تازه در روابط تهران و لندن همزمان با حمایت بریتانیا از تشدید تحریمهای بینالمللی ایران در ارتباط با پرونده هستهای این کشور، شدت گرفت.
آقای قشقاوی فضای آن دوره را «سنگین» توصیف کرده و افزوده که «یکی از نمایندگان کمیسیون امنیت ملی به من اطلاع داد که در جلسه علنی، طرح قطع کامل روابط با دولت انگلیس راس ساعت هشت و سی دقیقه با قید دو فوریت مطرح خواهد شد.»
او تصریح کرده که این موضوع را ساعت ۱۱ شب با رئیسجمهوری و وزیر امور خارجه مطرح کرده و آنها به رئیس مجلس اطلاع دادند که او نیز منعکس کرد و در نهایت این طرح در مجلس به رای گذاشته نشد.
این مقام وزارت امور خارجه تاکید کرده: در حالی آن روز این طرح به رای گذاشته نشد که «به خاطر دشمنیها و خصومتهایی که انگلیسیها علیه» ایران داشتند، زمینه تصویب آن با رای قاطع نمایندگان وجود داشت.
به گفته آقای قشقاوی، «چه ما که استدلال میکردیم، بهتر است روابط تا سطح کاردار کاهش یابد و چه نمایندگان که خواستار قطع روابط بودند، عاشق جمال انگلیسیها نبودیم بلکه هر کدام دلیل کارشناسی داشتیم و این مسائل را از سر دلسوزی و منافع ملی مطرح میکردیم.»
او افزود که همراه با علی آهنی، معاون وقت اروپا و آمریکای وزارت خارجه که سفیر کنونی ایران در فرانسه است، در جلسه کمیسیون امنیت ملی که «افرادی از نهادهای دیگر هم بودند» برای نمایندگان «چهار تا پنج دلیل آوردیم که اکنون ضرورتی ندارد، آنها را مطرح کنم.»
در این راستا، مجلس ایران با تصویب دو فوریت طرح کاهش رابطه با بریتانیا در دوم آذر از وزارت امور خارجه خواست که سطح رابطه با این کشور را به کاردار تنزل دهد.
مجلس ایران همچنین ششم آذر با تصویب کلیات طرح دو فوریتی کاهش رابطه با بریتانیا، از وزارت امور خارجه ایران خواست که ظرف دو هفته آینده، سفیر بریتانیا را از ایران اخراج کند.
تنها دو روز پس از تصویب این طرح در هشتم آذر، سفارت بریتانیا در خیابان فردوسی و اقامتگاه دیپلماتیک بریتانیا در باغ قلهک مورد حمله گروهی از معترضان که خود را «دانشجو» معرفی کرده بودند، قرار گرفت و برای ساعاتی به اشغال موقت درآمد.
در واکنش به این حملات، دولت بریتانیا کارکنان سفارتخانه خود را از تهران خارج کرد و به کارکنان سفارت ایران در لندن نیز ۴۸ ساعت فرصت داد تا این کشور را ترک کنند.
در آن زمان، وزارت خارجه ایران در اولین واکنش خود به این رویداد، با ابراز تاسف اعلام کرده بود که رفتارهای برخی از معترضان «غیرقابل قبول» است و از مسئولان خواست «اقدامهای لازم و بررسیهای فوری» به عمل آورند.
یک هفته پس از جریان حمله به این سفارت، محمود احمدینژاد طرح مصوب مجلس درمورد «کاهش سطح روابط با انگلیس» را امضا و برای اجرا به وزارت خارجه ابلاغ کرد.
درآن زمان آقای قشقاوی گفته بود که وزارت خارجه تنها به دلیل مسائل کنسولی ایرانیان مقیم بریتانیا مایل به قطع رابطه با این کشور نبوده و این موضوع نه از سر عشق و علاقه به حوزههای مختلف روابط، بلکه به دلیل مسائل بیش از ۲۰۰ هزار ایرانی مقیم این کشور بود.
روابط سیاسی ایران و بریتانیا بعد از انقلاب همواره دچار تنش بوده است. اما با روی کار آمدن محمود احمدینژاد در ایران و اوجگیری مناقشه برنامه هستهای و انتخابات سال ۸۸ بر اختلافات دو طرف افزوده شد.