ایالات متحده روز چهارشنبه، ۱۴ تیرماه اعلام کرد درباره معاملات یک آژانس متعلق به سازمان ملل متحد با کشورهای تحریم شده از جمله ایران تحقیق میکند.
مکاتباتی که بین سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) و طرف ایرانیاش در آگوست ۲۰۱۰ ردوبدل شده و یک منبع نزدیک به این سازمان آن را در اختیار رویترز قرار داده، نشان میدهد که این سازمان که مقرش در ژنو قرار دارد و ۱۸۵ کشور از جمله ایران عضو آن هستند، به حکومت ایران تجهیزات تکنولوژی اطلاعات فرستاده است.
متیو پاریش، حقوقدان و از کارکنان شرکت بینالمللی حقوقی «هلمان فنویک ویلن» در دفتر ژنو احتمال داده است که انتقال این تجهیزات به ایران، تحریمهای سازمان ملل و اتحادیه اروپا را نقض کرده باشد.
این حقوقدان به خبرگزاری رویتر گفته است: درصورتی که این تجهیزات میتوانند استفاده نظامی داشته باشند، بنابراین امکان دارد که ممنوعیتهای بینالمللی در استفاده از تکنولوژیهای دوگانه زیر پا گذاشته شده باشد.
او همچنین، این موضوع را دستکم موجب «شرمساری سیاسی» دانسته است چراکه به زعم متیو پاریش، کمپانیهای خصوصی از معامله با ایران امتناع میکنند و این درحالی است که یک آژانس وابسته به سازمان ملل تحریمها را نقض کرده است.
براساس تحریمهای سازمان ملل که از سال ۲۰۰۸ به خاطر برنامه هستهای بحثانگیز ایران علیه این سازمان اعمال شده، هرگونه تهیه، فروش یا انتقال مجموعهای از کالاها و تکنولوژی ممنوع است. ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز ایران را تحت تحریمهای سختتری قرار دادهاند.
دیوید کندی، سخنگوی هیئت اعزامی آمریکا به ژنو در این باره به رویترز گفته است: ما از چندین کارمند سازمان جهانی مالکیت فکری بازجویی کردیم و همه اسناد مربوطه را خواستیم. اسناد چند پروژه را دریافت کردهایم و بررسیشان میکنیم.
او افزود: ما از کشورهای متحدمان خواستهایم تا از فرانسیس گری، دبیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری بخواهند که تحقیقی مستقل درباره پروژههای قبلی این سازمان در کشورهایی که تحت تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل هستند، انجام دهد.
در همین حال، اتحادیه کارکنان سازمان جهانی مالکیت فکری ابراز شکایت کردهاند که این سازمان با کمک به کره شمالی، ممکن است که دو قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرده باشد.
این اتحادیه در نامهای به رئیس واحد نظارت سازمان نوشته است که کمک دبیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری به کره شمالی برای راهاندازی «یک سیستم شبکه داخلی کنترل شده اینترانت»، باعث ایجاد دغدغههای اخلاقی شد، چون اگر کره شمالی به شهروندان خود اجازه استفاده از اینترنت را نمیدهد، چنین کمکی لازم نبود.
آقای گری، رئیس استرالیایی این سازمان که از سال ۲۰۰۸ این سمت را برعهده دارد، در پاسخ به خبرگزاری رویترز، ارسال تجهیزات به کشورهای تحت تحریم مثل کره شمالی را پذیرفته اما نپذیرفته است که انتقال این تجهیزات، باعث نقض تحریمهای سازمان ملل شده باشد.
یک سند دیگر در سازمان جهانی مالکیت فکری نشان میدهد که ارزش مالی سختافزارهای فرستاده شده به ایران ۵۰ هزار فرانک سوییس (۵۲ هزار و پانصد هزار دلار) بوده است.
فرانسیس گری تایید کرده که به کره شمالی نیز تجهیزات تکنولوژی اطلاعات فرستاده، اما ارزش مالی آن «کمتر از ۵۰ هزار فرانک سوییس» بوده است.
کشورهای غربی میگویند که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است، اما ایران این اتهام را رد میکند و میگوید که برنامه هستهایاش اهداف صلحآمیز دارد.
پس از آنکه ایران از تعلیق غنیسازی اورانیوم سر باز زد، شوای امنیت سازمان ملل در سالهای گذشته تحریمهای سنگینی را اعمال کرد.
سازمان جهانی مالکیت فکری یکی از ۱۶ آژانس تخصصی سازمان ملل است. این سازمان در سال ۱۹۶۷ برای تشویق آثار خلاقانه در راستای حمایت از مالکیت معنوی در جهان تاسیس شدو در حال حاضر ۱۸۴ کشور عضو آن هستند. مقر این سازمان در ژنو، سوئیس قرار دارد.