آژانس بینالمللی انرژی که سازمان دیدهبان نفت کشورهای غربی است، اعلام کرده طی ماه گذشته، تولید نفت عراق از مرز سه میلیون بشکه در روز عبور کرده در حالی که تولید نفت ایران، رقیب این کشور، به زیر این میزان سقوط کرده است.
روزنامه آمریکایی واشنگتنپست روز جمعه بیستم مرداد نوشت که تولید نفت ایران در ماه جولای، به زیر سه میلیون سقوط کرده و به حدود ۲ میلیون ۹۰۰ هزار بشکه رسیده که در بیست سال گذشته بیسابقه بوده است.
عراق در حالی از ایران در تولید نفت پیشی گرفته که آمریکا و اتحادیه اروپا از ابتدای ماه ژوئن تحریم شدید نفت علیه ایران را اجرایی کردند تا به گفته خودشان ایران را به شفافسازی اهداف برنامه هستهای خود مجبور کنند.
تحلیلگران اقتصادی و مدیران صنعت نفت به واشنگتنپست گفتهاند که در طول پنج سال گذشته، تولید نفت ایران در پی تحریمها تا حدود یک میلیون بشکه کاهش یافته اما خروجی تولید نفت عراق به افزایشی تا هشتصد هزار بشکه در روز رسیده است.
عراق با کمک یک میلیارد دلاری دولت آن به بخش نفت و گازش در حال پیشرفت است و شرکتهای بزرگی نظیر رویال داچ شل، بریتیش پترولیوم، اکسون موبیل، توتال فرانسه و لوک اویل روسیه در پروژههای آن سرمایهگذاری کردهاند.
به نوشته این روزنامه، هدف بلند مدت عراق این است که تا سال ۲۰۱۷ میلادی بتواند روزانه ۱۲ میلیون بشکه در روز نفت تولید کند هر چند که به گفته برخی کارشناسان اقتصادی، چنین هدفی بلندپروازانه است.
بنا بر اعلام آژانس بینالمللی انرژی، ایران طی سال گذشته میلادی، ۹۵ میلیارد دلار درآمد حاصل از فروش نفتخام داشته و عراق تنها ۷۱ میلیارد؛ طی چهار ماه اول امسال نیز، ایران ۲۲ میلیارد دلار و عراق ۲۴ میلیارد دلار از این راه درآمد کسب کرده است.
پیش از این خبرگزاری بلومبرگ گزارش داده بود که تحریمهای غرب علیه ایران موجب شده این کشور به عنوان سومین تولیدکننده نفت اوپک، روزانه ۱۳۳ میلیون دلار بابت کاهش صادرات نفت زیان کند.
براساس این گزارش از ابتدای ژوئیه سال جاری یعنی زمانی که تحریمهای غرب، خرید، حمل، امور مالی و بیمه نفت خام ایران را هدف قرار داد، صادرات نفت خام این کشور به روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه یا ۵۲ درصد کاهش یافته است.
این مقدار کاهش صادرات نفت خام سالانه ۴۸ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی دولت محمود احمدینژاد، معادل ۱۰ درصد از کل تولید ناخالص ملی، کم خواهد کرد.
بنا بر این گزارش، ایران از ماه مه سال ۲۰۰۰ جایگاه دوم را درمیان تولیدکنندگان اوپک حفظ کرده بود اما پس از تحریمهای غرب علیه نفت این کشور، به مقام سوم سقوط کرد.
عراق در حالی تولید نفت خود را افزایش داده که پیشتر فاینشنالتایمز گزارش داده بود ایران و عراق ائتلافی را در اوپک تشکیل میدهند که موجب نگرانی برخی کشورهای عضو این سازمان ازجمله عربستان سعودی و بروز اختلاف در این مجموعه خواهد شد.
اعضای این کارتل نفتی به دلیل تحریمهای گسترده علیه ایران، برسر موضوعاتی مانند قیمت موردقبول نفت، توازن میان عرضه و تقاضا و دبیرکل بعدی اوپک بهشدت اختلاف نظر دارند.
تولید نفت خام ایران به عنوان عضو مهم اوپک در سال گذشته میلادی روزانه سه میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه اعلام شده بود اما آژانس بینالمللی انرژی کمتر از سه ماه پیش اعلام کرد که صادرات نفت ایران از زمان اعلام تحریمها۴۰ درصد کاهش یافته است.
به گفته غرب، ایران با دریافت پول حاصل از فروش نفت که کشورهای خریدار به بانک مرکزی واریز کردهاند، برای پیشرفت برنامه هستهای خود استفاده کرده است.
درآمدهای نفتی ایران در شرایطی پایین آمده که از نوامبر گذشته ارزش پول رایج این کشور دربرابر دلار در بازار یک سوم کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی مانند گوشت، برنج و نان به شدت افزایش یافته است.