شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با صدور قطعنامهای از ایران انتقاد کرده که درخواست آژانس برای توقف غنیسازی اورانیوم را نادیده گرفته و به نگرانیها درمورد پژوهشهای احتمالی ساخت سلاح اتمی پاسخ نداده است.
این قطعنامه روز پنجشنبه ۱۳ سپتامبر (۲۳ شهریور) با رأی اکثریت ۳۵ عضو شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین صادر شد.
به گفته دیپلماتها که در این نشست غیرعلنی حضور داشتند، کوبا به این قطعنامه رأی منفی داده و سه کشور ازجمله مصر غایب بودند.
پیشنویس این قطعنامه روز چهارشنبه آماده شد و چین و روسیه همراه با دیگر اعضای گروه مذاکرهکننده هستهای۵+۱ به آن رأی مثبت دادند. آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان دیگر اعضای این گروه هستند.
در نشست اعضای شورای حکام آفریقای جنوبی پیشنهاد داد که پیش از صدور قطعنامه یک بند متمم به آن اضافه شود ، پیشنهادی که به گفته دیپلماتها با تغییر تنها چند واژه موجب تغییر لحن متن قطعنامه نسبت به ایران شد و زمان جلسه را برای بررسی این پیشنهاد سه ساعت به تعویق انداخت.
طبق متن پیشنهادی شورای حکام «ضروری است که ایران بیدرنگ اصول مورد توافق با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را اجرا کند تا نگرانیها درمورد ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هستهای خود را شفاف سازد.»
اما بند متمم پیشنهادی آفریقای جنوبی که به این بخش از متن قطعنامه اضافه شده، این است که «مادامی که این اصول موردتوافق حاصل شود»، ترکیبی که به گفته دیپلماتهای غربی موجب کم شدن فشارها روی تهران خواهد شد.
این پیشنهاد آفریقای جنوبی تاکیدی بر موضع گروه جنبش عدم تعهد نسبت به برنامه هستهای ایران است. این گروه از «فعالیتهای صلحآمیز» برنامه هستهای ایران حمایت کرده است. آفریقای جنوبی عضوی از شورای حکام آژنس و عضو گروه جنبش عدم تعهد است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از زمان ازسرگیری نشست با مقامهای مسئول برنامه اتمی ایران که از ژانویه شروع شد، بارها از این کشور خواسته با یک «نگرش منسجم» برای چگونگی اجرای تحقیقات آژانس موافقت کند.
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، چند روز پیش گفت که در مذاکرات میان ایران و آژانس هیچ نتیجه منسجمی حاصل نشده است.
واکنش ایران
علیاصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، «ساختار موجود شورای حکام» را زیر سؤال برده و اعلام کرده که قطعنامه شورای حکام وضعیت را پیچیده میکند و همکاری ایران و آژانس را به خطر میاندازد.
پس از صدور این قطعنامه آقای سلطانیه به خبرنگاران گفته است که اطلاعات رسیده به آژانس درمورد فعالیت در سایت نظامی پارچین «تحریف شده» است.
پاکسازی در پارچین
یک مقام آمریکایی که در نشست شورای حکام حضور داشته، ایران را به «تخریب مستمر یک ساختمان» در سایت نظامی پارچین متهم کرده است.
رابرت وود به حاضران در این نشست گفته است: ایران اقداماتی را در پارچین انجام داده که بهنظر میرسد در راستای تلاش برای نابود کردن شواهد فعالیتهای گذشته خود در این مرکز نظامی است.
دیدهبان هستهای سازمان ملل نسبت به فعالیتهای انجام شده در پارچین با استناد به «تصاویر ماهوارهای» ابراز نگرانی کرده و خواستار بازرسی از این سایت شده است.
ایران با اعلام این که پارچین یک سایت نظامی است و فعالیت هستهای در آن انجام نشده، گفته است که دلایل آژانس برای بازرسی از پارچین قانع کننده نیست.
ایران هم چنین اهداف برنامه هستهایاش را صلحآمیز اعلام کرده و گفته که قصد دارد از اورانیوم غنی شده برق تولید کند. اگر اورانیوم در درجات بالا غنی شود در سوخت کلاهک هستهای کاربرد دارد.
قطعنامه شورای حکام دو روز پس از تهدیدهای تکراری اسرائیل درمورد حمله به ایران صادر شده اما دولت آمریکا ادامه دیپلماسی همراه با تحریمهای اقتصادی را «بهترین راه حل» بحران هستهای ایران اعلام کرده است.
در قعطنامه شورای حکام گفته شده که از راهحل مسالمتآمیز دربرابر برنامه هستهای ایران برای رفع نگرانیهای جامعه بینالملل حمایت میشود.