روزنامه بریتانیایی گاردین نوشته است که ایران برای فرار از تحریم‌ها شبانه نفت خام را به بندری در مالزی منتقل و در نفتکش‌های آن‌جا ذخیره می‌کند.

براساس گزارش این روزنامه ایران از بندر دورافتاده لابوان در شرق مالزی برای انتقال میلیون‌ها بشکه استفاده می‌کند و شبانه این نفت را در نفتکش‌هایی که ازسوی کشورهای آسیایی فرستاده شده، ذخیره می‌کند تا بعداً به فروش برساند.

گاردین با استناد به گزارش خبرگزاری رویترز نوشت: ماه گذشته دو نفتکش «لانتانا» و «موشن» که در مالکیت ایران است نزدیک بندر لابوان سه میلیون بشکه نفت خام تخلیه کردند.

قرار بود یک نفتکش دیگر حامل نفت خام ایران در ماه سپتامبر در بندر لابوان مالزی لنگر اندازد اما این نفتکش در سواحل جنوب غربی مالزی پهلو گرفته است.

به نوشته گاردین این سه نفتکش در مالکیت «شرکت ملی نفتکش ایران» هستند که یک شرکت دولتی است و در فهرست‌های تحریم‌های آمریکا قرار دارد.

یک منبع کشتیرانی مالزی به گاردین گفته است: نفت حمل شده در نفتکش‌های لانتانا و موشن بدون اطلاع مقام‌های دولت مالزی شبانه به دو نفتکش منتقل و ذخیره شده است و در زمان اجرای این عملیات از یک اپراتور باتجربه برای انتقال کشتی به کشتی نفت استفاده نشده است.

به گفته این منبع هر دو نفتکش که نفت خام ایران را ذخیره کرده‌اند در مالکیت و اجاره شبکه پیچیده‌ای از شرکت‌های مستقر در خاور دور هستند.

اما یکی از این نفتکش‌ها به نام «تایتان روچیرا» ازسوی یک شرکت اروپایی در نیوکاسل بریتانیا بیمه شده است.

این در شرایطی است که طبق تحریم‌های اتحادیه اروپا شرکت‌های غربی از بیمه نفتکش‌های حامل نفت خام ایران منع شده‌اند.

طبق این گزارش مقصد نهایی صادرات نفت خام ذخیره شده ایران در این نفتکش‌ها در سواحل مالزی مشخص نشده اما نیمی از این نفت خام به چهار کشور آسیایی چین، هند، ژاپن و کره جنوبی صادر می‌شود.

به موجب معافیت این کشورها از تحریم آمریکا، هربار مقدار مشخصی از نفت خام ایران به این کشورهای آسیایی صادر می‌شود.

دولت آمریکا خرداد ماه سال جاری اعلام کرده بود که هفت کشور را که واردات نفت از ایران را تا حد قابل توجه‌ای کاهش داده‌اند، از تحریم‌های تنبیهی ایالات متحده در رابطه با ایران معاف کرده است. هند، مالزی و کره جنوبی مشمول این معافیت شدند و بعداً چین و ژاپن هم به این فهرست اضافه شدند.

حدود دوسوم از نفت خام ایران به آسیا صادر می‌شود و چین، ژاپن، هند و کره جنوبی بزرگ‌ترین مشتریان نفتی ایران هستند. طبق گزارش‌ها این چهار کشور آسیایی درمجموع واردات نفت خام از ایران را از ۱/۴۵ میلیون بشکه در روز به یک پنجم کاهش داده‌اند.

با وجود این معافیت‌ها اقتصاد ایران که به‌شدت به عایدات نفتی وابسته است، طبق گزارش‌ها آسیب‌پذیر شده است.

 وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده که صادرات نفت ایران نسبت به سال گذشته روزانه یک میلیون بشکه کم شده است. سال گذشته ایران روزانه ۲.۴ میلیون بشکه نفت صادر کرد. این کاهش صادرات، درآمد ماهانه نفت ایران را پنج میلیارد دلار پایین آورده است.

آژانس بین‌المللی انرژی نیز گزارش داده که صادرات نفت خام ایران در ماه ژوئیه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، روزانه یک میلیون بشکه کم شده است.

طبق گزارش «موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک» تحریم‌ها موجب شده ایران هرماه ۳.۵ میلیارد دلار در بخش عواید نفتی ضرر کند و این درحالی است که ذخایر نفتی این عضو اوپک روبه کاهش است.

به نوشته گاردین «انتقال شبانه نفت به سواحل مالزی نشانگر تلاش پنهانی ایران برای حفظ ذخایر و صادرات نفتی خود پس از تحریم‌های اتحادیه اروپا است.»

اتحادیه اروپا از اول ماه ژوئیه تحریم صادرات و خرید نفت ایران را اجرایی کرد تا به گفته خود ایران را به شفاف‌سازی نکات مبهم در برنامه هسته‌ای‌اش مجبور کند. براساس این تحریم بستن قرارداد نفتی جدید با ایران برای اعضای این اتحادیه ممنوع اعلام شد و بیمه‌گزاران اروپایی از بیمه نفتکش‌های ایران منع شدند.