گروهی از سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات کنگره آمریکا طرحی را تهیه کردهاند که درصورت تصویب، دسترسی ایران به میلیاردها دلار ذخایر ارزی خارج از کشور قطع خواهد شد.
براساس گزارش خبرگزاری رویترز این طرح که روز چهارشنبه هشتم مه (۱۸ اردیبهشت) توسط پنج سناتور به کنگره ارائه شده، درصورت تصویب ازسوی باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، مانع از دسترسی ایران به ذخایر ارزی در خارج از کشور خواهد شد.
قانونگذاران در واشنگتن میگویند که دولت ایران از ذخایر ارزی خود که عمدتا یورو است به عنوان ابزاری برای دورزدن تحریمهای آمریکا و اروپا علیه فروش نفت خام این کشور استفاده میکند.
به گفته قانونگذاران کنگره آمریکا «دولت ایران ذخایر ارزی این کشور که بین ۶۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار است را به پول ملی تبدیل میکند تا بتواند منابع مالی واردات را تامین و بودجه کشور را باثبات نگهدارد».
این در شرایطی است که بهمن ماه سال گذشته محمدحسن ابوترابیفرد، نایب رئیس مجلس ایران، ذخایر ارزی ایران را ۴۰ میلیارد دلار اعلام کرده بود.
تیرماه سال گذشته همزمان با اجرایی شدن تحریم فروش نفت خام ایران ازسوی اتحادیه اروپا، محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، ذخایر ارزی این کشور را ۱۵۰ میلیارد دلار اعلام کرده بود.
سناتورهای طراح این لایحه با انتشار بیانیهای به تمام نهادهای مالی درسراسر دنیا هشدار دادهاند که از روز پنجشنبه نهم مه (۱۹ اردیبهشت) تمام نقل و انتقالات بانکی با نهادهای تحت تحریم ایران را با هر ارزی که باشد، متوقف کنند در غیر این صورت، دسترسی آنها به بازار مالی آمریکا قطع خواهد شد.
طبق این گزارش این لایحه محدودیتهایی برای بانک مرکزی ایران و شرکت ملی نفت ایران جهت نقل و انتقالات مالی با استفاده از ارزهای خارجی اعمال خواهد کرد.
مارک کرک، سناتور جمهوریخواه از ایلینویز، جو منچین، سناتور دموکرات از ویرجینیای غربی و سه سناتور دیگر این طرح را آماده کردهاند.
مارک دوبویتز، رئیس «بنیاد دفاع از دموکراسیها» و طرفدار تشدید تحریمهای ایران، گفته است که این لایحه به قانونگذاران اروپایی فشار وارد میکند تا مانع از دسترسی ایران به یورو شوند.
به گفته او «کنگره آمریکا، اتحادیه اروپا را به اتخاذ یک راهحل اروپایی تشویق میکند که براساس آن ایران واقعا نتواند از کانالهای اروپایی برای دورزدن تحریمها استفاده کند.»
اشاره احتمالی او به لغو تحریم بانک صادرات و بانک ملی ایران است که دادگاه عمومی اتحادیه اروپا بهمن ماه گذشته به لغو تحریم آنها رای داد. دیپلماتهای اروپایی در واکنش به این اقدام گفته بودند که این احکام میتواند به برنامههای تدارک دیده شده اتحادیه اروپا برای تحریم ایران آسیب بزند.
انتظار میرود که این لایحه جدید اواخر ماه مه (اواخر اردیبهشت) به قانون تحریم ایران که ماه فوریه به کمیته روابط خارجی سنا ارائه شد، افزوده شود.
مارک کرک، سناتور جمهوریخواه از ایلینویز، جو منچین، سناتور دموکرات از ویرجینیای غربی، دو سناتور تهیهکننده این لایحه جدید روی قانون تحریمی کار میکنند که ششم فوریه علیه ایران اجرایی شد و براساس آن ایران نمیتواند درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت خام خود را به داخل کشور منتقل کند.
طبق این قانون درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت خام ایران در حسابهای بانکی ویژهای در کشورهای خریدار نفت این کشور نگهداری میشود.
به گفته آمریکا هدف از اجرای این سیستم وادار کردن ایران به خرج کردن درآمدهای نفتی برای واردات کالا از کشورهای خریدار نفت و جلوگیری از هزینه شدن این درآمدها در برنامه هستهای این کشور است.
آمریکا و اتحادیه اروپا می گویند که ایران از درآمدهای نفتی برای پیشبرد برنامه هستهای و غنیسازی اورانیوم تا سطح کاربردی در ساخت سلاح اتمی استفاده میکند. اما ایران اهداف برنامه هستهایاش را صلحآمیز ازجمله تامین برق و کاربردهای پزشکی اعلام کرده است.