یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با انتقاد بی‌سابقه از ایران گفته است که مذاکرات هسته‌ای با این کشور «از مدت‌ها پیش وارد دور باطل شده است».
آقای آمانو روز دوشنبه سوم ژوئن (۱۳ خرداد) در نشست شورای حکام آژانس در وین از این که به گفته او «ایران به تردیدها درمورد جوانب احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای‌اش پاسخ شفاف نداده»، به‌شدت انتقاد کرد.
رئیس دیده‌بان هسته‌ای سازمان افزود: پیشرفت ایران در ساخت راکتور پژوهشی آب سنگین و ادامه غنی‌سازی اورانیوم در تضاد آشکار با قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل است.
طبق گزارش جدید آژانس که روز اول خرداد منتشر شد ایران در راکتور سایت هسته‌ای اراک که در دست ساخت است، پیشرفت کرده است. کشورهای غربی ابراز نگرانی کرده‌اند که اگر سوخت هسته‌ای در سایت اراک فرآوری شود ایران می‌تواند به پلوتونیوم دست یابد.
براساس این گزارش آژانس ایران نصب تجهیزات پیشرفته غنی‌سازی اورانیوم در سایت هسته‌ای نطنز را افزایش داده و در این سایت ۷۰۰ سانتریفیوژ از نوع «آی آر ۲ ام» نصب کرده درحالی که در ماه فوریه ۱۸۰ سانتریفیوژ از این مدل در این سایت وجود داشته است.
غنی‌سازی اورانیوم در درجات بالا و پلوتونیوم در ساخت هسته منفجره سلاح اتمی کاربرد دارند. در شرایطی که آژانس و غرب نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرده‌اند، این کشور ساخت سلاح اتمی را رد و فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را صلحآمیز اعلام کرده است.
شورای امنیت سازمان ملل با صودر چند قطعنامه از ایران خواسته غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند اما ایران برخلاف این قطعنامه‌ها عمل کرده و به غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده است.
براساس این گزارش آانس بینالمللی انرژی اتمی از اوایل سال ۲۰۱۲ تاکنون تلاش کرده با ایران ازطریق گفت‌وگو وارد تعامل شود اما ۱۰ دور گفت‌وگو میان دو طرف در ۱۷ ماه گذشته بی‌نتیجه بوده است.
یوکیا آمانو در نشست شورای حکام آژانس تاکید کرد: برخلاف گفت‌وگوهای فشرده میان ایران و آژانس از ژانویه ۲۰۱۲ تاکنون، هیچ توافقی به‌دست نیامده و راستش را بخواهید مدتی است که این گفت‌وگوها وارد دور باطل شده است.
آقای آمانو تصریح کرد: این روشی درست برای پرداختن به موضوعات مورد اهمیت ایران و جامعه بین‌الملل نیست. باید بدون تاخیر بیشتر به نتایج منسجمی برسیم تا از این طریق اعتماد بینالمللی نسبت به ماهیت صلحآمیز فعالیت‌های هسته‌ای ایران باردیگر جلب شود.
او گفت که آژانس از ایران خواسته درمورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای‌اش شفاف‌سازی کند و برای این درخواست «دلایل محکمی» دارد.
یوکیا آمانو تاکید کرد: ایران همکاری لازم را نداشته تا ما را نسبت به غیرنظامی بودن ابعاد برنامه و فعالیت‌های هسته‌ای‌اش مطمئن کند.
او افزود: از ایران می‌خواهم که به تعهدات هسته‌ای‌اش عمل کند و با ما وارد تعامل شود تا بتوانیم به نتایج منسجمی درحل وفصل تمام موضوعات برجسته دارای اهمیت و ضرورت برسیم.
«تحریم‌ها برگشت‌پذیرند»
هم‌زمان کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، که به نمایندگی از گروه پنج به‌علاوه یک با ایران مذاکره می‌کند، گفته است که می‌توان تحریم‌های جامعه بین‌الملل علیه ایران را لغو کرد.
آمریکا، روسیه، فرانسه، چین، بریتانیا و آلمان اعضای گروه پنج به علاوه یک را تشکیل می‌دهند.
خانم اشتون به اینترفکس گفته است: ما همیشه گفته‌ایم که تحریم‌ها برگشت‌ناپذیر نیستند و این کاملا بستگی به ایران دارد که بخواهد مذاکرات معناداری برای اعتمادسازی نسبت به ماهیت کاملا صلح‌امیز برنامه هسته‌ای‌اش انجام دهد.
نماینده گروه پنج به علاوه یک از دیدار غیررسمی اخیرش با سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد گروه هسته‌ای ایران، خبرداده و تاکید کرده است که «مصمم است به تلاش‌های دیپلماتیک برای یافتن راه‌حلی دربرابر برنامه هسته‌ای‌ایران ادامه دهد.»
پیش از او نیز سرگئی ریابکف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، گفته بود که مذاکرات جامع با ایران «باید در سریع‌ترین زمان ممکن پس از انتخابات ریاست جمهوری این کشور» برگزار شود.
