بررسی جدید در آمریکا روی پزشکان اطفال و رزیدنتهای این رشته نشان میدهد که بیش از نیمی از آنها یک یا دو بار در ماه دچار خطای تشخیصی میشوند
بررسی علمی در آمریکا نشان داد که بیش از نیمی از پزشکان اطفال گزارش کردهاند که یک یا دو بار درماه اشتباهات تشخیصی مرتکب میشوند.
در این گزارش علمی که در شماره ماه ژوئن مجله «پزشکی اطفال» به صورت آنلاین منتشر شده است با اعلام این خبر افزوده شده که تقریبا نیمی از پزشکان اطفال و دستیاران پزشکی این رشته تخصصی نیز گفتهاند که یک یا دو بار در سال مرتکب خطایی در تشخیص میشوند که موجب آسیب به بیمار میشود.
براساس یافتههای این پژوهش، انجام یک یا دو خطا در ماه در 54 درصد پزشکان اطفال و در 77 درصد دستیاران پزشکی این رشته تخصصی صورت گرفته است.
ولی محققان به دلیل عدم پرسش در باره میزان این آسیب گفتند که دارای اطلاعات کافی برای قضاوت در این باره و میزان جدیبودن آن نیستند.
متخصصان اطفال میگویند که معمولترین اشتباه آنها تفکیک بین بیماری ویروسی و باکتریایی است که در صورت دوم نیاز به آنتیبیوتیک وجود دارد.
سایر تشخیصهای اشتباه یا غفلت از برخی بیماریها شامل اثرات جانبی داروهای مصرفی، اختلالات روانپزشکی، آپاندیس، آسم یا عفونتهای گوش میشود.
تحقیقات پیشین نشان میدهد که 32 درصد اشتباهات پزشکان اطفال مربوط به تشخیص است.
دکتر گیتا لینگهال، پروفسور و پزشک اطفال در کالج پزشکی بیلور در هوستون آمریکا و یکی از محققان مطالعه حاضر براین باور است که کارهای تحقیقاتی بیشتری لازم است تا ترسیم روشنی از میزان این خطاها بدست آید.
این بررسی در میان پزشکان اطفال یا دستیاران پزشکی این رشته در 109 کلینیک سه منطقه در دو شهر سنسیناتی و هوستون در آمریکا و در فاصله شش ماه بین نوامبر 2008 و مه 2009 انجام شده است.
خطاهای تشخیصی شامل تاخیر و اشتباه در تشخیص و یا موارد است که از سوی پزشک نادیده گرفته شده است.
متخصصان اطفال غالبا اشتباه کردن در جمعآوری اطلاعات از طریق تاریخچه پزشکی و مرور آزمایشها و جداول تستها را به عنوان منابع خطا نام میبرند.
سایر علل تشخیصهای غلط شامل عدم مراجعه به موقع والدین و درخواست کمک از پزشک برای کودک، عدم پیگیری نتایج غیرطبیعی آزمایشها و غفلت والدین در پیگیری توصیههای پزشک میشود.
چگونه میتوان خطاها را به حداقل رساند؟
پزشکان عمدتا براین باورند که پیگیری بیشتر از سوی بیمار و خانواده او، همکاری بیشتر بین گروه پزشکی مراقبت کننده از بیمار و گذراندن وقت بیشتر از سوی پزشک با بیمار در طی ویزیتها میتواند به حل این مشکل کمک زیادی کند.
پزشکان اطفال بهبود دسترسی به اطلاعات از طریق رکوردهای بهداشتی الکترونیکی و وجود ابزارهای تشخیصی پیشرفته را نیز از جمله عوامل پیشگیریکننده از خطاها میشمرند.
دکتر لینگهال به عنوان یک پزشک اطفال از خانوادهها میخواهد که در صورت عدم اطمینان به تشخیص پزشک از او توضیحات بیشتر طلب کنند یا به دنبال دریافت نظر دوم باشند.
او در این زمینه میافزاید: برای من به عنوان یک پزشک اطفال و یک مادر اهمیت دارد تا به گونهای با بیماران و خانوادههای آنها برخورد کنم تا آنها دست به پرسشهای خوب بزنند و اگر تشخیصی را قبول ندارند از پزشک بخواهند بیشتر به آنها توضیح دهد تا بهتر موضوع را درک کنند.
خانم لینگهال از طرف دیگر از خانوادهها خواست که در زمینه تشخیص متمایز عفونتهای ویروسی و باکتریایی به پزشکان فشار برای دریافت آنتیبیوتیک نیاورند.
پیشتر نیز در پژوهشی نشان داده شده بود که خانوادههای زیادی به پزشکان اطفال برای تجویز آنتیبیوتیک فشار وارد میآورند.
دکتر دانیل نیوسپیل، مدیر پزشکی اطفال سیار در بیمارستان کودکان لوین در کارولینای شمالی یافتههای این پژوهش را «تعجبآور» نمیداند و بخش زیادی از مشکل را در «فقدان دانش لازم» ارزیابی میکند.
به نظر او سیستم بهداشتی بهگونهای تعبیه نشده است که مانع خطاها شود و به دلیل تسلط حافظه بر آن احتمال اشتباه در آن زیاد است.
پیشنهاد او در این زمینه این است که حرفه پزشکی باید از صنایعی مانند خطوط هوایی، ساختمانسازی یا اتومبیلسازی بیاموزد که در آنها هر خطایی به منزله مرگ و زندگی است.
دکتر نیوسپیل وجود فرایندهای استانداردتر در این زمینه مانند رویکردهای مبتنی بر شواهد استاندارد در باره بیماریها و اعتماد بیشتر به فهرستهای تشخیصی بیماریها را مطرح میکند که اطمینان حاصل شود گامهای مناسب در مسیر تشخیص برداشته شده است.
رکوردهای بهداشتی جامع الکترونیک که به طور خودکار پزشکان اطفال را از خطای نسخهها (مانند دوز مصرف دارو یا تعامل های دارویی) مطلع کند و نیز یادآوری انجام آزمایشها یا پیگیریهای لازم نیز از جمله پیشنهادهای این پزشک متخصص است.