رئیس کمیسیون امنیتملی و سیاستخارجی مجلس شورای اسلامی از توافق و هم نظری دولت و مجلس و وزارت امور خارجه در کاهش رابطه ایران و بریتانیا خبر داد. در همین حال وزیر خارجه ایران، به رویه «دخالتجویانه و مداخلهگرایانه» انگلیس علیه ایران و انقلاب اسلامی انتقاد کرد.
رئیس کمیسیون امنیتملی و سیاستخارجی مجلس از «توافق و همنظری دولت و مجلس و وزارت امور خارجه» در کاهش رابطه ایران و بریتانیا خبر داد. در همین حال وزیر خارجه ایران، به رویه «دخالتجویانه و مداخلهگرایانه» انگلیس علیه ایران و انقلاب اسلامی انتقاد کرد.
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیتملی و سیاستخارجی مجلس شورای اسلامی، در این باره به خبرگزاری ایلنا گفت که تا وقتی بریتانیا سیاست «خصمانه» علیه ایران دارد، ما هم کاهش رابطه با این کشور را در دستور کار خود قرار میدهیم.
رئیس کمیسیون سیاستخارجی مجلس توضیح داد که اصل این طرح با عنوان «قطع رابطه با انگلیس» به کمیسیون امنیتملی ارائه شده بود، اما نمانیدگان مجلس در این کمیسیون به این نتیجه رسیدند که نیازی به قطع رابطه با این کشور در مقطع فعلی نیست.
آقای بروجردی میگوید به همین دلیل این طرح را بهعنوان «کاهش رابطه با انگلیس» تغییر نام دادیم و به هر حال در کلیت این تصمیم هیچ اختلاف نظری وجود ندارد.
«سیاستهای انگلیس را بر نمیتابیم»
در همین حال منوچهر متکی وزیر امور خارجه ایران، بعدازظهر روز یکشنبه 22 فروردین که در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف سخنرانی میکرد،در مورد کاهش رابطه با انگلیس نیز مباحثی را مطرح کرد.
وی تاکید کرد: «انگلیس بداند که ایران اسلامی سیاستهای این کشور را برنمیتابد.»
وزیر خارجه ایران، ادامه داد: انگلیس در تعامل با جمهوری اسلامی در سالهای بعد از انقلاب هیچ پرونده روشنی ندارد و در بسیاری از موضوعات و مسائل همواره رویه «دخالتجویانه و مداخلهگرایانه» این کشور علیه ایران و انقلاب اسلامی حاکم بوده است.
آقای متکی در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف، با تاکید بر اینکه انگلیس در پرونده هستهای بدترین مواضع را در طول کمتر از یک دهه گذشته در ترغیب دیگران علیه ایران داشته است، گفت: «اظهارنظر و اعتراض قانونی آری؛ نقض مقررات و ایجاد خشونت خیر.»
وی در عین حال که از کاهش رابطه با انگلیس صحبت میکرد، تاکید کرد: ما در سیاست خارجی بر این اعتقادیم که جهان باید جهانی آزاد باشد .امروز مشکلات در جهان، جهانی شده است و این مشکلات راهحلهای جهانی میطلبد و نیل به راهحل جهانی، نیازمند مشارکت جهانی است و هر کسی که تک صداست و مشارکت دیگران را برنمیتابد، قادر به ادامه راه نیست.
سفارت ایران در انگلیس؛ بدون سفیر
رئیس کمیسیون امنیت ملی از اقدام وزارت امور خارجه در تغییر سفیر انگلیس نیز تقدیر کرد و آن را در راستای کاهش سطح رابطه ایران و انگلیس دانست و گفت: حذف یک دیپلمات قوی از یک کشور نشان دهنده کاهش اهمیت و جایگاه آن کشور است که خوشبختانه این اقدام از سوی دولت انجام شد و آقای صفری از سفارت انگلیس فراخوانده شدند.
سخنان آقای بروجردی واکنشی به اظهارات حسین سبحانینیا، نایب رئیس این کمیسیون بود که در اسفند ماه 1388 درباره اختلاف نظر میان وزارت امور خارجه و وزارت اطلاعات برای کاهش رابطه با انگلیس، مطرح شده بود.
آقای سبحانینیا گفته بود که بحث مفصل و همه جانبهای در کمیسیون امنیتملی درباره رابطه با انگلیس، کاهش روابط و یا اصل قطع رابطه مطرح شده و درباره اینکه کاهش روابط در چه حوزههایی باشد، نیز سخنانی بیان شده است اما هنوز در اینباره اختلاف نظر وجود دارد.
کاهش فرصتهای مطالعاتی اساتید ایرانی در انگلیس
از سوی دیگر یک عضو هیئت رئیسه کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به ابعاد مختلف طرح کاهش رابطه با انگلیس، از کنترل و محدود کردن فرصتهای مطالعاتی اساتید ایران در انگلیس به عنوان یکی از دستورکارهای جدی مجلس خبر داد و گفت که کاهش سطح روابط با دولت انگلیس دامنهاش شامل ابعاد فرهنگی و علمی نیز میشود.
علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات و دلیجان و عضو هیئت رئیسه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس که با خبرگزاری فارس گفتوگو میکرد، در تشریح ابعاد طرح کاهش رابطه با دولت انگلیس در حوزه آموزش عالی به پیشینه جذب نخبگان کشورهایی مانند ایران توسط انگلیس اشاره کرد و گفت: «در 200 سال گذشته انگلیسیها هیچگاه در مناسبات مختلف خود خیرخواه ملت ایران نبودهاند و همواره با توطئههای بسیار پیچیدهای ضربههای اساسی به ایران زدهاند.»
وی موضعگیریها و رفتار «انحرافی و وابستهگرایانه» افرادی همچون عبدالکریم سروش، محسن کدیور، عطا الله مهاجرانی و فاطمه حقیقتجو را حاصل کار غربیها بهویژه انگلیس در این زمینه دانست.
وی یادآور شد: «اگرچه ما به صورت مستقیم به انگلستان اعزام دانشجو نداریم اما انگلیسیها از طریق برخی دانشگاههای وابسته به خود در کشورهای مالزی، اکراین، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، و دوبی به صورت غیر مستقیم به شناسایی و جذب نخبگان ما میپردازند.»
رابطه ایران با انگلیس پس از انتخابات 88
در جریان حوادث پس از انتخابات 22 خرداد، دولت ایران باز هم بریتانیا را به دخالت در امور داخلی خود متهم کرد؛ اتهامهایی که همواره از سوی دولت بریتانیا رد شد. اما با این حال مجلس بررسی طرح کاهش سطح روابط با بریتانیا را اوایل بهمن ماه در دستور کار قرار داد.
روابط میان دو کشور در 10 ماه گذشته دستخوش تحولاتی شد تا جایی که وزارت امور خارجه ایران نهم دی ماه در اعتراض به آنچه «مواضع مداخله جویانه وزیر خارجه انگلیس در ایران» نام برد، سایمون گس، وزیر انگلیس در ایران، را احضار کرد.
آزادشدن پنج ملوان انگلیسی که آذرماه توسط نیروهای ایرانی در آبهای خلیج فارس به مدت چند روز بازداشت شده بودند، از دیگر چالشهای چند ماه پیش ایران و بریتانیا بود و ادامه بازداشت آنان میتوانست به یک جنجال سیاسی تبدیل شود.
با اعلام خبر بازداشت هشت کارمند سفارت بریتانیا در تهران در اوایل تیرماه، بخش ویزای سفارت بریتانیا در تهران به مدت دوماه تعطیل اعلام شد.
ازمیان کارمندان بازداشت شده سفارت بریتانیا در تهران تنها حسین رسام، مترجم و مشاور سفارت به چهار سال زندان محکوم شد. اتحادیه اروپا و بریتانیا به این حکم اعتراض کردند.
با وجود اعتراض دولت بریتانیا به سرکوب معترضان انتخابات، سفیر لندن در تهران در مراسم تحلیف محمود احمدینژاد، رییس دولت دهم، شرکت کرد اما این کشور پیام تبریکی برای آقای احمدینژاد نفرستاد.
در پنج سال گذشته رئیس جمهوری ایران بارها دولت بریتانیا را در کنار دولتهای غربی دیگر به توطئه و برنامهریزی علیه دولت خود متهم کرد.