یافته‌های دانشمندان سوئدی و آمریکایی راه جدیدی برای درمان سکته مغزی گشوده است که می‌تواند از طریق فعال ساختن خوددرمانی مغز جلوی آسیب‌های حاصل از بیماری را بگیرد.
در شرایطی که مشکلات ایجاد‌شده ناشی از سکته مغزی در گذشته دائمی پنداشته می‌شد، دانشمندان دانشگاه لوند در شهری به همین نام (Lund) در سوئد و پژوهشگران آمریکایی به تازگی ماده‌ای کشف کرده‌اند که درمان مشکلات پس از سکته مغزی را تا دو روز امکان‌پذیر می‌سازد.
سکته مغزی، ناشی از اختلال در ذخیره خونی مغز است که معمولا به دلیل پاره شدن رگ‌های خونی یا بسته شدن آنها ایجاد می‌شود. در نتیجه سکته مغزی اکسیژن و مواد ضروری به بافت‌های مغز نمی‌رسد و به آنها آسیب می‌رسد.
مهم‌ترین نشانه‌های سکته، ضعف ناگهانی یا بی‌حسی صورت، دست یا پا در یک طرف یا تمام بدن است.
نشانه‌های دیگر نیز شامل گیجی، دشواری حرف‌زدن و فهم کلام، مشکل در بینایی یک یا دو چشم، دشواری در راه رفتن، سرگیجه، از دست دادن تعادل، سردرد شدید با علت ناشناخته و غش کردن است.
تنها درمان سکته مغزی که در حال حاضر در دسترس است «ترومبولایسس» است . این شیوه درمانی شامل کاربرد داروهایی است که لخته‌های خونی مسئول سکته مغزی را از هم می‌پاشد و از بین می‌برد اما تنها ۱۰ درصد بیماران مبتلا به سکته مغزی می‌توانند آن را به موقع دریافت و از آسیب دائمی پیشگیری کنند.
هیچ داروی موثری برای کاهش آسیب مغزی ناشی از سکته مغزی برای سایر بیمارانی که به موقع آن را دریافت نکرده‌اند، وجود ندارد.
دانشمندان در آزمایشگاه «پژوهش‌های آزمایشی مغز» در دانشگاه لوند سوئد، همراه با پژوهشگران آمریکایی ماده‌ای را کشف کرده‌اند که کنش خود- درمانی مغز را پس از سکته مغزی تقویت می‌کند.
سکته مغزی بسته به محل آسیب یا میزان آن دارای عوارض مختلفی برای بیمار است. گاهی بروز این بیماری به حواس مختلف فرد آسیب می‌رساند و فرد در بینایی، حس لامسه یا هوشیاری نسبت به موقعیت بدن دچار مشکل می‌شود، گاهی نیز فعالیت حرکتی فرد آسیب می‌بیند، قدرت کلامی یا حتی درک کلام فرد با مشکل مواجه می‌شود و گاهی نیز تغییراتی در الگوی فکر و رفتار، حافظه یا هیجانات فرد به‌وجود می‌آید.
بیشتر اوقات برخی از کنش‌های آسیب‌دیده با گذشت زمان و معمولا تا شش ماه پس از بروز سکته، ترمیم شده و فرد بهبود پیدا می‌کند.
داروی ترمیم کننده مغز
پروفسور «تادیوس ویلوش» و همکارانش در دانشگاه لوند، راهی را برای فعال کردن پروتئینی در مغز یافته‌اند (به نام گیرنده سیگما ۱) که نقش مهمی در خود- بهبودی مغز در طی این دوره حساس پس از آسیب دارد.
این مطالعه که یافته‌های آن در مجله علمی «مغز» منتشر شده، ۱۵ سال پیش با آزمایش روی موش‌ها آغاز شده است.
حیوان‌ها در معرض سکته قرار گرفتند و سپس در محیط‌های مختلف جای داده شدند. یکی از این محیط‌ها، قفس «غنی» دارای محرک‌های اضافی به شکل انواع مختلف لوله و نردبان و قفس دیگر کاملا معمولی بود .
پژوهشگران پس از انجام تحلیل ژنتیک موش‌هایی که در قفس عادی بودند و موش‌هایی که در قفس «غنی» قرار داشتند یافتند که بسیاری از ژن‌ها توسط محیط غنی، فعال شده‌اند.
یکی از این ژن‌ها برای گیرنده پروتئین «سیگما۱» کدگذاری شد. سپس ماده مشخصی به موش‌ها تزریق شد که این گیرنده را فعال می‌ساخت.
در این زمان پژوهشگران دریافتند که موش‌های درمان‌شده، کنش خود را سریع‌تر از موش‌های غیر درمان‌شده بازسازی کردند.
نکته اصلی، تولید مجدد و تقویت پاسخ‌های طبیعی مغز به محیط غنی است و اصلاح و بهبود مغز می‌تواند از راه تزریق ماده فعال‌ساز تحریک شود.
نتایج این پژوهش زیربنایی منجر به آزمایش بالینی روی بیماران مبتلا به سکته مغزی از سوی یکی از شرکت‌های داروسازی ژاپن شده است.
تادیوس ویلوش از این که پژوهش زیربنایی آنها درباره سکته مغزی توانسته به مطالعات آزمایشی برای درمان انسان‌ها بیانجامد ابراز خوش‌وقتی کرده است.
او می‌گوید: این یک نمونه عالی از کاربرد پژوهش‌های بنیادی در درمان‌های جدید است. همچنین این موضوع نشان می‌دهد که در پژوهش‌های پزشکی، راه بین مطالعات آزمایشگاهی و نتایج کاربردی مفید برای بیماران، راهی طولانی است.
