شیرین عبادی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر در مقاله‌ای در روزنامه گاردین چاپ لندن، وضعیت جنبش زنان را در ارتباط با جنبش سبز مردم ایران مورد بررسی قرار داده است.

یک سال از زمانی که مردم ایران در اعتراض به تقلب در انتخابات ریاست جمهوری به کوچه و خیابان آمدند، می‌گذرد. اعتراضات مردمی و مسالمت‌آمیزی که از سوی حکومت با خشونت افراطی مواجه شد.

از آن زمان تاکنون مردم ایران از پای ننشسته و همچنان به مبارزه مسالمت آمیز برای دستیابی به حداقل حقوق و آزادی‌های خود ادامه داده‌اند و در مقابل، حکومت نیز با خشونت روزافزون به سرکوب مردم اقدام کرده است.

همین چند هفته پیش حکومت ایران با اعدام مخفیانه پنج زندانی سیاسی مصداقی بارز از سرکوب مخالفان را به نمایش گذاشت.

شیرین علم هولی، 28 ساله به همراه فرزاد کمانگر و سه زندانی سیاسی دیگر یک ماه پیش به صورت مخفیانه و بدون اطلاع خانواده‌ها اعدام شدند. شیرین علم هولی در نامه‌ای که به صورت مخفیانه به خارج از زندان فرستاده بود نوشت که او بازجویان او را به زور و تحت شکنجه مجبور به اعتراف به شرکت در عملیات تروریستی کرده‌اند. اگرچه شیرین حاضر به اعتراف نشد اما اکنون حداقل 25 زن و مرد دیگر در همان شرایط در انتظار مرگ صف کشیده‌اند.

تجربیات تاریخی نشان می‌دهد که هرقدر میزان سرکوب مخالفان از سوی دولت‌ها شدیدتر بوده است، به همان نسبت جنبش‌های آزادی خواه قوی‌تر و رشدیافته‌تر ظاهر شده‌اند.

در ایران، داستان زندگی زنان بسیاری با زندگی شیرین علم هولی مشابهت دارد. بازخوانی زندگی همه آنها روایت‌گر مبارزه خستگی‌ناپذیر در خط مقدم جبهه‌ای با نام دفاع ازحقوق بشر است.

نکته اینجاست با تولد جنبش سبز مردم ایران و نقش پررنگ زنان در جریان این جنبش، بسیاری تصور می‌کنند که این جنبش مستحکم فمنیستی زائیده جنبش آزادی خواهی و سبز مردم است. در حالیکه جنبش زنان در ایران سابقه‌ای دیرینه داشته و از زمان انقلاب سال 57 و از همان روزهایی که حاکمیت تصویب و اعمال قوانین تبعیض آمیز علیه زنان را آغاز کرد، هر روز بیشتر و بیشتر استحکام و قدرت یافته است.

گرچه تنها نزدیک به 50 سال است که زنان در ایران حق رای به‌دست آورده‌اند، اما در ایران امروز با وجود تمام محدودیت‌ها و سرکوب‌هایی که حاکمیت در مورد زنان اعمال کرده است، بسیاری از آنان به صفوف پزشکان، نخبگان، اساتید دانشگاه و مدیران ارشد کشور پیوسته‌اند و 63 درصد ظرفیت دانشگاه‌های کشور را دانشجویان دختر از آن خود کرده‌اند.

جنبش زنان در سی و یک سال گذشته بی‌ آنکه سازمان و یا نهادی را به عنوان متولی رسمی در اختیار داشته باشد، راه خود را به خانه تمام ایرانیانی که حتی دغدغه‌ای کوچک برای دفاع از حقوق بشر داشته‌اند، باز کرده است. به گونه‌ای که جنبش سبز مردم ایران در یک سال گذشته و از بدو تولد، از جنبش زنان الگو گرفته است. تا آنجا که مجموعه گروه‌ها و شبکه جنبش سبز به سکانداری فعالان حقوق زنان در مطالبات دموکراسی‌خواهانه خود و در دفاع از حقوق بشر بسیار استوار عمل کرده است.

شکل‌گیری گروه «مادران عزادار»، مصداقی از این مدعی است. از تیر ماه سال گذشته و پس از دستگیری و یا کشته شدن جوانان بسیاری چون ندا آقا سلطان و سهراب اعرابی، گروه مادران عزادار سیاه پوش، با در دست داشتن عکس فرزندان خود هر شنبه راس ساعتی مشخص در پارک لاله تهران گرد آمدند تا اعتراض خود را نسبت به بازداشت، شکنجه و کشته شدن فرزندانشان ابراز کنند.

با آنکه گروه «مادران عزادار» هر هفته در پارک لاله مورد ضرب و شتم ماموران امنیتی قرار می‌گرفت و حتی عده‌ای از آنها نیز دستگیر شدند، اما این گروه زنان شجاعانه در دفاع از مطالبات بشردوستانه خود پافشاری کرد.

دی ماه سال گذشته، در پی تظاهرات مسالمت‌آمیز مردم در روز عاشورا موجی از دستگیری‌ها به راه افتاد و طی آن گروه‌های کثیری از فعالان حقوق زنان، روزنامه‌نگاران زن و فعالان حقوق بشر دستگیر و بازجویی شدند.

در این میان خواهر من، دکتر نوشین عبادی نیز توسط ماموران امنیتی به مدت سه هفته بازداشت شد. او سابقه هیچ‌گونه فعالیت سیاسی نداشت و در هیچ کدام از تظاهرات اعتراضی مردم شرکت نکرده بود و ماموران امنیتی وی را تنها برای آنکه مرا در خارج از کشور وادار کنند که دست از فعالیت‌های حقوق بشری بردارم، بازداشت کردند.

مبارزه زنان ایرانی نشان داده است که آنان بر راه خود استوارند و مسیر مبارزه برای آنان مسیری برگشت ناپذیر است. تشکیل کمپین یک میلیون امضاء خود نشانگر استواری زنان در راه مبارزه است. این کمپین که از پیش از انتخابات سال گذشته به جمع‌آوری امضا از زنان و مردان مدافع حقوق زنان و رفع قوانین تبعیض آمیز از زنان پرداخته است، در آخرین روزهای سال 88 برنده جایزه سازمان گزارشگران بدون مرز شد.

یک روز بعد سایت «تغییر برای برابری»، متعلق به کمپین یک میلیون امضا توسط ارتش سایبری ایران هک شد. این بیست و سومین بار بود که این سایت از زمان راه‌اندازی خود یعنی از سال 2006 مورد حمله قرار می‌گرفت اما باز هم ساعاتی پس از این اتفاق بار دیگر به فعالیت خود ادامه داد.

با وجود تمام این سرکوب‌ها و فشارها از سوی حاکمیت، مبارزه برای دفاع از حقوق و بشر و برابری جنسیتی همچنان در سالگرد انتخابات نیز ادامه می‌یابد. در مراسم نخستین سالگرد انتخابات در سراسر جهان، فعالان حقوق بشر، دانشجویان و مردم نگران برای آینده ایران تلاش خواهند کرد تا عمق فاجعه نقض حقوق بشر در ایران را به جهانیان بنمایانند.

اما باز هم در تظاهرات و اعتراضات مسالمت‌‌آمیز امسال نیز زنان در خط مقدم مبارزه قرار خواهند داشت، همچنان که از گذشته تا امروز در این مسیر باقی مانده‌اند.

پس، این سخن مرا به خاطر داشته باشید که «زنان همان کسانی هستند که دموکراسی را برای ایران به ارمغان خواهند آورد.»