بعد از اعلام پیش فروش نفت خام به مردم، مدیرعامل شرکت ملی نفت سه‌شنبه، هشتم آذر ماه اعلام کرد که برنامه‌ای مشابه برای پیش فروش گاز در دستور کار وزارت نفت قرار دارد.
احمد قلعه‌بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت در گفت‌و‌گو با مهر پیش فروش گاز طبیعی تولیدی میادین را از راهکارهای تازه تامین منابع برای گسترش طرح‌های صنعت نفت و مشارکت شهروندان در تولید و مصرف گاز اعلام کرد.
بر این اساس متقاضیان خرید گاز اعم از شهروندان حقیقی و حقوقی می‌توانند با خرید برگه سهام گاز علاوه بر بهره‌مندی از سود سهام، چهار سال بعد هم از تخفیف خرید گاز طبیعی برخوردار شوند.
آقای قلعه‌بانی در توضیح چگونگی اجرای این طرح گفت: افرادی که نسبت به خرید سهام گاز به صورت پیش فروش مشارکت می‌کنند بعد از چهار تا پنج سال و توسعه میادین گازی از سود گازی که به فروش می‌رسد، بهره‌مند می‌شوند.
طبق مفاد برنامه پنجم توسعه باید در بخش بالادستی صنایع نفت و گاز ایران حدود ۱۵۶ میلیارد دلار سرمایه گذاری انجام شود.
معاون وزیر نفت می‌گوید که برای رسیدن به این رقم، روش‌های مختلفی مانند انتشار اوراق مشارکت ارزی و ریالی، پیش فروش نفت به شهروندان در قالب اوراق سلف نفتی و استفاده از منابع فاینانس داخلی و خارجی در نظر گرفته شده است.
از چندی پیش وزارت نفت از اجرای طرحی با عنوان پیش فروش نفت خام به مردم خبر داد و خبرگزاری فارس هم اول آذر، اجرای این طرح به صورت محدود را گزارش کرد. براساس این خبر، فروش اوراق سلف نفتی معادل چهار بشکه نفت به کارکنان صنعت نفت از اول آذرماه آغاز شده است.
۲۸ آبان، رستم قاسمی، وزیر نفت از پیش فروش نفت به مردم به عنوان یک روش جدید سرمایه‌گذاری خبر داد که برای اولین بار در کشور اجرای آن از آذر ماه آغاز می‌شود و مجوزهای شرعی و حقوقی آن هم دریافت شده است.
بر این اساس اوراق سلف نفتی با سر رسید چهار ساله از طرف بانک عامل به صورت نقدی به متقاضیان فروخته می‌شود. پیش خرید نقدی محصولات تولیدی به قیمت معین را سلف می‌گویند.
براساس این طرح، برگه‌های حواله پیش خرید نفت به خریداران ارائه می‌شود، مدرکی که نشان‌دهنده حق مراجعه و دریافت نفت خام یا تسویه نقدی با شرکت ملی نفت ایران در زمان مشخص است.
هر برگ اوراق سلف نفتی پیش‌فروش حداقل ۱۰ بشکه نفت خام به قیمت روز است.
به گفته آقای قاسمی اگر در سررسید، قیمت هر بشکه نفت از ۱۴۰ دلار پایین‌تر باشد، دارنده حواله حق دارد که آن را به قیمت ۱۴۰ دلار به شرکت ملی نفت ایران بفروشد و چنانچه در سررسید، قیمت هر بشکه نفت از ۱۶۰ دلار بالا‌تر باشد شرکت ملی نفت ایران نیز این حق را داراست که آن را به قیمت ۱۶۰ دلار از دارنده حواله خریداری کند.
همچنین برای خریداران این حق در نظر گرفته شده که اگر در زمان سررسید قرارداد هر بشکه نفت قیمتی بین ۱۴۰ تا ۱۶۰ دلار باشد، بتوانند با شرکت ملی نفت به صورت نقدی یا مطابق شرایط شرکت ملی نفت ایران تسویه فیزیکی کنند.
انتشار اوراق مشارکت ریالی از سوی شرکت ملی نفت هم از دیگر برنامه‌های در دست اجرای وزارت نفت اعلام شده است.
بر اساس اظهارات وزیر نفت قرار است اوراق مشارکت ریالی این طرح به تدریج با مجوز بانک مرکزی و توسط بانک‌های عامل منتشر شود.
طرح‌های جدید وزارت نفت در شرایطی ارائه شده است که چندی پیش، طرح فروش نفت در بورس فرآورده‌های نفتی کیش با شکست مواجه شد.
فروش نفت در بورس فرآورده‌های نفتی کیش که از سه سال پیش مطرح شده بود در نهایت در مهرماه امسال پس از ۹ بار عرضه ناموفق نفت توسط شرکت ملی نفت متوقف شد.
ایران یکی از بزرگ‌ترین دارندگان نفت و گاز در دنیاست. این کشور پس از روسیه، بیشترین ذخایر گاز در جهان را دارد و همچنین به عنوان پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان شناخته می‌شود.
این کشور به دلیل تحریم‌های بین‌المللی نتوانسته حجم عمده‌ای از گاز طبیعی خود را صادر کند. بخش بزرگی از ذخیره گاز کشور در منطقه عسلویه، موسوم به میدان گازی پارس جنوبی متمرکز است.
در همین حال، بسیاری از شرکت‌های غربی که تخصص و فن‌آوری استخراج نفت و گاز دارند به دلیل اعمال تحریم‌ها علیه ایران از سرمایه‌گذاری در میدان‌های نفت و گاز ایران خودداری کرده‌اند.
با عدم سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در نتیجه این تحریم‌ها، دولت ایران برای سرمایه‌گذاری در زمینه استخراج منابع نفت و گاز خود، متوسل به شرکت‌های آسیایی از جمله پیمانکاران چینی شد که آن‌ها نیز در اجرای تعهدات خود تاخیر داشته‌اند.
خروج شرکت‌های خارجی از پروژه‌های نفت و گاز موجب شده است تا دولت برای جذب اعتبارات داخلی تلاش کند.
در این میان سپاه پاسداران حضوری پررنگ در توسعه طرح‌هایی نفت و گاز به ثبت رسانده است. تاکنون توسعه شش فاز میدان گازی پارس جنوبی به قرارگاه خاتم‌الانبیاء وابسته به سپاه پاسداران واگذار شده است.
اما روند کند توسعه فازهای پارس‌جنوبی انتقاد نمایندگانی مانند عماد حسینی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس را به دنبال داشته است.
علاوه بر اینها، دولت‌های آمریکا، کانادا و بریتانیا، یک هفته پیش، تحریم‌های تازه‌ای علیه نظام بانکی و صنعت پتروشیمی ایران وضع کردند. هم‌زمان نیکولا سارکوزی، رئیس‌جمهور فرانسه از رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا درخواست کرد که دارایی‌های بانک مرکزی ایران را مسدود کرده و معاملات نفتی خود با این کشور را متوقف کنند.
تحریم‌های جدید در زمینه مالی و انرژی، واکنش غرب به گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که فعالیت هسته‌ای نظامی ایران را تائید کرده است.
اما وزیر نفت ایران روز گذشته و در واکنش به تحریم‌های تازه علیه ایران گفت در حال حاضر هیچ مشکلی برای فروش نفت خام و صادرات آن وجود ندارد.
