نخستین توافقنامه رسمی صادرات و ترانزیت گاز میان سه کشور ایران، سوریه و عراق، موسوم به «خط لوله گاز اسلامی»، روز دوشنبه سوم مردادماه، با حضور سرپرست و وزیران نفت و انرژی این سه کشور در عسلویه امضا شد.
خبرگزاری‌های رسمی گزارش کرده‌اند که قرار است با توافق ایران، عراق و سوریه گاز تولیدی دو تا سه فاز میدان مشترک پارس جنوبی ایران، در آینده برای تامین گاز مورد نیاز خط لوله اسلامی اختصاص پیدا کند.
مقامات سه کشور همچنین برای ترانزیت گاز طبیعی فازهای پارس جنوبی به کشورهای اروپایی به توافق نهایی رسیده‌اند.
مقامات ایرانی گفته‌اند که با امضای این قرارداد که به‌زعم آنها «بزرگترین قرارداد جهان اسلام» است، در کمتر از یک ماه، سه کارگروه مشترک حقوقی و قراردادی، مالی و فنی برای توافق نهایی و امضای قرارداد نهایی میان سه کشور تشکیل می‌شود.
به گفته جواد اوجی، مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران، در حدود ۱۰ میلیارد دلار برای ساخت این خط لوله مشترک گاز طبیعی سرمایه‌گذاری نیاز است و تا کنون پنج تا شش سرمایه‌گذار بین‌المللی برای ساخت یا مشارکت در ساخت این خط لوله اعلام آمادگی کرده‌اند.
تصمیم به ایجاد این خط لوله که مقامات ایرانی آن را رقیب خط لوله «ناباکو» می‌دانند، پس از آن گرفته شد که ایران از خط لوله انتقال گاز به اروپا، «ناباکو» کنار گذاشته شد.
خط لوله گاز «ناباکو» که توسط اتحادیه اروپا حمایت مالی می‌شود، قرار است سال ۲۰۱۴ با انتقال ۳۱ میلیارد مکعب گاز در سال از کشورهای حوزه دریای مازندران به کشور اتریش از طریق گذر از کشورهای بلغارستان، رومانی، ترکیه و مجارستان به کشورهای شمال اروپا وصل شود تا نیاز مبرم اتحادیه اروپا به گاز روسیه را کاهش دهد.
به دنبال کنار گذاشته شدن ایران از این پروژه، مذاکرات گازی ایران، عراق و سوریه برای صادرات و ترانزیت گاز طبیعی، از سال ۱۳۸۸ به طور جدی و با برگزاری نشست‌های سه جانبه در تهران، دمشق و بغداد آغاز شد و سه کشور در آخرین نشست خود روی کلیات پیش‌نویس توافقنامه برای انتقال، ترانزیت و صادرات گاز طبیعی به توافق رسیدند.
با امضای این توافق نامه که امروز با حضور محمدعلی آبادی، سرپرست وزارت نفت ایران، عبدالکریم لعیبی، وزیر نفت عراق و سفیان العلاو، وزیر نفت و منابع معدنی سوریه نهایی شد، امکان ترانزیت گاز فازهای جدید پارس جنوبی از مسیر عراق، سوریه به لبنان و سواحل دریای مدیترانه فراهم می‌شود.
«خط لوله گاز اسلامی» یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد و گاز را از میدان گازی پارس جنوبی به دمشق خواهد برد.
مسئولان سه کشور ایران، عراق و روسیه اعلام کرده‌اند، در صورت تامین منابع مالی، طی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ میلادی امکان بهره‌برداری از «خط لوله گاز اسلامی» با مشارکت تمامی کشورها فراهم می‌شود.
سرمایه‌گذاری ۳۰۰ میلیون دلاری برای واردات ۸۰۰ مترمکعب گاز ایران
جواد اوجی، مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران همچنین اعلام کرد که ایران در حال حاضر با در اختیار داشتن بیش از ۳۳.۱ تریلیون متر مکعب، دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی جهان است و در حال حاضر ظرفیت تولید ۶۰۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در روز را دارد.
او گفت که در دو سال آینده با ساخت و راه‌اندازی فازهای مختلف میدان مشترک پارس جنوبی، ظرفیت تولید گاز ایران به ۱.۲ میلیارد متر مکعب در روز افزایش می‌یابد.
در همین حال عبدالکریم لعیبی، وزیر نفت عراف در حاشیه مراسم امضای تفاهم‌نامه صادرات گاز ایران به سوریه و عراق، گفت که قرار است با سرمایه‌گذاری حدود ۳۰۰ میلیون دلاری به صورت متوسط روزانه ۸۰۰ هزار متر مکعب گاز طبیعی از ایران برای تامین سوخت مورد نیاز این نیروگاه‌ها وارد کنیم.
قرار است یک خط لوله پنج هزار کیلومتری نیز بین، ایران، عراق، سوریه و لبنان در آینده برای انتقال گاز پارس جنوبی به سواحل دریای مدیترانه ساخته شود که ظرفیت این خط لوله ۵۶ اینچی در حدود ۱۱۰ میلیون متر مکعب در روز است.
