سیمین دانشور، نویسنده کتاب تحسین شده و پرفروش «سووشون» و یکی از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران، روز هجدهم اسفند، در سن۹۰ سالگی درگذشت.
خانم دانشور تیر ماه سال ۱۳۸۶ برای مدتی کوتاه به کما رفت و در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان پارس بستری شد. این نویسنده پس از آن دیگر به زندگی عادی بازنگشت و اغلب در خانه بستری بود.
علی دهباشی، روزنامه‌نگار و سردبیر نشریه فرهنگی-هنری بخارا در سایت این نشریه دلیل مرگ خانم دانشور را ابتلا به آنفولانزا اعلام کرده است.
پیش از این پزشکان معالج دلیل اصلی کاهش سطح هوشیاری این نویسنده را نفس تنگی ناشی از کهولت سن اعلام کرده بودند.
بانوی داستان‌نویسی ایران، نخستین زنی بود که در فضای مردسالار ادبیات ایران در دهه ۱۳۲۰ به طور حرفه‌ای شروع به نوشتن کرد. اولین مجموعه داستان او «آتش خاموش» بود که سال ۱۳۲۷ منتشر شد؛ وقتی خانم نویسنده ۲۷ سال داشت.
سیمین، فرزند محمدعلی دانشور ملقب به «احیاءالسلطنه» از چهره های با نفوذ و سرشناس شیراز و قمرالسلطنه حکمت، مدیر هنرستان دخترانه شیراز بود.
علاقه پدر به شعر و ادبیات و انس مادرش با نقاشی و دیگر هنرها، ذوق هنری را در سیمین دانشور بیدار و او را برای تحصیل در رشته ادبیات فارسی راهی تهران کرد.
سال ۱۳۲۸ از رساله خود با موضوع «علم‌الجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم» به راهنمایی بدیع الزمان فروزانفر دفاع کرد و مدرک دکترای خود را از دانشگاه تهران گرفت.
سه سال بعد به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و دو سال «زیبایی‌شناسی» خواند. با دریافت مدرک از این دانشگاه به ایران بازگشت و تدریس در هنرستان هنرهای زیبا را شروع کرد.
او که سال ۱۳۳۸ به عنوان دانشیار در دانشگاه تهران استخدام شده بود، یک سال پس از انقلاب اسلامی با ۲۰ سال سابقه تدریس در دانشگاه بازنشسته شد.
خانم دانشور در یکی از سفرهایش به شیراز، در اتوبوس با جلال آل‌احمد، نویسنده مشهور و معترض آشنا شد و این آشنایی به ازدواج انجامید.
زندگی مشترک آن‌ها که سال ۱۳۲۹ آغاز شده بود، سال ۱۳۴۸ با مرگ جلال در ویلای شخصی‌شان در اسالم، پایان یافت. خانم دانشور سال‌ها بعد در گفت‌وگوها و نوشته‌هایی به طور دقیق ساعت‌های منتهی به مرگ همسرش را بازگو کرد.
دو ماه پیش از این اتفاق، رمان تحسین شده سووشون منتشر و به سرعت بسیار پرفروش شد.
زری، همسر قهرمان مرد این داستان، زنی از طبقه متوسط و همسر یک مرد شیرازی است که گوشه‌ای از تاریخ معاصر ایران در جریان جنگ دوم جهانی از نگاه او روایت می شود.
«به کی سلام کنم»، «جزيره سرگردانی» و «ساربان سرگردان» عنوان کتاب‌های دیگری از این نویسنده است. خانم دانشور در کتاب «غروب جلال» به ابعاد گوناگون رابطه شخصی، عاطفی و حرفه‌ای اش با جلال پرداخته بود.
خانم دانشور علاوه بر نگارش داستان تعداد زيادی ترجمه هم دارد. «بنال وطن» نوشته آلن پيتون، «باغ آلبالو» اثر آنتوان چخوف، «سرباز شکلاتی» نوشته جرج برنارد شاو و «کمدی انسانی» اثر ويليام سارويان با ترجمه او منتشر شده است.
سیمین دانشور در کنار فعالیت‌های ادبی و آموزشی خود، مدتی ریاست کانون نویسندگان را بر عهده داشت. در جلسه‌ای که روز اول اردیبهشت سال ۱۳۴۷ در خانه او و جلال برگزار شد، اساسنامه کانون نویسندگان ایران به امضا رسید و این کانون از همان زمان به عنوان نخستین تشکل صنفی اهل قلم فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
به هنگام تشکیل کانون، سیمین دانشور از سوی اعضای کانون که از نویسندگان و مترجمان و ویرستاران تشکیل شده بود، به عنوان رئیس کانون برگزیده شد.
خانه سیمین دانشور و جلال آل‌احمد شهریور ۱۳۸۶ در فهرست میراث ملی به ثبت رسید. این خانه در محله دزاشیب شمیران قرار دارد و دیوار به دیوار خانه نیما یوشیج، شاعر نوپرداز است.
همان زمان خانم دانشور در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها اعلام کرد که پس از مرگش این خانه که از سال ۱۳۳۲ محل زندگی او و شوهرش بود، به کانون فرهنگی و هنری تبدیل خواهد شد.
خانم دانشور گفته بود که از همه پنج هزار جلد کتاب و دیگر اشیای موجود در این خانه صورت‌برداری شده و مقدمات حقوقی حفظ اشیا در این ساختمان دو طبقه و تبدیل آن به مرکز فرهنگی فراهم آمده است.
او در این باره گفته بود: از اين كه پس از مرگم خانه من و جلال به يك كانون فرهنگی-هنری تبديل می شود، خوشحالم. در فضای اين خانه می‌توان نمايشگاه‌های كوچك برگزار كرد يا با تغيير فضای داخلی آن سالن كوچكی درست كرد كه در آن گروه‌های كوچك موسيقی يا تئاتر برنامه اجرا كنند و محافل كوچك داستان‌خوانی و شعرخوانی برپا شود.
«کوه سرگردان» نام آخرین کتابی است که خانم دانشور نوشته بود. این کتاب که نیمه دهه ۱۳۸۰ برای چاپ به انتشارات خوارزمی سپرده شد، هنوز منتشر نشده است.
مجله هنری نافه از گم شدن تنها نسخه این کتاب در دفتر انتشارات خوارزمی خبر داده بود. در آخرین گفت و گویی که این مجله با خانم دانشور انجام داد و آبان ماه سال گذشته منتشر شد، نویسنده از سرانجام این کتاب اظهار بی اطلاعی کرده بود.
بلافاصله پس از انتشار خبر مرگ این نویسنده، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب پارسی و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس پیام تسلیتی برای رسانه ها ارسال کرد.
